အေခၚအေဝၚ အခ်ဳိအခါး

အရွင္ကုသသာမိ(အတည္မဲ့)

(၁)
တစ္ေန႔က ဆရာေတာ္တစ္ပါး ႏွင့္ အိမ္တစ္အိမ္သို႔ သြားျဖစ္ခဲ့ သည္။ ထိုအိမ္တြင္ အသက္(၇ဝ)ခန္႔ ဒကာႀကီးႏွင့္ ဒကာမႀကီးတို႔ ရိွသည္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးလံုးသည္ အသက္အရြယ္ အိုမင္းေနေသာ္လည္း တစ္ဦးကို တစ္ဦး ၾကည့္ေသာအၾကည့္၊ ေျပာ ေသာစကားမ်ားက ဆယ္ေက်ာ္ သက္ေလးမ်ားလို ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕ေန ဆဲပင္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး ၾကင္ၾကင္နာနာ အမူအရာျဖင့္ ေျပာဆုိ ဆက္ဆံေနၾကသည္။ တစ္ဦးေပၚ တစ္ဦး နားလည္မႈအျပည့္ျဖင့္ ဘဝ လက္တြဲေဖာ္ ပီသေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ လိမ့္မည္ဟု ေတြးမိခဲ့သည္။ သူတို႔ ႏွစ္ဦးသည္ ဆရာေတာ္ကို ေတြ႕သည္ ႏွင့္ ''သားသား''ဟု ေခၚသည္။ ဆရာေတာ္ကလည္း ပါးပါး၊ မားမား ဟု ေခၚသည္။ အျမင္အရ တစ္မ်ဳိး ထူးဆန္းေနခဲ့သည္။ ၿပဳံးခ်င္စရာ တစ္မ်ဳိးဟု သေဘာထားမိ၍ ၿပဳံးခဲ့ မိေသးသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သိလာ ရသည္မွာ သူတို႔အေခၚအေဝၚ အေျပာအဆိုမ်ားမွာ ေနာက္ေၾကာင္း ကင္းသည္။ အျခားကြယ္ဝွက္ထား ေသာ အဓိပၸာယ္မ်ား မရိွ။ သူတို႔ ႏွစ္ဦးက ဆရာေတာ့္အေပၚမွာ တကယ့္သားအရင္းလို သားသားဟု ေခၚခ်င္သည္။ ထို႔အျပင္ ဆရာေတာ္ က ေခၚေသာအခါတြင္လည္း ပါးပါး၊ မားမားေခၚမွ သေဘာက်သည္ဟု ဆိုသည္။

(၂)
ဘုန္းႀကီးေလာကတြင္ အခ်င္း ခ်င္းၾကားမွာ ေျပာေနၾကသည္မ်ား ရိွသည္။ ''ဒီကိုယ္ေတာ္က ဘုန္းကံ ႀကီးမွာေပါ့၊ ဒကာမႀကီးေတြ ေတြ႕ရင္ ေမေမ ေမေမ၊ မယ္ေတာ္ႀကီး မယ္ေတာ္ႀကီးလို႔ ေျပာတာကိုး'' ဟု ဆိုတတ္ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ပိုၿပီး ရင္းႏွီးခ်င္လို႔၊ ရင္းႏွီးမႈပိုရမွ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ အျခားလုပ္ငန္းကိစၥ မ်ား အဆင္ေျပႏုိင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ သည့္အတြက္ ဒကာ၊ ဒကာမမ်ား အႀကဳိက္ ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းေလ့ရိွၾက သည္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဘာရည္ရြယ္ ခ်က္၊ ဘာအေၾကာင္းတရားမွမရိွဘဲ အေမတစ္ေယာက္လို ခ်စ္ခင္မိ သျဖင့္ မာမား၊ မယ္ေတာ္ႀကီး စသည္ ေခၚၾကသည္။ အစ္မစသည္ ေခၚေဝၚ ေျပာဆုိၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒကာ၊ဒကာမမ်ားကို ဒကာ၊ဒကာမ အသံုးအႏႈန္းမွလြဲ၍ အျခားအေခၚ အေဝၚျဖင့္ ေခၚေဝၚေျပာဆိုၾကသည္ ကိုမႏွစ္သက္ၾကေပ။ ရယူလိုမႈကို အေျခမခံဘဲ ေမတၱာတရားေၾကာင့္ အရင္းႏွီးဆံုး အေခၚအေဝၚ အေျပာ အဆိုမ်ား သံုးႏႈန္းျခင္းသည္ ဘုရား အလိုေတာ္ႏွင့္ မကိုက္ညီဟု စာေရး သူေတာ့ မယူဆပါ။

(၃)
ျမတ္စြာဘုရား တရားေတာ္ မ်ားတြင္ ယဥ္ေက်းသူတို႔၏ အသံုး အႏႈန္းဟူေသာ ေဟာၾကားခ်က္မ်ား ကို ေတြ႕ရသည္။ ဘုရားရွင္က ဖခင္ အရြယ္ကို (ေဖေဖ၊ ပါပါး)၊ မိခင္ အရြယ္ကို (ေမေမ၊ မာမား)၊ အစ္မ အရြယ္ကို အစ္မ၊ ညီမအရြယ္ကို ညီမ စသျဖင့္ ေခၚေဝၚေျပာဆိုျခင္း သည္ ယဥ္ေက်းသူတို႔၏ စကား၊ ၿမဳိ႕ႀကီးသူတို႔စကားဟု ညႊန္ျပထား သည္။ စာေရးသူ သိသေလာက္ဆို ရလွ်င္ လူဒကာ၊ ဒကာမမ်ားကို ''ဒကာႀကီး၊ ဒကာမႀကီး''ဟု ေခၚေဝၚ ေျပာဆိုျခင္းသည္ ဘုရားအလိုအရ သတ္မွတ္ထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈသက္သက္သာ ျဖစ္ သည္။

(၄)
စာသင္သားဘဝက ဆရာ ေတာ္ႀကီးတစ္ပါးကို ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ဖူးသည္။ ထုိဆရာေတာ္သည္ သူေဌးႀကီးမ်ား ေက်ာင္းလာလွ်င္ 'သူေဌးႀကီး'၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား ေက်ာင္းလာလွ်င္ 'ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး' စသည္ျဖင့္ ေခၚေဝၚ သံုးႏႈန္းတတ္သည္။ အမွန္စဥ္းစား ၾကည့္လွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားနည္း အတုိင္း သံုးႏႈန္းေခၚေဝၚ ေျပာဆို ေနျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ့္ ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ႏွင့္ သူေဌးမ်ား၊ ဘုရင္မင္းမ်ားႏွင့္ စကားေျပာခန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ ပါက ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သူေဌး ႀကီးႏွင့္ေတြ႕ပါက 'သူေဌးႀကီး၊ သူၾ<ြကယ္ႀကီး(ေသ႒ိ)'၊ ရွင္ဘုရင္မ်ား ႏွင့္ စကားေျပာဆုိရာတြင္ 'ျမတ္ ေသာမင္းႀကီး၊ မင္းျမတ္ (မဟာ ရာဇ)' စသည္ျဖင့္ ေျပာဆိုသည္ ကိုသာ ေတြ႕ရသည္။ သို႔အတြက္ ေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ နား ေထာင္သူ နားဝင္ခ်ဳိေစမည့္ အေခၚ အေဝၚ အသံုးအႏႈန္းကို သေဘာ က်က် သံုးႏႈန္းေလ့ရိွသည္ဟု ဆုိႏုိင္ မည္ဟု ယူဆမိသည္။

(၅)
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း ၍ အမ်ားၾကားဖူးသည့္ အျဖစ္ အပ်က္တစ္ခု ရိွသည္။ နကုလပိတာ၊ နကုလမာတာဟူေသာ လင္မယား ႏွစ္ေယာက္အေၾကာင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးသည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေပၚတြင္ မိမိ၏ သားအရင္းကဲ့သို႔ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရားကလည္း သူတို႔၏ ခ်စ္ျခင္းကို လက္ခံသည့္အေန အထား ေတြ႕ရသည္။
စာထဲတြင္ နကုလပိတာ၊ နာကုလမာတာဆိုသည္မွာ နာမည္ (just name) မွ်သာ ျဖစ္ေနေသာ္ လည္း စာေရးသူက ေဝါဟာရ အဓိပၸာယ္ကိုလုိက္ၿပီး စဥ္းစားမိ သည္။ န=မဟုတ္+ကုလ=အမ်ဳိး+ ပိတာ=အေဖ၊ န=မဟုတ္+ကုလ= အမ်ဳိး+မာတာ=အေမ။ ဟု အဓိပၸာယ္ အသီးသီးထြက္ရာ ''အမ်ဳိးမေတာ္ ေသာ အေဖႏွင့္ အမ်ဳိးမေတာ္ေသာ အေမ'' ဟု အဓိပၸာယ္ရေလသည္။ အမွန္အားျဖင့္လည္း ထိုလင္မယား ႏွစ္ေယာက္သည္ ဘုရားရွင္ႏွင့္ အမ်ဳိးမေတာ္စပ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မိဘအရင္းအျခာမ်ားလို သံေယာဇဥ္ႀကီးမားသူမ်ား ျဖစ္ေလ သည္။

(၆)
အထက္ပါ ဇာတ္လမ္းႏွင့္ဆင္ တူေသာ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္လည္း ရိွပါေသးသည္။ လင္မယား ႏွစ္ေယာက္သည္ ျမတ္စြာဘုရားကို ေတြ႕သည္ႏွင့္ ''ခ်စ္သားေလး၊ မိဘေတြကို မလုပ္ေကြၽးဘဲနဲ႔ ဘယ္ ေတြသြားေနတာလဲ'' ဟု ဆုိသည္။ ထို႔အျပင္''အိမ္မွာ အေမလည္း ရိွေန တယ္၊ လာ လုိက္ခဲ့ အေမ့ကို သြား ေတြ႕လိုက္ဦး'' ဟု ဆိုသည္။ အိမ္ ေရာက္ေသာအခါ သူ႕သားသမီးတို႔ကို လည္း ''သားတို႔ သမီးတို႔လာၾက၊ မင္းတို႔ အစ္ကိုလာၿပီ ရိွခိုးၾက'' ဟု ဆုိျပန္သည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကလည္း ထို လင္မယားတို႔၏ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကို အသိအမွတ္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သူ႔ထံသို႔ ဆြမ္းစားလာပင့္ပါက ထိုလင္မယား အိမ္သို႔ သြားခုိင္းၿပီး အခြင့္ေတာင္း ခုိင္းေလ့ရိွသည္။ ဆြမ္းဖိတ္သူမရိွ ေသာေန႔တုိင္း ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထိုလင္မယားအိမ္သို႔ သြားေရာက္ၿပီး ဆြမ္းဘုဥ္းေပးေတာ္မူခဲ့သည္။

(၇)
ထိုဇာတ္လမ္းမ်ားတြင္ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္က အလိုလို ျဖစ္ေပၚလာ တတ္ေသာ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ အေၾကာင္းကို ထုတ္ေဖာ္ေဟာၾကား ခဲ့သည္။ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာသည္ (၁) ေရွးဘဝမ်ားက အတူတကြ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ခဲ့ဖူးျခင္း၊ (၂) ပစၥဳပၸန္ဘဝတြင္ အက်ဳိးစီးပြား အျပန္ အလွန္ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္ျခင္းဟူေသာ အေၾကာင္းႏွစ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာတတ္ေၾကာင္း မိန္႔ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထိုအခ်က္ႏွစ္ခ်က္ရိွလွ်င္ ျမင္ကာမွ် ႏွင့္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာမ်ား ျဖစ္တတ္ ေၾကာင္း ေဟာၾကားခဲ့သည္။

(၈)
အေခၚအေဝၚမ်ားက ေျပာျပ ေသာ အဓိပၸာယ္မ်ားအေၾကာင္းကို စဥ္းစားရင္း အေခၚအေဝၚမ်ား၏ အေရးပါမႈမ်ားကိုပါ တစ္ပါတည္း စဥ္းစားမိခဲ့သည္။ လူ႔ေလာကတြင္ ေနေနရသည့္ လူတို႔သည္ အစစ အရာရာ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ေစဖို႔အတြက္ ေျပာဆိုဆက္ဆံရာတြင္ ပထမဦးစြာ အေခၚအေဝၚမ်ား ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ ေနသင့္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေမတၱာသံပါေသာ အေခၚအေဝၚ ေလးမ်ားကို အသားက်ေအာင္ ေလ့က်င့္ေခၚေဝၚသင့္ပါသည္။ မည္မွ် ႏူးညံ့ေသာ အေခၚအေဝၚပင္ျဖစ္ေစ ကာမူ အေခၚအေဝၚမ်ား၏ ေနာက္ တြင္ ႐ိုးသားမႈတစ္ခု ရိွဖို႔ေတာ့ အထူးလိုအပ္လွျပန္သည္။ ႐ိုးသားမႈ ေနာက္ခံထားျခင္းမရိွေသာ အေခၚ အေဝၚမ်ားသည္ ဓားသြားေပၚက ပ်ားရည္စက္ေလးမ်ားသဖြယ္ ေၾကာက္စဖြယ္ေကာင္းေနပါလိမ့္မည္။

အရွင္ကုသလသာမိ(အတည္မဲ့)

ေရြ႕

တကၠသိုလ္စိုးေထြး(စလင္း-ကန္ျပား)

ကမၻာေပၚတြင္ ေရွးႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာကတည္းက ထင္ရွားေသာ ေနရာမ်ား၊ ကမၻာ့တုိက္ႀကီးမ်ား၊ ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သိပၸံ ပညာမ်ား ထြန္းကားခဲ့ေသာေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သဘာဝတရား ၏ ထူးဆန္းစြာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေၾကာင့္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ၾကသည့္ အမ်ားစုမွာ သမုဒၵရာတို႔၏ ေျပာင္းလဲ မႈေၾကာင့္ သမုဒၵရာေရေအာက္သို႔ နစ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ၾကသည္။
ေရေအာက္သို႔ နစ္ျမဳပ္ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ေသာအရာမ်ားထဲတြင္ ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ားသာမက ကမၻာ့တုိက္ႀကီး မ်ားလည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ ပညာရွင္ မ်ားက ေရေအာက္သို႔ နစ္ျမဳပ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ ကမၻာ့ တုိက္ႀကီးေလးခုရိွသည္ဟု ယူဆ ထားၾကသည္။ ယင္းတို႔မွာ (၁) အတၱလႏၲစ္ (Atlantis) ၊ (၂) လမူးရီးယား (Lamuria)၊ (၃) မူး (Mu) ၊ (၄) ေအဗလြန္ (Abalon) တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ အျခား သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္တုိ႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ားလည္း ရိွေသးသည္။ ေအဒီ (၇၉)ခု လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၇ဝဝ-ေက်ာ္က ပြန္ပီအုိင္ (Pompei) ၿမဳိ႕ေတာ္ႏွင့္ ဟာၾကဴေလနီယမ္ (Herculaneum) ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီး ႏွစ္ခုစလံုးတို႔မွာ မီးေတာင္ေပါက္ ကြဲၿပီး ေခ်ာ္ရည္ပူႏွင့္ ျပာမႈန္႔မ်ား ဖံုးအုပ္ခံခဲ့ရသည္။ လူေပါင္း သိန္း ႏွင့္ခ်ီၿပီးလည္း ေသဆံုးခဲ့ၾကရသည္။ ၿမဳိ႕ေရာ လူမ်ားပါ ေခ်ာ္ရည္ပူႏွင့္ ျပာမႈန္႔မ်ားေအာက္ ေပ်ာက္ကြယ္ ခဲ့ၾကရသည္။
မီးေတာင္မွ ထြက္က်လာေသာ ေခ်ာ္ရည္ပူႏွင့္ ျပာမႈန္မ်ားမွာ (၁၅) ေပမွ ေပ(၃ဝ)ထိ ရိွသည္ဟု ဆုိ သည္။ ထို႔အျပင္ မြန္ဂိုအင္ပါယာ တစ္ခုျဖစ္ေသာ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္၏ မင္း ေနျပည္ေတာ္ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ကရာဂိုရမ္ (Kaya Kayan) ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီးမွာ လည္း ဂိုဘီသဲကႏၲာရႀကီးအတြင္းမွ သဲမုန္တုိင္းမ်ား တိုက္ခတ္လာေသာ ေၾကာင့္ သဲထုႀကီးေအာက္စံုးစံုးျမဳပ္ ကာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ရသည္။ ထို႔အတူ ပင္လယ္ေရ၏သဘာဝ ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ေရေအာက္သို႔ ေရာက္ရိွသြားေသာ တိုက္ႀကီးမ်ား၊ ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ား ရိွသည္အနက္မွ အႏၲလႏၲစ္တုိက္ႀကီးတစ္တုိက္လံုး ေရေအာက္သို႔ နစ္ျမဳပ္ေပ်ာက္ကြယ္ သြားသည္မွာလည္း အထင္အရွား ပင္ ျဖစ္သည္။ အႏၲလႏၲစ္တုိက္ႀကီး နစ္ျမဳပ္သြားစဥ္က ကမ္းေျခႏွင့္ အနီး ကပ္ဆံုး ရိွေနၾကသူမ်ားမွာ (၆)မိနစ္ ခန္႔အတြင္းမွာပင္ လူေပါင္း (၆ဝဝဝဝ) ေက်ာ္တို႔ တစ္ၿပဳိင္နက္တည္း ေသေက် ပ်က္စီးခဲ့ရသည္ဟု အဆိုရိွ သည္။ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာ တုိက္ ႀကီးမ်ားအေၾကာင္းကို ေရွးႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာကတည္းက ယခုအခ်ိန္ထိ ပညာရွင္မ်ား၊ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက သုေတသနျပဳ ေလ့လာခဲ့ၾကၿပီး ေနာက္ ျဖစ္ႏုိင္စရာရိွေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ၾကသည္။
ယခုအခ်ိန္မွာလည္း သဘာဝ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးမႈမ်ားမွာ သည္ ထက္ပို၍ ဆိုးလာစရာ ရိွေနသည္။ အိုဇုန္းလႊာေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ ေစ၊ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ား ပိုမ်ား လာေသာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ေစ၊ ေလဆာ ေရာင္ျခည္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ေစ၊ သိပၸံပညာရွင္ႀကီးမ်ားပင္ အမည္ မတပ္ရေသးသည့္ အစိမ္းႏု ေရာင္ျခည္မ်ား က်ေရာက္လာေသာ ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ေစ ေျမာက္ဝင္႐ိုးစြန္းရိွ ေရခဲျပင္ ကႏၲာရႀကီး တျဖည္းျဖည္း ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္သြားဖို႔ ရိွေန သည္။ ေရခဲျပင္ႀကီး အရည္ေပ်ာ္ သြားသည္ႏွင့္ ထိုေရမ်ားသည္ ပင္လယ္ထဲသို႔ေရာက္ၿပီး သမုဒၵရာ ေရမ်က္ႏွာျပင္မွာ တျဖည္းျဖည္းျမင့္ တက္လာေပလိမ့္မည္။ ထိုအခါ ပင္လယ္ကမ္းေျခသမုဒၵရာႏွင့္နီး ေသာ ၿမဳိ႕ႀကီးေတြ ေရလႊမ္းခံရၿပီး အတၱလႏၲစ္ျမဳပ္သကဲ့သို႔ နစ္ျမဳပ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္မွာ အေသ အခ်ာပင္ ျဖစ္သည္။ အာရွတုိက္ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းမွာ ရိွသည့္ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဂ်ာဗားကြၽန္း၊ ဆုမၾတာကြၽန္းတို႔ဆို လွ်င္ ေရွးအခါက ယခုလို ပင္လယ္ ေရျခားေနျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ေျမျပင္ တဆက္တစပ္တည္း ရိွေနခဲ့ၾက သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္မွ ေရေအာက္ မွာရိွသည့္ မီးေတာင္မ်ား မၾကာခဏ ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ရာမွ ေျမျပင္အခ်ဳိ႕ သမုဒၵရာေအာက္သို႔ ေရာက္ကုန္ၿပီး ယခုလို ကြၽန္းစုေတြျဖစ္ကုန္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ ကမၻာတိုက္ႀကီးမ်ား၊ ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားျခင္း သည္ ၾသကာသေလာက၏ ေရြ႕လ်ားမႈ (လႈပ္ရွားမႈ၊ ေျပာင္းလဲမႈ) ပင္ျဖစ္သည္။ ၾသကာသေလာက ဟူသည္ သစ္ပင္ေတာေတာင္ ေရ ေျမႏွင့္ တိုက္တာအိုးအိမ္စသည့္ သက္မဲ့ေလာကကို ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္ သည္။ ကမၻာ့မွတ္တမ္းအရ ျမန္မာ ျပည္၏ ဒုတိယၿမဳိ႕ေတာ္ျဖစ္သည့္ မႏၲေလးၿမဳိ႕သည္ ကမၻာ့ေရရွည္ တည္တံ့မည့္ ၿမဳိ႕မ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ သည္။ အျခားေသာ ျမန္မာျပည္ရိွ ရန္ကုန္စသည့္ၿမဳိ႕မ်ားႏွင့္ အျခား ႏုိင္ငံမွ ၿမဳိ႕မ်ားသည္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေသာင္း ၾကာျမင့္သည့္အခါ ပ်က္သုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး ေလာကသဘာဝအရ ေရြ႕ေလ်ာသြား ၾကမည္။ (ဝါ) အစဥ္မတည္ၿမဲဘဲ ပ်က္သုဥ္းသြားၾကမည္ ျဖစ္သည္။ အျခားေသာ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ႏွင့္ ပင္လယ္သမုဒၵရာမ်ားသည္လည္း ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေသာင္းၾကာ ျမင့္လာပါက ျမစ္ေၾကာင္းေျပာင္း ျခင္း၊ တိမ္ေကာျခင္းစသည္ျဖင့္ မူလ အေျခအေနမွ ေရြ႕လ်ားသြားၾက မည္သာ ျဖစ္သည္။
ၾသကာသေလာကအျပင္ အျခားေသာေလာကတစ္ခုမွာ သတၱ ေလာကျဖစ္သည္။ သတၱေလာက ဟူသည္ လူ၊ နတ္ျဗဟၼာ ေခြးဝက္ ၾကက္ငွက္စသည့္ သက္ရိွသတၱဝါမ်ား ကို ဆိုလိုသည္။ ထိုသတၱေလာက ဟူသည့္ သက္ရိွသတၱဝါတို႔သည္ လည္း အစဥ္မတည္ၿမဲဘဲ ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲလႈပ္ရွားေနသည္သာ ျဖစ္ သည္။ ဥပမာ လူဆိုပါစို႔။ လူသည္ ေမြးကင္းစအရြယ္မွ တျဖည္းျဖည္း ႀကီးျပင္းလာသည့္အခါ သြားလာ ေဆာ့ကစားသည့္အရြယ္သို႔ ေရာက္ လာသည္။ ယင္းသည္ ေမြးကင္းစ အရြယ္မွ သြားလာေဆာ့ကစားသည့္ အရြယ္သို႔ လူဟူသည့္ သတၱေလာက ၏ ေရြ႕ေလ်ာမႈပင္ ျဖစ္သည္။ သြားလာေဆာ့ကစားသည့္အရြယ္သို႔ ေရာက္လာျခင္းသည္ ေမြးကင္းစ အရြယ္၏ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈ(ဝါ) ေရြ႕ေလ်ာမႈပင္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဖန္ သြားလာေဆာ့ကစားသည့္အရြယ္မွ ေက်ာင္းေန(ပညာသင္ယူ)သည့္ အရြယ္သို႔ ေရြ႕လ်ားသြားျပန္သည္။ ပညာသင္ယူသည့္အရြယ္မွ အလုပ္ ဝင္သည့္အရြယ္သို႔ ေရြ႕လ်ားသြားျပန္ သည္။ အလုပ္ဝင္သည့္အရြယ္မွ အိမ္ေထာင္ျပဳသည့္အရြယ္သို႔ ေရြ႕လ်ားသြားျပန္သည္။ ထိုမွဆက္၍ အိုသည့္အရြယ္၊ နာသည့္အရြယ္၊ ေသသည့္အရြယ္သို႔ အစဥ္အတုိင္း ေရြ႕လ်ားေျပာင္းလဲသြားရသည္သာ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ လူ႔ေလာကႀကီး ကို ပထမအရြယ္၊ ဒုတိယအရြယ္၊ တတိယအရြယ္ အရြယ္သံုးပါးရိွ သည္ဟု သတ္မွတ္ထားသည့္အျပင္ လူ႔သက္တမ္းကိုလည္း (၇၅)ႏွစ္ သက္တမ္းဟု သတ္မွတ္ထားၾက သည္။ ေမြးဖြားသည္မွစ၍ ၂၅-ႏွစ္ အတြင္းကို ပထမအရြယ္ဟု သတ္မွတ္သည္။ ပထမအရြယ္ (၂၅) ႏွစ္မွ ေရြ႕လ်ားၿပီး ဒုတိယအရြယ္ (၄၅)ႏွစ္သို႔ ေရြ႕လ်ားေျပာင္းလဲသြား ျပန္သည္။ တစ္ဖန္ဒုတိယအရြယ္ (၄၅) ႏွစ္မွသည္ တတိယအရြယ္ (၇၅)ႏွစ္အရြယ္သို႔ ေရြ႕လ်ား ေျပာင္းလဲသြားျပန္သည္။ ထို႔အျပင္ ေမြး၊ အို၊ နာ၊ ေသဟု အဆင့္ ေလးမ်ဳိးခြဲ၍လည္း လူ(ဝါ) သတၱ ေလာက၏ ေရြ႕ေလ်ာမႈကို သိႏုိင္ သည္။ ေမြးဖြားသည့္အရြယ္မွ အိုျခင္းသို႔ ေရြ႕ေလ်ာသြားရသည္။ နာသည့္အရြယ္မွ ေသသည့္အရြယ္ သို႔ ေရြ႕လ်ားေျပာင္းလဲသြားရသည္။ အိုသည့္အရြယ္မွ နာသည့္အရြယ္သို႔ ေရြ႕ေလ်ာေျပာင္းလဲသြားရသည္။ ဤသည္တို႔မွာ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ၊ ၾကက္၊ ငွက္၊ ဝက္ စသည့္ သတၱ ေလာက၏ ေရြ႕ေလ်ာေျပာင္းလဲမႈပင္ ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ သခၤါရေလာက၏ အစဥ္မတည္ၿမဲဘဲ ေရြ႕ေလ်ာေျပာင္းလဲ မႈလည္း ရိွေသးသည္။ ယင္းမွာ စိတ္ ႏွင့္႐ုပ္တို႔၏ အတည္မၿမဲ ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲေနမႈပင္ ျဖစ္သည္။ စိတ္ ႏွင့္႐ုပ္ဟု ႏွစ္မ်ဳိးရိွသည့္အနက္ စိတ္ သည္ မ်က္စိတစ္မွိတ္, လွ်ပ္တစ္ျပက္ အတြင္းမွာပင္ ကုေဋတစ္သိန္းမက ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာႏုိင္စြမ္း ရိွသည္။ ႐ုပ္မွာမူ မ်က္စိတစ္မွိတ္ လွ်ပ္တစ္ျပက္အတြင္းမွာပင္ ကုေဋ ငါးေထာင္မက ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာႏုိင္စြမ္းရိွသည္။ ဤ႐ုပ္ ဤနာမ္ဟုပင္ လက္ညႇဳိးထိုးျပ၍ မရ ႏုိင္ေလာက္ေအာက္ပင္ ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲႏုိင္စြမ္းရိွသည္။ ဤ႐ုပ္ဟု လက္ညႇဳိးထိုးျပဖို႔ ႀကံရြယ္ေနစဥ္မွာ ပင္ ဤ႐ုပ္သည္ မရိွေတာ့ဘဲ ႐ုပ္ အသစ္အစားထိုး၍ ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲေနေပသည္။ ထို႐ုပ္အသစ္ ကိုလည္း 'ဤသည္ကား ႐ုပ္အသစ္' ဟု လက္ညႇဳိးညႊန္ျပဖို႔ ႀကံရြယ္ ေနစဥ္မွာပင္ ထို႐ုပ္အသစ္သည္ ေဟာင္းႏြမ္းခ်ဳပ္ပ်က္ၿပီး ေရြ႕ေလ်ာ သြားၿပီျဖစ္သည္။ နာမ္တရား(ဝါ) စိတ္မွာမူကား မ်က္စိတစ္မွိတ္, လွ်ပ္တစ္ျပက္အတြင္းမွာပင္ ကုေဋ တစ္သိန္းမက ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာသြားၿပီ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဤနာမ္(ဝါ) ဤစိတ္ဟု လက္ညႇဳိး ညႊန္ျပဖို႔ရန္ ပို၍ပင္ ခဲယဥ္းေပလိမ့္ မည္။ ဤသည္မွာ သခၤါရေလာက၏ အတည္မၿမဲ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာေနမႈပင္ ျဖစ္သည္။
ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာ ေနမႈမွ လြတ္ကင္းေသာ အရာကား နိဗၺာန္ျဖစ္သည္။ နိဗၺာန္သည္ ဘံုဘဝ၊ ဘံုဌာနတစ္ခုမဟုတ္ဘဲ တဏွာကုန္ဆံုး ခ်ဳပ္ၿငိမ္းျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ တဏွာသည္ ဘဝဟူသည့္ ခႏၶာအိမ္ကို ေဆာက္လုပ္ႏုိင္စြမ္း ရိွသည္။ တဏွာေၾကာင့္ ဘဝသစ္ မ်ား ဆက္ကာဆက္ကာ ျဖစ္ေပၚေန ျခင္းျဖစ္သည္။ တဏွာသည္ ေလာဘ ျဖစ္သည္။ ေလာဘသည္ ေစတသိက္ (ဝါ) နာမ္တရားျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တဏွာ(ေလာဘ) သည္လည္း မ်က္စိတစ္မွိတ္ လွ်ပ္တစ္ျပက္အတြင္းမွာပင္ ကုေဋ တစ္သိန္းမက ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာေနေပသည္။ တဏွာ ကိုယ္တုိင္က ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာေနေသာေၾကာင့္ ယင္း တဏွာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ဘဝသည္လည္း ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာေနမည္မွာ ေျပာဖြယ္ပင္ မလိုေတာ့ၿပီ။ ဘဝမရခ်င္လွ်င္ တဏွာခ်ဳပ္ၿငိမ္းေအာင္ အားထုတ္ ရမည္ ျဖစ္သည္။ အားထုတ္ရမည့္ က်င့္စဥ္မွာ သတိပ႒ာန္ ဝိပႆနာ က်င့္စဥ္ပင္ ျဖစ္သည္။ သတိပ႒ာန္ ဝိပႆနာက်င့္စဥ္ကို အားထုတ္၍ တဏွာကုန္ဆံုးခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားလွ်င္ ဘဝဟူသမွ်အားလံုးတို႔မွ အၾကြင္းမဲ့ လြတ္ေျမာက္သြားေပလိမ့္မည္။ ဘဝ မရိွေတာ့လွ်င္ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕လ်ားေနမႈလည္း မရိွႏုိင္ေတာ့ၿပီ။ စင္စစ္ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲ ေရြ႕လ်ား ေနမႈသည္ မၿမဲျခင္း-အနိစၥ၊ ဆင္းရဲ ျခင္း-ဒုကၡ၊ အစိုးမရျခင္း-အနတၱ တရားမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ လွ်င္ ဒုကၡတစ္မ်ဳိးတည္းသာ ျဖစ္ သည္။ နိဗၺာန္သည္ ျဖစ္ပ်က္ ေျပာင္းလဲေရြ႕လ်ားေနသည့္ တရား မဟုတ္။ ဘယ္ေသာအခါမွ ေျပာင္းလဲမသြားေသာတရား ျဖစ္ သည္။ မေရြ႕မွသာ ဒုကၡအားလံုးမွ လြတ္ေျမာက္ၿပီး ခ်မ္းသာအစစ္ကို ရႏုိင္ေပသည္။ ေရြ႕ေနသမွ် ဒုကၡမွ မလြတ္ႏုိင္ၿပီ။ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲ ေရြ႕ေလ်ာေနမႈမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ သတိပ႒ာန္ဝိပႆနာက်င့္စဥ္ကို သာသနာႏွင့္ႀကဳံတုန္း အားသြန္ ခြန္စိုက္ ႐ႈမွတ္ပြားမ်ားသင့္သည္ဟု တိုက္တြန္းလုိက္ရပါသည္။

တကၠသိုလ္စိုးေထြး
(စလင္း-ကန္ျပား)

သက္သတ္လြတ္ႏွင့္ ဗုဒၶ၀ါဒ

အရွင္ပညာသီရိ(ရမၼာကၽြန္း)

သက္သတ္လြတ္ဆိုတာ သူတစ္ပါး အသက္ေသ လို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သား၊ ငါး စသည္တို႔ စားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းလို႔ ဆုိတယ္။ သား၊ ငါး စားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရာမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရိွႏုိင္ပါတယ္။
က်န္းမာေရးေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ သတၱဝါေတြအေပၚ သနား က႐ုဏာျဖစ္၍ျဖစ္ေစ ေရွာင္ၾကဥ္တာကေတာ့ ေကာင္း ေသာေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းလို႔ ဆိုရပါမယ္။ အစြန္းမေရာက္ သြားဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ အသားစားမႈ မေရွာင္တဲ့လူေတြ ကို ေမတၱာတရားမရိွသူ၊ က႐ုဏာတရားမရိွသူလို႔ မစြပ္စြဲ မိေစဖို႔ပါပဲ။ စြပ္စြဲမိရင္ ကံႀကီးေတာင္ထိုက္သြားႏုိင္ပါ တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္တုိင္ပင္လွ်င္ အသားစားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အသက္သတ္လြတ္စားျခင္းသည္ ျမင့္ျမတ္ေသာက်င့္စဥ္ ႀကီး၊ ကုသိုလ္လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုအျဖစ္ မယူဆရပါဘူး။ ယူဆမိရင္ေတာ့ အယူမွားျဖစ္သြားၿပီး ဒိ႒ိျဖစ္မွန္း မသိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ မဂၢင္မွအပ သံသရာက လြတ္မယ္လို႔ ယူဆတဲ့ အယူမွားမွန္သမွ်ဟာ သီလဗၺတုပါဒါန္ထဲဝင္ သြားၿပီး မိစၧာဒိ႒ိျဖစ္သြားပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္က ေဒဝဒတ္ဟာ ရဟန္းေတြကို အသက္သတ္ လြတ္စားၿပီး ေတာမွာသာေနၾကရန္ ေလွ်ာက္ထားေပမဲ့ ဘုရားရွင္က လက္မခံခဲ့ပါဘူး။
တကယ္ေတာ့ ေဒဝဒတ္က မျဖစ္ႏုိင္မွန္းသိေပမဲ့ သံဃာသင္းခြဲဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တမင္လူၿပိန္းႀကဳိက္ ေအာင္လုပ္ခဲ့တာပါ။ သူ႔ရည္ရြယ္ခ်က္ အတန္သင့္ ေအာင္ျမင္သြားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ဝါဒကို အထင္ႀကီးတဲ့ လူၿပိန္းအခ်ဳိ႕ သူ႕ေနာက္လုိက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ေခါင္းပါးတဲ့ အက်င့္ကို အထင္ႀကီးတဲ့သူေတြအတြက္ သူ႔လုပ္ရပ္က ေအာင္ျမင္တယ္ဆိုရမွာေပါ့။ ရဟန္းေတာ္ေတြဟာ ကိုယ္တုိင္ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ခြင့္မရိွပါဘူး။ မိမိ ေျခေထာက္ ႏွစ္ေခ်ာင္းကို အရင္းတည္ၿပီး သပိတ္ပိုက္ ကာ အိမ္စဥ္လွည့္ဆြမ္းခံ ဘုဥ္းေပးၾကရပါတယ္။ ဒကာ၊ ဒကာမေတြရဲ႕ သဒၶါဆြမ္းကို ခံယူရတာျဖစ္လုိ႔ အသား မစားပါဘူး၊ သက္သတ္လြတ္ပဲ စားတယ္လို႔ ေျပာေနလို႔ မရပါဘူး။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ရဟန္းေတာ္ေတြ သက္သတ္လြတ္သာ သံုးေဆာင္ရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ ခဲ့ပါက လူေတြကို မွီခိုရပ္တည္ေနရတဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ လူဆိုတာ အစံုစားသတၱဝါျဖစ္လုိ႔ အသားကိုလည္း စားၾကပါတယ္။ ရဟန္းေတြအတြက္ အသက္သတ္လြတ္ သီးသန္႔ခ်က္ျပဳတ္ေလာင္းလွဴရမယ္ ဆိုရင္ၾကာရင္ သဒၶါပ်က္လာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါဆိုသာသနာ ေရရွည္ ရပ္တည္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ဒီလိုမျဖစ္ႏုိင္မွန္းသိလို႔ ခြင့္မျပဳခဲ့တာပါ။
ၾကည္ညဳိျခင္းဆုိတာက ...
သဒၵပသႏၷ(အသံကိုၾကည္ညဳိျခင္း)၊ အသံေကာင္း ေကာင္းေလးနဲ႔ တရားေဟာႏုိင္တဲ့ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးဆိုရင္ လူ ၾကည္ညဳိမႈမ်ားပါတယ္။ ဒါက သံုးပံုႏွစ္ပံုရိွတယ္။ ႐ူပပသႏၷ (႐ုပ္ရည္ကိုၾကည္ညဳိျခင္း)၊ ဥပဓိ႐ုပ္ရည္သန္႔သန္႔ခန္႔ခန္႔ ဆိုရင္လည္း ၾကည္ညဳိသူမ်ားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဂုဏပသႏၷ(ဂုဏ္ သတင္းႀကီးတာကို ၾကည္ညဳိျခင္း)၊ ဘာဘြဲ႕ထူးဂုဏ္ထူး ရိွတဲ့ပုဂၢဳိလ္၊ အရိယာႀကီး၊ ရဟႏၲာႀကီး စသျဖင့္ ဂုဏ္ သတင္းႀကီးေနရင္ လူဝိုင္းအံုတတ္ပါတယ္။ သတင္းႀကီး တဲ့အတုိင္း ဟုတ္မွန္ေနရင္ အက်ဳိးႀကီးေပမဲ့ အလိမ္ အညာဆိုရင္ေတာ့ သံသရာအတြက္ပါ ကိုယ္က်ဳိးနည္း တတ္ပါတယ္။ ဒါက ငါးပံုသံုးပံု ရိွတယ္။ လူခပသႏၷ (ေခါင္းပါးတဲ့အက်င့္က်င့္တာကို ၾကည္ညဳိျခင္း)၊ လူအထင္ႀကီးေအာင္ အသက္သတ္လြတ္တို႔၊ ေရဆြမ္း၊ သဲဆြမ္းစားတယ္ဆိုၿပီး ေနျပတာေတြလည္း ပါတယ္။ ဆြမ္းမဟုတ္တာကို ဆြမ္းလို႔ေျပာေနကတည္းက လိမ္ ေနပါၿပီ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က လူအထင္ႀကီးေအာင္၊ လာဘ္ရေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေတာမွာေတာင္ မေန ခုိင္းပါဘူး။ တကယ့္သူေတာ္ေကာင္းႀကီးမ်ား သုသာန္ ဓုတင္ေဆာင္တာမ်ဳိးဆိုရင္ေတာင္ လူမသိေအာင္ ညအခါ မွသာ သြားၾကပါတယ္။ အလိုနည္းျခင္းဂုဏ္နဲ႔ျပည့္စံု ၾကပါတယ္။ ေခါင္းေခါင္းပါးပါးေနတာကို ၾကည္ညဳိတာက ဆယ္ပံုမွာကိုးပံု။ ဓမၼပသႏၷ(တရားသက္သက္ကိုသာ ၾကည္ညဳိျခင္း)၊ အင္မတန္ရွားတယ္လို႔ ဆိုရမယ္ထင္ပါ တယ္။ ပုဂၢဳိလ္စြဲ၊ ဆရာစြဲကင္းကင္းနဲ႔ တရားကိုသာ အေလးျမတ္ျပဳတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါကေတာ့ တစ္ေထာင္ မွာ တစ္ေယာက္လို႔ စာေတြမွာ ခြဲျပပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေခတ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့အခ်ဳိ႕အရာေတြနဲ႔ တုိင္းၾကည့္ ၾကေပါ့။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္က သီဟစစ္သူႀကီး ဟာ နိဂႏၳနာဋပုတၱလို႔ေခၚတဲ့ ဂ်ိန္းတပည့္တစ္ဦးျဖစ္ပါ တယ္။ ဂ်ိန္းေတြဟာ အဝတ္မဝတ္ၾကဘူး။ တံုးလံုးေန ၾကတယ္။ ေရေသာက္ရင္ေတာင္ ေရထဲကပိုးေတြေသမွာ စိုးလို႔ဆိုၿပီး က်ဳိၿပီးသားေရမွေသာက္တယ္။ တစ္ေန႔ေတာ့ သီဟစစ္သူႀကီးဟာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ထံသြားၿပီး တရား နာပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုလည္း ၾကည္ညဳိသြားပါ တယ္။ ရတနာသံုးပါးကို ဆည္းကပ္ေသာ ဥပသကာ အျဖစ္ခံယူလုိက္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္နဲ႔ သံဃာ ေတာ္မ်ားကိုလည္း သူ႔အိမ္မွာ ဆြမ္းကပ္ဖို႔အတြက္ ပင့္ ဖိတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆြမ္းဟင္းအတြက္ အလိုလိုျဖစ္လာတဲ့ အသားကိုသယ္ယူခ်က္ျပဳတ္စီမံပါတယ္။ သီဟစစ္သူႀကီး ကို လက္လႊတ္ဆံုး႐ႈံးလုိက္ရတဲ့ ဂ်ိန္းေတြဟာ ဒီသတင္းကို ၾကားေတာ့ ၿမဳိ႕ထဲကို လွည့္လည္ၿပီး ''သီဟစစ္သူႀကီးဟာ ကြၽဲေတြ၊ ႏြားေတြကို သတ္ၿပီး ရဟန္းေဂါတမကို ဆြမ္း လုပ္ေကြၽးေနပါတယ္။ ရဟန္းေဂါတမကလည္း မိမိကို ရည္ရြယ္ၿပီး သတ္တဲ့အသားကို သိလ်က္နဲ႔ စားေနတယ္'' လို႔ ေၾ<ြကးေၾကာ္ၾကတယ္။ သီဟစစ္သူႀကီးကၾကားေတာ့ နိဂႏၳေတြဟာ သူမ်ားအျပစ္အလြန္ေျပာၾကတယ္။ ေသ ေစလိုတဲ့ေစတနာနဲ႔ ငါတုိ႔ကအသတ္မခုိင္း၊ ေျပာခ်င္ရာ ေျပာၾကပါေစဆိုၿပီး သေဘာထားလုိက္တယ္။
ဒီကိစၥကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကသိေတာ့ သူေတာ္ ျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ေတြကို ျမင္သား၊ ၾကားသား၊ သံသယရိွတဲ့အသားကို မစားခုိင္းခဲ့ပါဘူး။ မိမိအေရွ႕မွာ သတ္တာကိုျမင္တာ၊ ၾကားတာ၊ မိမိအတြက္ ရည္စူးၿပီး သတ္ေလသလားလို႔ သံသယရိွတဲ့အသားေတြကို ေရွာင္ ခုိင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူ၊ ေခြး၊ ျမင္း၊ ဆင္၊ သစ္၊ က်ား၊ ဝံ၊ ျခေသၤ့၊ ေျ>ြမ၊ ေအာင္း ဆိုတဲ့ အသားႀကီး ဆယ္မ်ဳိးကိုလည္း မစားခုိင္းပါဘူး။ မစားခုိင္းရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က လူအသားက ဇာတ္တူသားမို႔လို႔ ျဖစ္တယ္။ ဆင္၊ ျမင္းသားက မင္းတုိ႔၏ ဘ႑ာမို႔လို႔ ျဖစ္တယ္။ ေခြးသား၊ ေျ>ြမသားက စက္ဆုပ္ရြံ႕ရွာဖြယ္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ က်န္တဲ့အသားငါးပါးက မိမိတို႔ကို မႏွိပ္စက္အပ္ေစရန္နဲ႔ ေဘးရန္ကင္းေစရန္ အတြက္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆရာမ်ားဆိုၾကတယ္။ သုသာန္ ဓုတင္ေဆာင္တဲ့ ရဟန္းေတြကိုေတာ့ သားငါးအညႇီေၾကာင့္ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္မွာစိုးလို႔ မစားခုိင္းပါဘူး။ ဒီအေျခအေနေတြကလြတ္ရင္ အသားစားဖို႔ခြင့္ျပဳခဲ့ပါ တယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ လက္ထက္က အညႇီအေဟာက္ ကိုေရွာင္ၿပီး အသက္သတ္လြတ္စားကာ မိမိတို႔ကိုယ္ကို အရိယာအျဖစ္ အထင္ေရာက္ေနတဲ့ အာမဂႏၶရေသ့ေတြ ရိွပါတယ္။ ရေသ့ေတြက ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကို တန္ခိုးႀကီး လို႔ အထင္ႀကီးေလးစားၾကေပမဲ့ အသားစားမႈကို မေရွာင္ တဲ့အတြက္ သူတို႔လို ရဟႏၲာေတြေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဘုရားရွင္က အညႇီအေဟာက္ဆိုတာ အသားကိုေခၚတာ မဟုတ္ဘူး။ ကိေလသာကိုသာ အညႇီ အေဟာက္လို႔ ေခၚတာလို႔ ေဟာပါတယ္။ ၾကက္သားမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ကန္ဇြန္းရြက္ေၾကာ္ကိုလည္း တဏွာ ေလာဘနဲ႔စားရင္ အညႇီအေဟာက္ပါပဲ။ အသားေတာ့ ေရွာင္ၿပီး အသား အလြမ္းေျပေလး အသားတုဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္စားတတ္ၾကပါေသးတယ္။ စဥ္းစားၾကည့္ၾကေပါ့။ သတၱဝါအသားေတာ့ မစားဘူး။ သတၱဝါေတြကရတဲ့ သားေရအိတ္၊ သားေရအက်ႌ၊ ခါးပတ္၊ ပိုက္ဆံအိတ္ ေတြကိုေတာ့ သံုးေနၾကတာ သင့္ေတာ္ပါ့မလား။
လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးလက္ထက္က ႏြားသားေရွာင္၊ မစားဘဲ ေရွာင္ၾကဥ္ၾကဖို႔ လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့ပါ တယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက ႏြားေတြဟာ လူေတြအသက္ ဆက္ဖို႔ အစားအစာအတြက္ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ဳိးရာမွာ အသံုးျပဳေနၾကလို႔ ေက်းဇူးရွင္အေနနဲ႔ သတ္မွတ္ၿပီး မစားၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသခဲ့တာပါ။ အက်င့္ျမတ္ႀကီးတစ္ခု အေနနဲ႔ ယူဆၿပီး စည္း႐ံုးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ ေတာ့ အရသာဆိုတဲ့ ရသာ႐ံုဟာ အာ႐ံုတစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ အာ႐ံုဟာ ဒုကၡသစၥာပါ။ သူ႔ကိုဥာဏ္နဲ႔ ပိုင္းျခားၿပီး စားရပါမယ္။ မၿမဲတရား၊ သူ႔ေၾကာင့္ျဖစ္တည္ ႀကီးပြားလာတဲ့ ခႏၶာသည္လည္း အပုပ္ေကာင္သက္သက္ အသုဘမွ်သာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုဆင္ျခင္ၿပီးစားရင္ ရသတဏွာ ပါးလာပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အစားအစာေပၚမွာ တဏွာနည္းေအာင္ ဥပမာေလးျပ ဆံုးမခဲ့ပါတယ္။ သားအမိ၊ သားအဖသံုးေယာက္ ခရီး တစ္ခုကို ထြက္တယ္။ ကႏၲာရႀကီးကို ျဖတ္ရမယ္။ ပါလာ တဲ့ ရိကၡာကလည္း ကုန္ၿပီ။ ဒီေတာ့ ေယာက်္ားျဖစ္သူက သူ႕ရဲ႕အသားကိုစားၿပီး ခရီးဆက္ၾကဖို႔ ေျပာတယ္။ မိန္းမ လုပ္သူကလည္း သူ႕ရဲ႕အသားကိုစားၿပီး သြားဖို႔ေျပာတယ္။ ဒီလိုေျပာရင္း သူတို႔ရဲ႕သားငယ္ေလးကို တစ္ေယာက္ လက္က တစ္ေယာက္ ေျပာင္းခ်ီရာမွာ အပူဒဏ္နဲ႔ အာဟာရျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ ကေလးဟာ ေသသြား ပါတယ္။ မိဘျဖစ္သူေတြဟာ မတတ္သာတဲ့အဆံုး သူတို႔ရဲ႕ကေလးအေသေလးရဲ႕ အသားကိုစားၿပီး ခရီး ဆက္ၾကရပါေတာ့တယ္။ ဒီအသားကို စားတုိင္းစားတုိင္း မ်က္ရည္က်ရပါတယ္။ ဒီအသားအေပၚ တြယ္တာ တပ္မက္မႈမရိွႏုိင္ပါဘူး။ ဒီသေဘာမ်ဳိးနဲ႔ မိမိတို႔စားတဲ့ အစာအေပၚမွာ တပ္မက္မႈနည္းေအာင္ ဆင္ျခင္ၿပီး စား ရပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြ ဆြမ္းသံုးတဲ့အခါ ပစၥေဝကၡဏာ ဆင္ျခင္ၿပီး သံုးရပါတယ္။ ''ဤ အစား အစာသည္ ကေလးမ်ားကဲ့သို႔ ျမဴးထူးေပ်ာ္ပါးရန္ မဟုတ္၊ ကိုယ္ခႏၶာလွပၿပီး ျပည့္ျပည့္ၿဖဳိးၿဖဳိး တင့္တယ္ ၾကည့္ ေကာင္းေစရန္မဟုတ္၊ ခႏၶာကိုယ္ က်န္းမာသန္စြမ္း၍ အသက္ရွည္၊ အနာမဲ့ကာ၊ ေဝဒနာအေဟာင္းမ်ား ေပ်ာက္၍ ေဝဒနာအသစ္မ်ားမျဖစ္ေပၚေစရန္၊ ပရိယတ္, ပဋိပတ္အက်င့္ျမတ္ဆုိေသာ ျမတ္ဘုရား သာသနာကို က်င့္ႏုိင္ေစရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး ဆင္ျခင္ သံုးေဆာင္ၾကရပါ တယ္။ ဒီရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔စားရင္ ၾကက္သားျဖစ္ျဖစ္၊ ကန္ဇြန္းရြက္ျဖစ္ျဖစ္ အတူတူပါပဲ။ လူေတြလည္း ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ထားေပါ့။ ေလာကအက်ဳိး၊ သာသနာ အက်ဳိး ထမ္းရြက္ဖို႔ဆိုရင္ က်န္းမာေရး ေကာင္းေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။ က်န္းမာေရးေကာင္းေအာင္ သင့္တင့္မွ်တတဲ့ အာဟာရလုိပါတယ္။ က်န္းမာေရးအရ အသားစား ေရွာင္တာ၊ မႀကဳိက္လို႔ မစားတာကေတာ့ ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ယၾတာလိုလို၊ အဓိ႒ာန္လိုလိုနဲ႔ေတာ့ ဟိုအသားေရွာင္၊ ဒီအသားေရွာင္ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ အလိုနည္းေအာင္၊ တဏွာပါးေအာင္ အစားေရွာင္တာ လား၊ အလိုႀကီးလို႔ အသားစားေရွာင္တာကို ခုတံုးလုပ္ တာလားဆိုတာကေတာ့ ကိုယ္တုိင္သာ အသိဆံုးျဖစ္မွာပါ။

အရွင္ပညာသီရိ(ရမၼာကြၽန္း)

ဘုရားကိုးဆူႏွင့္ ၿဂိဳဟ္ကိုးလံုး

ခုေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဂုဏ္သေရရွိ အသိုင္းအဝိုင္း၊ ပိုက္ဆံရွိ အသိုင္းအဝိုင္း၊ ပညာတတ္အသိုင္းအဝိုင္း အေတာ္မ်ားမ်ားၾကားမွာ ေပၚျပဴလာျဖစ္လာတဲ့ ဘာသာေရး ခုတံုးလုပ္မႈ တစ္ခု ဟာ အရမ္းေခတ္စားလာေနပါတယ္။ အဲဒါက ဘာလဲ ဆိုေတာ့ ဘုရားကိုးဆူပူေဇာ္ပဲြ ဆိုတာပါ။ ပူေဇာ္ပြဲဆိုတာ ထက္ ဘုရားကိုးဆူတင္ပြဲဆိုရင္ ပိုမွန္ပါလိမ့္မယ္။ တင္ၿပီဆိုကတည္းက ပူေဇာ္တာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ နတ္ တင္သလို တင္တဲ့သေဘာမ်ဳိး သက္ေရာက္သြားတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။
ပိုဆိုးတာက ဘုရားကိုးဆူ ပူေဇာ္တာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ၿဂိဳဟ္ႀကီးကိုးလံုးပါ ပူေဇာ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္က ပိုဆိုးပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ေနၾကတဲ့ သူတို႔ လုပ္ရပ္ေတြဟာ ဘုရားရဟႏၲာကို ပူေဇာ္ၾကတာထက္ သူတို႔ သူတို႔ရဲ႕ ေလာကီအက်ဳိးစီးပြား တိုးတက္ေရး၊ ရာထူးဌာနႏၲရ စသည္တည္ၿမဲေရးကို ဦးတည္ၿပီး ၿဂိဳဟ္ႀကီး ကိုးလံုးကို ပူေဇာ္ပသေနတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္က ပိုၿပီး ထင္ရွားေနပါတယ္။ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႕ လြဲေနတဲ့ အခ်က္တစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မႏၲေလးမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တျခားတျခား ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူႀကီးပိုင္းအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေမးလိုက္လို႔ရွိရင္ ဘယ္လူႀကီးအိမ္မွာ၊ ဘယ္သူေဌး အိမ္မွာ ဘုရားကိုးဆူပြဲရွိလို႔ သြားၾကတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေလးေတြနဲ႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားတာကို ခဏခဏ ၾကားရတတ္ပါတယ္။ ဘုရားကိုးဆူပြဲ သြားတဲ့ အခ်ိန္ကလည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ညအခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ေန တာ မ်ားပါတယ္။
ဒီလိုဆိုရင္ ဘုရားကိုးဆူပူေဇာ္ပြဲကို ညပိုင္းမွာလုပ္ တယ္ဆိုတဲ့သေဘာ သက္ေရာက္ေနပါတယ္။ မနက္ အေစာပိုင္းမွာ လုပ္တာေတြလည္း ရွိၾကမွာပါ။ ဘယ္လို အခ်ိန္ေတြပဲ လုပ္လုပ္ လုပ္တဲ့အခါမွာ သစ္သီးစတဲ့ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ားလည္း ကပ္လွဴၾကမွာ အမွန္ပါ ပဲ။ ဒါဆိုရင္ ညဘက္ႀကီးမွာ ဒါမွမဟုတ္ အ႐ုဏ္မတက္ မီ အခ်ိန္ႀကီးမွာ ဘုရားရဟႏၲာေတြကို အသီးအႏွံစတဲ့ စားေသာက္ဖြယ္ရာေတြ ကပ္လွဴျခင္းဟာ ဝိကာလအခ်ိန္ ႀကီး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အပ္စပ္မႈက မရွိပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဘုရားကိုးဆူကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဘုရားရဟႏၲာေတြကို ေနရာခ်ထားတာေတြလည္း ၾကည့္ပါဦး။ ေလာကဓာတ္ အစီအစဥ္ေတြ အျပည့္နဲ႔ ဖန္တီးထားသလို ျဖစ္ေနပါ တယ္။ သူတို႔ ေလာကဓာတ္ဆရာေတြ ဖန္တီးတဲ့့ ဒီ ဘုရားကိုးဆူ ပူေဇာ္ထားရွိပံု စနစ္က
(၁) ဘုရားသခင္ = အလယ္အရပ္မွာ ေဗာဓိပင္ကို ရည္စူး၍လည္းေကာင္း၊
(၂) အရွင္သာရိပုတၱရာ = ဗုဒၶဟူးသား၊ ေတာင္အရပ္ လက္ယာဘက္တြင္လည္းေကာင္း၊
(၃) အရွင္ေမာဂၢလာန္ = ေသာၾကာသား၊ ေျမာက္ အရပ္၊ လက္ဝဲဘက္တြင္လည္းေကာင္း၊
(၄) အရွင္ဥပါလိ = စေနသား၊ အေနာက္ေတာင္ အရပ္တြင္လည္းေကာင္း၊
(၅) အရွင္ရာဟုလာ = တနဂၤေႏြသား၊ အေရွ႕ေျမာက္ အရပ္တြင္လည္းေကာင္း၊
(၆) အရွင္အာနႏၵာ = ၾကာသပေတးသား၊ အေနာက္ မ်က္ႏွာအရပ္တြင္လည္းေကာင္း၊
(၇) အရွင္ေကာ႑ည = တနလၤာသား၊ အေရွ႕အရပ္ တြင္လည္းေကာင္း၊
(၈) အရွင္ေရဝတ = အဂၤါသား၊ အေရွ႕ေတာင္ေထာင့္ အရပ္တြင္လည္းေကာင္း၊
(၉) အရွင္ဂဝမၸတိ = ရာဟုသား၊ အေနာက္ေျမာက္ ေထာင့္ အရပ္တြင္လည္းေကာင္း ထားၿပီး ပူေဇာ္ ၾကတဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို ထားရွိပူေဇာ္ပံုေတြအရ ဒါဟာ ဘုရားရဟႏၲာ ေတြကို ၾကည္ညိဳလို႔ပူေဇာ္တဲ့ပံုစံ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေလာကီ အက်ဳိးစီးပြား တိုးတက္ေရးအတြက္ ကိုယ္လိုသလို ဘုရားရဟႏၲာေတြကို ေနရာခ်ၿပီး လုပ္စားၾကတဲ့ပံုစံ ဆိုတာ အလြန္ထင္ရွားလွပါတယ္။ ဘုရားရဟႏၲာကို ပူေဇာ္တာ မေကာင္းဘူး မဟုတ္ပါဘူး။ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘုရားရဟႏၲာေတြကို အသံုးခ်ၿပီး လုပ္စားတာ ကေတာ့ အေတာ္မေကာင္းတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ တကယ့္ ကို စစ္မွန္တဲ့ စိတ္ေစတနာနဲ႔ ပူေဇာ္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ ရဟႏၲာက ဘယ္ေနရာမွာေန၊ ဘယ္လိုအခ်ိန္မွာၾကြ ဆိုတာေတြ မလိုအပ္ပါဘူး။ ႏွလံုးသားမွာ ဘုရားဂုဏ္နဲ႔ သံဃာ့ဂုဏ္ေတြ ကိန္းေနၿပီး ပူေဇာ္ႏိုင္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ။ ဒီလိုပူေဇာ္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ဘယ္လိုအခ်ိန္ ဘာပူေဇာ္မႈ ေတြမွ မလိုအပ္ပါ။ ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္ေစတနာအတုိင္းပဲ မနက္အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္ကစၿပီး ေနမြန္းမတည့္မီ အခ်ိန္ အထိ အပ္စပ္တဲ့လွဴဖြယ္ဝတၴဳေတြ၊ အပ္စပ္တဲ့ အစား အေသာက္ေတြနဲ႔ ကပ္လွဴကာ ထိုအရွင္ျမတ္မ်ားရဲ႕ ဂုဏ္ကို အာ႐ံုျပဳၿပီး ပူေဇာ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ပြင့္ေတာ္မူ ၿပီးသား ဘုရားရွင္မ်ားနဲ႔ ဘုရားသာသနာတြင္းမွာရွိတဲ့ ရဟႏၲာမွန္သမွ် ဂုဏ္ကိုမွန္းၿပီး ပူေဇာ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဘယ္ၿဂိဳဟ္ ဘယ္နံေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ဘယ္ရဟႏၲာ ရယ္လို႔ ခြဲျခားသတ္မွတ္ ပူေဇာ္ဖို႔မလိုပါဘူး။
ရတနာသံုးပါးရဲ႕ ဂုဏ္ေတြဟာ ႏွလံုးသားမွာ ထံုေနေအာင္ ပူေဇာ္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုပူေဇာ္နည္းက သာ စစ္မွန္တဲ့ ပူေဇာ္နည္းျဖစ္ပါတယ္။ ခုေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲ ဘုရားရဟႏၲာေတြနဲ႔ ၿဂိဳဟ္ေတြေပါင္းစပ္ၿပီး ေလာကီနည္းေတြအရ လုပ္ေနၾကတာဆိုေတာ့ ပူေဇာ္ရာ မေရာက္ဘဲ ကိုယ္ကိုးကြယ္တဲ့ အႏႈိင္းမဲ့ အရွင္ျမတ္ေတြ ကို ၿဂိဳဟ္ေစာင့္နတ္ပံုစံ၊ တစ္ခုခုကို ေစာင့္ၾကပ္ ကာကြယ္ေပးတဲ့ အေစာင့္နတ္ပံုစံမ်ဳိး အဆင့္နိမ့္ခ် လိုက္သလို ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္သာ အဲဒီလို ေလာကီ အစီအစဥ္ေတြအတုိင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ လုပ္ေနၾက မယ္ဆိုရင္ ကုသိုလ္ထက္ အျပစ္က ပိုမ်ားႏိုင္တဲ့အျပင္ ဒီလို လုပ္ေနၾကတဲ့ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ဟာ လြဲေန႐ံုတင္မဟုတ္ဘဲ လြတ္ေနတဲ့ပံုကို ျဖစ္ကုန္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာအခ်ဳိ႕ရဲ႕ လြဲေနၾကတဲ့ အလြဲ ေတြထဲမွာ ဘုရားကိုးဆူပူေဇာ္မႈဟာလည္း ဘာသာေရး ကို ေလာကီေရးနဲ႔တြဲစပ္ၿပီး ခုတံုးလုပ္အသံုးျပဳထားသလို ျဖစ္တဲ့ မလြဲသင့္တဲ့ အလြဲတစ္ခုလို ျဖစ္လာေနတဲ့ အတြက္ ဒီလိုအလြဲမ်ဳိးကို အခ်ိန္မီျပဳျပင္ၿပီး ဘုရား ရဟႏၲာေတြရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္သက္သက္ကို အာ႐ံုျပဳကာ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္ အပ္စပ္တဲ့အရာေတြနဲ႔ အပ္စပ္ တဲ့အခ်ိန္မွာ ပူေဇာ္ႏိုင္ၾကေစဖို႔ ေစတနာေကာင္းနဲ႔ အသိေပးရင္း လြဲေနၾကတဲ့ အလြဲတစ္ခုအျဖစ္ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ႏိုင္ရန္ တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

မနာပဒါယီအရွင္ဝိစိတၱ (ဒိုက္ဦး)

မ်က္ရည္မ်ားျဖင့္ ေရစက္ခ်သူ

ကြၽန္ေတာ့္ကိုယ္ကြၽန္ေတာ္ ရွင္ျပဳၿပီးၿပီလို႔ ထင္ေန ခဲ့တာ။ တကယ္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ရွင္မျပဳရေသးပါ။ အကယ္၍ ''မင္း ရွစ္ႏွစ္, ကိုးႏွစ္အရြယ္တုန္းက ရွင္ျပဳ ခဲ့တယ္မဟုတ္လား'' ဟု ေမးလာျငားအံ့၊ ဒီတုန္းက ကိုယ့္ကစားေဖာ္ေတြ ရွင္ျပဳၾကမယ္ဆိုေတာ့ ကိုယ္လည္း ရွင္ျပဳခ်င္လိုက္တာ။ အေဖ့ကိုရွင္ျပဳေပးဖုိ႔ ပူဆာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူေရာၿပီး ရွင္ျပဳခဲ့ရတယ္။ ရွင္ မျပဳမီ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ တစ္လေလာက္ေနၿပီး သကၤန္း ေတာင္းေတြ က်က္ခဲ့ရတာ၊ မဂၤလသုတ္ေတြ က်က္မွတ္ ခဲ့ရတာ၊ သိမ္ေက်ာင္းထဲ ခို၊ ေခြး၊ လင္းႏို႔ေတြနဲ႔ အၿပိဳင္ ေဆာ့ကစားခဲ့ၾကတာကို ျမင္ေယာင္မိေသးေတာ့။
ရွင္ျပဳျခင္းဆိုတဲ့ အရာကို ဘာမွေလးေလးနက္နက္ ဆင္ျခင္ႏုိင္စြမ္းမရွိတဲ့ အရြယ္ေပါ့။
ဒီေန႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္သားေလး ဆယ့္သံုးႏွစ္ အရြယ္ကို ရွင္ျပဳေပးလိုက္ပါၿပီ။ ရွင္ျပဳပြဲမွာ ဆရာေတာ္ က တရားခ်ီးျမႇင့္ေဟာၾကားပါတယ္။ ဆရာေတာ္ ေဟာ ၾကားတဲ့တရားကို နာလိုက္ရေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဘုရားတမိသြားတယ္။
ဘုရား ဘုရား ... တကယ္ေတာ့ ငါဟာ ရွင္ မျပဳရေသးပါလားလို႔ -
ေၾသာ္ - သားေလးကိုရွင္ျပဳမယ္ဆိုေတာ့ သားက ေျပာေသးတယ္-
''ေမာင္ရွင္ေလာင္းက သားတစ္ေယာက္တည္း လား အေဖ၊ သားအေဖာ္နဲ႔ ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ဆိုရင္ ေကာင္းမွာ'' တဲ့-
သားက ဖခင္ျဖစ္သူ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ေရာဂါေဝဒနာ ကို မသိရွာဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ ေရာဂါက တျဖည္းျဖည္း တုိးတိုးလာေနတယ္။ ေနရမယ့္ရက္က တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့ေလ်ာ့လာေနတာကို သားမသိရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာေတာ္နဲ႔ တိုင္ပင္ကာ ခပ္ျမန္ျမန္ အက်ဥ္းခ်ံဳးၿပီး သားတစ္ေယာက္တည္းကို ရွင္ျပဳလိုက္ရတာပါ။
ရွင္ျပဳအလွဴမွာ ဆရာေတာ္ေဟာၾကားတဲ့ တရား ကို နာၾကားလိုက္ရေတာ့ ေရစက္္ခြက္ကို ကိုင္ရင္း သား ကိုရင္ေလးကိုၾကည့္ၿပီး တိုးတိုးေလးေျပာေနမိတယ္။
''ယခု ရွင္ျပဳပြဲမွာ သားတစ္ေယာက္တည္းကို ရွင္ ျပဳေပးတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရွင္ေလာင္းအျဖစ္ အေဖလည္း ပါပါတယ္။ ယခုပြဲဟာ သားနဲ႔အေဖ အတူတကြ ရွင္ျပဳ တဲ့ပြဲပါလို႔''
ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ဝမ္းသာပီတိမ်က္ရည္ဟာ ေရစက္ ခြက္ထဲမ်ား က်သြားေလမလား။ က်သြားလည္း မ်က္ရည္ နဲ႔ ေရစက္ခ်ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတာေပါ့လို႔ ႀကံဖန္ ေတြးမိပါရဲ႕။
x x x x x
ေၾသာ္ . . . ကြၽန္ေတာ့္ဘဝဇာတ္ေၾကာင္း တေစ့တေစာင္းကို အစ္ကိုႀကီးကို ေျပာျပခ်င္ေသးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ေပခဲ့ ေတခဲ့တာေလးေတြကိုေပါ့။
ကြၽန္ေတာ္က အစိုးရသစ္ထုတ္္ေရး ဝန္ထမ္း တစ္ေယာက္ပါ။ သစ္တင္ကားႀကီးေတြကို ေမာင္းရတဲ့ ကားဆရာဆိုပါေတာ့ . . .
အလုပ္ထဲေရာက္ၿပီး မၾကာမီမွာ အေသာက္အစား ေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးခဲ့ရတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ က်က္မွတ္ ခဲ့ရတဲ့ ''အေသဝနာစဗာလာနံ ပ႑ိတာနၪၥေသဝနာ ပူဇာစ ပူဇေနယ်ာနံ ဧတံမဂၤလမုတၱမံ'' ဆိုတဲ့ မဂၤလာ တရားေတာ္ကလည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာ က်န္ ရစ္ခဲ့ပါၿပီ။
အိမ္ေထာင္က်ၿပီးေတာ့လည္း သားေကြၽးမႈ၊ မယား ေကြၽးမႈထက္ ကိုယ္ေသာက္စားမူးယစ္ဖို႔ကိုပဲ ဦးစားေပး ခဲ့မိတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ မလိမၼာမႈ၊ မိုက္မဲမႈေတြေၾကာင့္ သားေယာက်္ားေလး ထြန္းကားအၿပီးမွာ အိမ္ေထာင္ ၿပိဳကြဲခဲ့ရတယ္။
ဒီလိုၿပိဳကြဲခဲ့ေပမဲ့လည္း ကြၽန္ေတာ္ဆိုတဲ့ေကာင္က အမွတ္မရွိပါဘူ။ အစြဲဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ျဖတ္ရခက္ ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ က်န္ခဲ့တဲ့ သားေလး ကိုေတာ့ ရွင္ျပဳႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက သားကိုရွင္ျပဳခဲ့တာ ရွင္ျပဳတယ္ဆို ႐ံုပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာမွန္ရင္ သားေယာက်္ားေလးကို ရွင္ ျပဳေပးႏိုင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးေလာက္ပဲ ရွိခဲ့တာပါ။ ဘာသာေရး၊ သာသနာေရးကို နားမလည္ခဲ့တာ အမွန္ ပါပဲ။
x x x x x
သို႔ေသာ္ အႏုတ္လကၡဏာျပေနတဲ့ ကြၽန္ေတာ့္ ဘဝကို အေပါင္းလကၡဏာျဖစ္လာေအာင္ ေျပာင္းလဲ ေပးခဲ့သူ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ့္အသက္ ေလးဆယ့္ငါးႏွစ္ေလာက္မွာ ကြၽန္ေတာ့္ထက္ ငယ္ရြယ္သူ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ ကို လက္ထပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ စည္း႐ံုးမႈ၊ ေဖ်ာင္းဖ် ေျပာဆိုမႈေတြေၾကာင့္ အရက္သမားဘဝက ကြၽတ္လြတ္ ခဲ့ရပါၿပီ။
ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ ဒုတိယအိမ္ေထာင္သည္ဟာ ဘာသာ တရား ကိုင္း႐ႈိင္းသူျဖစ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္လည္း သူႏွင့္အတူ လိုက္ပါရင္း ေက်ာင္းကန္ဘုရားႏွင့္ ျပန္လည္ ရင္းႏွီး လာခဲ့ပါတယ္။
မဂၤလသုတ္၊ ေမတၱာသုတ္ ပရိတ္ေတာ္ေတြရဲ႕ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြကို အက်ယ္တဝင့္ ေလ့လာႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။ အဆိုပါ ပရိတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ဝိပႆနာ ဆက္ႏႊယ္ေနပံုေတြကိုလည္း သိခြင့္ရလာပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ့္အတြက္ေတာ့ ဒုတိယအႀကိမ္ အိမ္ေထာင္ျပဳလိုက္ျခင္းဟာ ပ႑ိတာနဥၥေသဝနာ ပညာရိွသူေတာ္ေကာင္းနဲ႔ ေပါင္းဖက္လုိက္ရသလိုပါပဲ။
ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားကိုလည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္ ဆင္ျခင္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ယခင္ကလို ''ငါ့ကို ဘာမွလာမေျပာနဲ႔'' ဆိုတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ အယူအဆေတြ မရွိေတာ့ဘဲ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕လာတယ္ ထင္ပါတယ္။ ဇနီးသည္ရဲ႕ ေျပာဆိုဆံုးမမႈေတြကို ၾကည္ျဖဴစြာ လက္ခံ လာတာကို ေတြ႕လာရတယ္။
ဒီလို ေျပာင္းလဲလာတာဟာ အရက္ရဲ႕ ေက်းကြၽန္ ဘဝက လြတ္ေျမာက္လာလုိ႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓမၼေဒသနာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမည့္သူတစ္ဦး၏ အေျခခံေျပာင္းလဲမႈလို႔ ဆိုရမလား။
x x x x x
အိမ္ေထာင္သက္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္မွာ သား ေယာက်္ားေလး ထြန္းကားခဲ့ျပန္ပါတယ္။
သားေလး ေက်ာင္းေနအရြယ္ ေရာက္လာခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ စိတ္ေတြဟာ ဘာသာေရးဘက္ကို ေတာ္ေတာ္ေလး ယိမ္းယိုင္ေနတာကို သတိထားမိေနပါ တယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြရဲ႕ တရားေခြေတြကို ကားနားတဲ့အခ်ိန္ေရာ၊ ကားေမာင္းေနရင္းေရာ နာျဖစ္ ေနတယ္။ ဝိပႆနာစာအုပ္ေတြလည္း ရွာေဖြဖတ္႐ႈ အားထုတ္ျဖစ္ေနပါတယ္။
ေၾသာ္ . . . ဘဝ ဘဝက ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ဖူး တဲ့ နတ္ေကာင္း နတ္ျမတ္မ်ားက ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ အသက္ အပိုင္းအျခားကိုသိလို႔ လမ္းမမွားရေအာင္ လမ္းမွန္ ေပၚကို ဆြဲတင္ေနၾကသလားလို႔လည္း တစ္ခါတစ္ခါ ေတြးေနမိပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ့္အသက္ ငါးဆယ့္ငါးႏွစ္ေလာက္မွာ ႀကီးမားတဲ့ေရာဂါေဝဒနာရဲ႕ အစပ်ဳိးဝင္ေရာက္လာတာကို ဝင္ေရာက္လာမွန္း မသိဘဲ သာမန္အေမာေျပေဆး၊ အမူးေျပေဆးေလာက္ပဲ ေသာက္သံုးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အလုပ္လုပ္လိုက္ရင္ ၾကာၾကာမလုပ္ႏိုင္ဘဲ ေမာ လာတာတို႔၊ မူးလာတာတို႔၊ ရင္ဘတ္ထဲ ေအာင့္လာတာ တို႔ ျဖစ္ေပၚလာတာကို အသက္အရြယ္ေလးရလာလုိ႔ ျဖစ္တတ္တဲ့သေဘာပဲ ဒါမွမဟုတ္ ယခင္က အေသာက္ အစားမ်ားခဲ့တဲ့ ဒဏ္ရာ ဒဏ္ခ်က္ေတြျဖစ္မွာပဲလို႔ ေတြး ထင္ခဲ့မိတာပါ။
အသက္ခုနစ္ဆယ္ေက်ာ္ ရွစ္ဆယ္အရြယ္ေတြ က်န္းမာ ခ်မ္းသာစြာျဖင့္ ပရဟိတ လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာ ျမင္ရေတာ့ . . .
''ဒါနေတာ ေဘာဂဝါ၊ သီလေတာ သုခိတာ၊ ဘာဝနာေတာ နိဗၺဴတာ'' ဆိုတဲ့ ဗုဒၶဝစနကို သတိရ ျပန္တယ္။ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အတိတ္က သီလတရားေတြ ေစာင့္ထိန္းခဲ့ၾကေတာ့ ယခုပစၥဳပၸာန္မွာ အသက္ရွည္ျခင္း စတဲ့ ခ်မ္းသာက်ဳိးကို ခံစားၾကရတာပဲလို႔ မုဒိတာပြားမိ ပါရဲ႕။
ကြၽန္ေတာ့္ခႏၶာကျပလာတဲ့ ေမာတာ၊ မူးတာ၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာေတြဟာ ခဏတျဖဳတ္ ေရာက္လာ တဲ့ အာဂႏၲဳဧည့္သည္ေတြပဲလို႔ ထင္ခဲ့မိတာ၊ တကယ္ ေတာ့ ဒီေဝဒနာေတြဟာ ဧည့္သည္မဟုတ္ဘဲ ကြၽန္ေတာ့္ ကို အေသသတ္ဖို႔ ေရာက္လာၾကတဲ့ ရန္သူႀကီးေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း အခ်ိန္ေႏွာင္းခါမွ သိလာရပါတယ္။
ဒါကလည္း အသက္ရွည္ရွည္ ေနရေလာက္ ေအာင္ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ သီလတရားက မလံုၿခံဳခဲ့လို႔ ျဖစ္မွာပါ။
ကြၽန္ေတာ့္အသက္ ငါးဆယ့္ရွစ္ႏွစ္ထဲ ေရာက္လာ ပါၿပီ။ ရင္ထဲေအာင့္တာ၊ နာတာက မသိသာေပမဲ့ ေမာတာကေတာ့ သိသာလာေနတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းေတြရဲ႕ အႀကံေပးခ်က္အရ မႏၲေလးကို ေဆးျပဆင္းသြားခဲ့ပါတယ္။
ေဆး႐ံုႀကီးရဲ႕ ဓာတ္မွန္အေျဖက ထိတ္လန္႔ရင္ေမာ စရာပါပဲ။ အဆုတ္တစ္ေနရာမွာ ကင္ဆာအျမစ္တြယ္ ေနၿပီတဲ့ . . .
ေဆး႐ံုႀကီးမွာ ဆယ္ေလးငါးရက္ခန္႔ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံၿပီး ေဖာင္းျပင္ကို ျပန္ခဲ့ပါတယ္ . . .
မႏၲေလးၿမိဳ႕က မဟာျမတ္မုနိကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးနဲ႔ မံုရြာၿမိဳ႕က ဆုေတာင္းျပည့္ဘုရားႀကီးတို႔ကို ေနာက္ဆံုး ဖူးေျမာ္ျခင္းအေနနဲ႔ ဖူးေျမာ္ခဲ့ရပါတယ္။
ေဖာင္းျပင္ေရာက္ၿပီး မၾကာမီမွာ ညာဘက္နား ရြက္ ေအာက္တည့္တည့္ လည္ပင္းနဲ႔ ပုခံုးအစပ္မွာ အက်ိတ္အဖုထြက္လာပါၿပီ။ ကင္ဆာအက်ိတ္ပဲ ျဖစ္မွာ ပါ။
ကိုယ့္ေရွ႕မွာ ကင္ဆာေဝဒနာနဲ႔ ကြယ္လြန္သြား ၾကတာေတြ ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ အျပင္ဘက္ တစ္ေနရာရာမွာ ကင္ဆာအက်ိတ္ ေပၚလာၿပီဆိုရင္ လပိုင္းမွ်သာ အသက္ရွင္ၿပီး ကြယ္လြန္သြားၾကတာ မ်ားပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္လည္း ကင္ဆာအက်ိတ္ ေပၚလာၿပီ ဆိုေတာ့ . . .
အင္း . . . အလြန္ဆံုးေနရ ငါးလ, ေျခာက္လ ေပါ့။
လူတစ္ေယာက္ ေမြးဖြားလာၿပီဆုိရင္ ေသစား ေသေစ အမိန္႔ဒီဂရီႀကီးနဲ႔အတူ ေမြးဖြားလာတယ္လို႔ အေဖေျပာခဲ့ဖူးတာကို မွတ္မိေနပါေသးတယ္။
တစ္ေန႔ေန႔မွာ ေသရမယ္ဆိုတာကို သိေသာ္လည္း ခုလိုျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေလးငါးေျခာက္ဆယ္အရြယ္မွာ ေသရလိမ့္မယ္လို႔ ထင္မထားခဲ့တာေတာ့ အမွန္ပါ။
ဒါေပမဲ့လည္းေလ ... လူဆိုတာ ေနခ်င္လို႔လည္း မေနရ ...ေသခ်င္လို႔လည္း မေသရဆိုသလို ေနခ်င္ လို႔လည္း မေနရဆိုတဲ့ထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္ ေရာက္ရွိေန ပါၿပီ။
ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ ေသစားေသေစ အမိန္႔ဒီဂရီက ယခု လို ေျခာက္ဆယ္အရြယ္မွာ ေသရမယ္လို႔ ပါခဲ့ပံုရတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔လည္း ဇနီးသည္ႏွင့္ တိုင္ပင္ကာ ဆရာေတာ္ကို အက်ဳိးအေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားၿပီး သားငယ္ကို အျမန္ဆံုးရွင္ျပဳေပးဖို႔ စီမံလိုက္ရျခင္း ျဖစ္ ပါတယ္။
x x x x x
သားငယ္ ရွင္ေလာင္းဘဝနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အမွတ္ တရဓာတ္ပံု႐ိုက္ေတာ့ တစ္ႀကိမ္၊ ကိုရင္ဘဝေရာက္ၿပီး ကိုရင္ရဲ႕ ခမည္းေတာ္, မယ္ေတာ္အျဖစ္နဲ႔ အမွတ္တရ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ေတာ့ တစ္ႀကိမ္ ဇနီးသည္ရဲ႕မ်က္ဝန္းမွာ မ်က္ရည္ေတြ ဝိုင္းေနတာကို သတိထားမိလိုက္တယ္။
သူက ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ အသက္အပိုင္းအျခားကို သိေနတာကိုး။ ဝမ္းနည္းရွာေပမေပါ့။
ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ သားငယ္ ကိုရင္ဝတ္ၿပီး ဆရာေတာ္တရားေဟာ ေရစက္ခ်မွပဲ ေရစက္သြန္းခ်ရင္း မ်က္ရည္က်မိပါတယ္။ မ်က္ရည္က်တာကလည္း ဝမ္းနည္းလို႔မဟုတ္ပါ။ ဝမ္းသာလြန္းလို႔က်တဲ့ မ်က္ရည္ပါ လို႔ ဝန္ခံပါရေစ။
ဆရာေတာ္က ဘယ္လို တရားခ်ီးျမႇင့္သြားသလဲ ဆိုတာလည္း ကြၽန္ေတာ္မွတ္မိသေလာက္ ေျပာျပခ်င္ ေသးတယ္။ ဒါမွ ကြၽန္ေတာ္မ်က္ရည္က်ရတာကို သေဘာေပါက္မွာ . . ..
x x x x x
အေလာင္းေတာ္ သိဒတၴမင္းသားဟာ သက္ေတာ္ ႏွစ္ဆယ့္ကိုးႏွစ္အရြယ္မွာ ထီးနန္းစြန္႔ၿပီး ေတာထြက္ ေတာ္မူခဲ့တယ္။ အေနာ္မာျမစ္တစ္ဖက္ကမ္းကိုအေရာက္ အေနာ္မာသဲေသာင္ေပၚမွာ ပါလာတဲ့ သံလ်က္နဲ႔ သူရဲ႕ ဆံပင္ကို ပယ္ေတာ္မူခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ နန္းေတာ္ က ဝတ္ဆင္လာတဲ့ မင္းသားအဝတ္အစားေတြကို ခြၽတ္ၿပီး ဃဋိကာရျဗဟၼာႀကီးဆက္သတဲ့ . . ..သကၤန္းကို ဆင္ျမန္းခဲ့တယ္ . . ..
ဘုရားသားေတာ္အျဖစ္ သကၤန္းဝတ္ရန္ ရည္ရြယ္ ၍ ျပဳလုပ္တဲ့ ေမာင္ရွင္ေလာင္းမ်ားဟာလည္း ဘုရား အေလာင္းေတာ္ရဲ႕ နမူနာအတုိင္း ပထမဦးစြာ ဆံပင္ကို ရိတ္ပယ္ရပါတယ္။ ဒုတိယအေနနဲ႔ အရပ္ထဲမွာ ဝတ္ဆင္ ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္အက်ား အက်ႌအဝတ္အစားေတြကို ခြၽတ္ၿပီး ဖန္ရည္စြန္းတဲ့ သကၤန္းကို ဆင္ျမန္းရတယ္။ တတိယအေနနဲ႔ သရဏဂံုသံုးပါးကို ပီသေအာင္ ရြတ္ဆို ရပါတယ္။ ေမာင္ရွင္ေလာင္းအေနနဲ႔ ဒီသံုးခုကို မပ်က္ မကြက္ျပဳလုပ္ရပါတယ္။
ဆံပင္ကို ဘာေၾကာင့္ပယ္ရသလဲ။ ဆံပင္ကို အမွီျပဳၿပီး တဏွာ၊ မာန၊ဒိ႒ိေတြ ဝင္ေရာက္ျဖစ္ေပၚ ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ရိတ္ပယ္ရျခင္းျဖစ္တယ္။ ဆံပင္ေပၚမွာ သာယာမႈ စြဲလမ္းမႈ တဏွာျဖစ္၊ ထိုမွတစ္ဆင့္ ဒီဆံပင္ သူမ်ားနဲ႔မတူဘူး၊ ငါ့ဆံပင္က ပိုၿပီးေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ မာနျဖစ္၊ အဲဒီကေနၿပီး ငါ ...ငါဆိုတဲ့ ဒိ႒ိေတြ ျဖစ္ေပၚ လာၾကတယ္တဲ့။ အက်ႌအဝတ္အစားကလည္း ထိုနည္း အတုိင္းပဲ။ ငါ့အက်ႌေလးဆိုၿပီး စြဲလမ္းမႈတဏွာ၊ဒီအက်ႌ ဟာ မင္းတို႔အက်ႌနဲ႔ မတူဘူးဆိုတဲ့ မာန၊ ၿပီးေတာ့ ငါ ငါဆိုတဲ့ ဒိ႒ိေတြ ျဖစ္ေပၚလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအစြဲေတြ မျဖစ္ေပၚေအာင္ ဆံရိတ္ျခင္း၊ ပါလာတဲ့ အဝတ္အစားေတြခြၽတ္ၿပီး အဝါေရာင္သကၤန္းျဖင့္ လဲလွယ္ဝတ္ဆင္ျခင္း အမႈေတြ ျပဳလုပ္ၾကရတယ္။
ၿပီးေတာ့ ရွင္ျပဳတယ္၊ ရွင္ျပဳတယ္လို႔ ေျပာဆိုေန ၾကတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ရွင္ျပဳတယ္လို႔ ေခၚသလဲ။ ကိုရင္ ဝတ္ၿပီးျပန္ေတာ့ ရွင္သာမေဏတဲ့၊ ''ရွင္'' ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရကို ဘာေၾကာင့္ အထူးတလည္ ထည့္သြင္း ေျပာဆိုရပါသလဲ။
ရွင္ျပဳတယ္ဆိုတာ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာတရား ေတြ ရွင္သန္ပြားမ်ားေအာင္ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရွင္သာမေဏဆိုတာကေတာ့ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာတရားေတြ ရွင္သန္ပြားမ်ားေအာင္ က်င့္ႀကံ အားထုတ္ေနသူလို႔ အဓိပၸာယ္ ရပါတယ္။
မိမိရဲ႕သားသမီးကို ရွင္ျပဳအလွဴ ျပဳလုပ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ အလွဴရွင္မိဘမ်ားသည္လည္းပဲ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ ကုသိုလ္တရားေတြ ရွင္သန္ေအာင္ ျပဳလုပ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရသြားၾကပါၿပီ။ ျမစ္တစ္ဖက္ကမ္း ကို ပို႔ေပးတဲ့ကူးတို႔သမားသည္ အျခားသူမ်ားကိုပို႔ေပးရင္း မိမိလည္း တစ္ဖက္ကမ္းသို႔ ေရာက္သြားသလိုပါပဲတဲ့။
ဒီေနရာမွာ အထူးေျပာလိုတာကေတာ့ သဒၶါ တရားပါပဲ။ သဒၶါတရားရွိလို႔လည္း ဒါနေတြျပဳလုပ္ျဖစ္ ၾကတယ္။ သီလေတြ ေဆာက္တည္ျဖစ္ၾကတယ္။ ဘာဝနာဘက္က်ေတာ့ သဒၶါတရားက အားေပ်ာ့သြား ၾကတယ္။ ထက္သန္တဲ့သဒၶါတရားေတြ ျဖစ္လာဖို႔ သတိ၊ ဝိရိယ၊ ပညာတို႔ရဲ႕ အကူအညီလိုတယ္ေပါ့။ ဗုဒၶသာသနာ နဲ႔ ႀကံဳႀကိဳက္တုန္း၊ ဝိပႆနာဘာဝနာ အားထုတ္ပံု အားထုတ္နည္းေတြကို ေဟာေျပာ ၫႊန္ျပႏိုင္တဲ့ ဆရာေကာင္းေတြ ကိုယ္ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိတုန္း အဲဒီ အခြင့္အေရးကို လက္မလႊတ္ေစခ်င္ဘူး။
အပါယ္ေလးပါး မလားေစတတ္၊ လူနတ္နိဗၺာန္ ခ်မ္းသာအထူးကို ေပးစြမ္းႏိုင္တာက ဝိပႆနာ ဘာဝနာပဲဆိုတာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ထားေပါ့။
ဝိပႆနာÓာဏ္နဲ႔ ႐ႈမွတ္မႈေတြ ကြၽမ္းက်င္လာၿပီ ဆိုရင္ သြား, ရပ္, ထိုင္, ေလ်ာင္း ဣရိယာပုထ္ ေလးပါးလံုး ဝိပႆနာနဲ႔ မလြတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေရွးဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ဝိပႆနာဆိုတာ ဘာနဲ႔ တူသလဲဆိုရင္ သေႏၶသားကို လြယ္ထားတဲ့ မိခင္နဲ႔ တူသတဲ့။ မိခင္ေလာင္းဟာ မိမိရဲ႕ သေႏၶသားကို ဘယ္မွာမွ ပစ္ခ်ထားလို႔မရဘဲ သြားေလရာ သယ္ေဆာင္ ရသလိုပဲတဲ့။ ဝိပႆနာဆိုတာလည္း တသီးတျခား မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္အမူအရာ၊ စိတ္အမူအရာ အားလံုး ဝိပႆနာ ျဖစ္ေနတာပါတဲ့။
ဒါေၾကာင့္ ယခုလို ရွင္ျပဳအလွဴျပဳလုပ္ရာမွာလည္း ဝိပႆနာပါပါေစ၊ သီလေစာင့္ထိန္းရာမွာလည္း ဝိပႆနာပါပါေစ၊ ဝိပႆနာကို ေန႔,ည မကြာ ရွင္သန္ ပြားမ်ား အားထုတ္ႏုိင္ၾကပါေစ။
x x x x x
ယခုလို ဆရာေတာ့္တရား နာၾကားလိုက္ရေတာ့ ရွင္ျပဳျခင္းဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို နားလည္လိုက္ရတယ္။ ကိုယ္တိုင္ သားႏွင့္အတူ ရွင္ျပဳေနပါလားလို႔ ခံစားရင္း ဝမ္းသာပီတိမ်က္ရည္က်မိတာပါ။
တကယ္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ ခႏၶာဟာ ၿငိမ္းခါနီး ဖေယာင္းတိုင္မီးေတာက္ကေလးလို ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အပ်က္ဘက္ေရာက္ေနတဲ့ ဒီခႏၶာႀကီး ျပန္ေကာင္းလာ ဖု႔ိဆိုတာ အနားမွာရွိေနတဲ့ ဇနီးမယား၊ သမီး၊ သားနဲ႔ ဘယ္ေဆြမ်ဳိး ဥာတိကိုမွ အားကိုးလို႔မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
ဒီလို ဆင္ျခင္မိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ အားကိုးရမယ့္ အေဖာ္ အစစ္အမွန္ကို ေတြ႕လိုက္ပါၿပီး ကြၽန္ေတာ္ အားကိုးရမယ့္ အေဖာ္ဟာ ခႏၶာအျပင္မွာ မရွိပါဘူး။ ခႏၶာထဲက သတိ၊ ဝီရိယ၊ ပညာနဲ႔ သီလ၊ ဘာဝနာ ကုသိုလ္တရားေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ အသက္ဇီဝ ဆီမီးေတာက္ကေလး မၿငႇိမ္းမီ ဒီကုသိုလ္တရားေတြကို အထပ္ထပ္ဆင္ျခင္ ပြားမ်ားရပါေတာ့မယ္။
ကြၽန္ေတာ္ ယူသြားႏိုင္တာကလည္း အဆုိပါ သတိ၊ ဝီရိယ၊ ပညာႏွင့္ ဒါန, သီလ, ဘာဝနာ ဆိုတဲ့ ကုသိုလ္တရားေတြပဲ မဟုတ္ပါလား။
x x x x x
ကင္ဆာေရာဂါသည္ တစ္ဦး၏ ဖြင့္ဟေျပာဆိုမႈကို ခံစားေရးဖြဲ႕ပါသည္။

သိန္းေဆြ (ေဖာင္းျပင္)