အရွင္ကုသသာမိ(အတည္မဲ့)
(၁)
တစ္ေန႔က ဆရာေတာ္တစ္ပါး ႏွင့္ အိမ္တစ္အိမ္သို႔ သြားျဖစ္ခဲ့ သည္။ ထိုအိမ္တြင္ အသက္(၇ဝ)ခန္႔ ဒကာႀကီးႏွင့္ ဒကာမႀကီးတို႔ ရိွသည္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးလံုးသည္ အသက္အရြယ္ အိုမင္းေနေသာ္လည္း တစ္ဦးကို တစ္ဦး ၾကည့္ေသာအၾကည့္၊ ေျပာ ေသာစကားမ်ားက ဆယ္ေက်ာ္ သက္ေလးမ်ားလို ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕ေန ဆဲပင္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး ၾကင္ၾကင္နာနာ အမူအရာျဖင့္ ေျပာဆုိ ဆက္ဆံေနၾကသည္။ တစ္ဦးေပၚ တစ္ဦး နားလည္မႈအျပည့္ျဖင့္ ဘဝ လက္တြဲေဖာ္ ပီသေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ လိမ့္မည္ဟု ေတြးမိခဲ့သည္။ သူတို႔ ႏွစ္ဦးသည္ ဆရာေတာ္ကို ေတြ႕သည္ ႏွင့္ ''သားသား''ဟု ေခၚသည္။ ဆရာေတာ္ကလည္း ပါးပါး၊ မားမား ဟု ေခၚသည္။ အျမင္အရ တစ္မ်ဳိး ထူးဆန္းေနခဲ့သည္။ ၿပဳံးခ်င္စရာ တစ္မ်ဳိးဟု သေဘာထားမိ၍ ၿပဳံးခဲ့ မိေသးသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သိလာ ရသည္မွာ သူတို႔အေခၚအေဝၚ အေျပာအဆိုမ်ားမွာ ေနာက္ေၾကာင္း ကင္းသည္။ အျခားကြယ္ဝွက္ထား ေသာ အဓိပၸာယ္မ်ား မရိွ။ သူတို႔ ႏွစ္ဦးက ဆရာေတာ့္အေပၚမွာ တကယ့္သားအရင္းလို သားသားဟု ေခၚခ်င္သည္။ ထို႔အျပင္ ဆရာေတာ္ က ေခၚေသာအခါတြင္လည္း ပါးပါး၊ မားမားေခၚမွ သေဘာက်သည္ဟု ဆိုသည္။
(၂)
ဘုန္းႀကီးေလာကတြင္ အခ်င္း ခ်င္းၾကားမွာ ေျပာေနၾကသည္မ်ား ရိွသည္။ ''ဒီကိုယ္ေတာ္က ဘုန္းကံ ႀကီးမွာေပါ့၊ ဒကာမႀကီးေတြ ေတြ႕ရင္ ေမေမ ေမေမ၊ မယ္ေတာ္ႀကီး မယ္ေတာ္ႀကီးလို႔ ေျပာတာကိုး'' ဟု ဆိုတတ္ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ပိုၿပီး ရင္းႏွီးခ်င္လို႔၊ ရင္းႏွီးမႈပိုရမွ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ အျခားလုပ္ငန္းကိစၥ မ်ား အဆင္ေျပႏုိင္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ သည့္အတြက္ ဒကာ၊ ဒကာမမ်ား အႀကဳိက္ ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းေလ့ရိွၾက သည္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဘာရည္ရြယ္ ခ်က္၊ ဘာအေၾကာင္းတရားမွမရိွဘဲ အေမတစ္ေယာက္လို ခ်စ္ခင္မိ သျဖင့္ မာမား၊ မယ္ေတာ္ႀကီး စသည္ ေခၚၾကသည္။ အစ္မစသည္ ေခၚေဝၚ ေျပာဆုိၾကသည္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒကာ၊ဒကာမမ်ားကို ဒကာ၊ဒကာမ အသံုးအႏႈန္းမွလြဲ၍ အျခားအေခၚ အေဝၚျဖင့္ ေခၚေဝၚေျပာဆိုၾကသည္ ကိုမႏွစ္သက္ၾကေပ။ ရယူလိုမႈကို အေျခမခံဘဲ ေမတၱာတရားေၾကာင့္ အရင္းႏွီးဆံုး အေခၚအေဝၚ အေျပာ အဆိုမ်ား သံုးႏႈန္းျခင္းသည္ ဘုရား အလိုေတာ္ႏွင့္ မကိုက္ညီဟု စာေရး သူေတာ့ မယူဆပါ။
(၃)
ျမတ္စြာဘုရား တရားေတာ္ မ်ားတြင္ ယဥ္ေက်းသူတို႔၏ အသံုး အႏႈန္းဟူေသာ ေဟာၾကားခ်က္မ်ား ကို ေတြ႕ရသည္။ ဘုရားရွင္က ဖခင္ အရြယ္ကို (ေဖေဖ၊ ပါပါး)၊ မိခင္ အရြယ္ကို (ေမေမ၊ မာမား)၊ အစ္မ အရြယ္ကို အစ္မ၊ ညီမအရြယ္ကို ညီမ စသျဖင့္ ေခၚေဝၚေျပာဆိုျခင္း သည္ ယဥ္ေက်းသူတို႔၏ စကား၊ ၿမဳိ႕ႀကီးသူတို႔စကားဟု ညႊန္ျပထား သည္။ စာေရးသူ သိသေလာက္ဆို ရလွ်င္ လူဒကာ၊ ဒကာမမ်ားကို ''ဒကာႀကီး၊ ဒကာမႀကီး''ဟု ေခၚေဝၚ ေျပာဆိုျခင္းသည္ ဘုရားအလိုအရ သတ္မွတ္ထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈသက္သက္သာ ျဖစ္ သည္။
(၄)
စာသင္သားဘဝက ဆရာ ေတာ္ႀကီးတစ္ပါးကို ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ဖူးသည္။ ထုိဆရာေတာ္သည္ သူေဌးႀကီးမ်ား ေက်ာင္းလာလွ်င္ 'သူေဌးႀကီး'၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား ေက်ာင္းလာလွ်င္ 'ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး' စသည္ျဖင့္ ေခၚေဝၚ သံုးႏႈန္းတတ္သည္။ အမွန္စဥ္းစား ၾကည့္လွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားနည္း အတုိင္း သံုးႏႈန္းေခၚေဝၚ ေျပာဆို ေနျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အဘယ့္ ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ႏွင့္ သူေဌးမ်ား၊ ဘုရင္မင္းမ်ားႏွင့္ စကားေျပာခန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ ပါက ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သူေဌး ႀကီးႏွင့္ေတြ႕ပါက 'သူေဌးႀကီး၊ သူၾ<ြကယ္ႀကီး(ေသ႒ိ)'၊ ရွင္ဘုရင္မ်ား ႏွင့္ စကားေျပာဆုိရာတြင္ 'ျမတ္ ေသာမင္းႀကီး၊ မင္းျမတ္ (မဟာ ရာဇ)' စသည္ျဖင့္ ေျပာဆိုသည္ ကိုသာ ေတြ႕ရသည္။ သို႔အတြက္ ေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ နား ေထာင္သူ နားဝင္ခ်ဳိေစမည့္ အေခၚ အေဝၚ အသံုးအႏႈန္းကို သေဘာ က်က် သံုးႏႈန္းေလ့ရိွသည္ဟု ဆုိႏုိင္ မည္ဟု ယူဆမိသည္။
(၅)
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း ၍ အမ်ားၾကားဖူးသည့္ အျဖစ္ အပ်က္တစ္ခု ရိွသည္။ နကုလပိတာ၊ နကုလမာတာဟူေသာ လင္မယား ႏွစ္ေယာက္အေၾကာင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးသည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေပၚတြင္ မိမိ၏ သားအရင္းကဲ့သို႔ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရားကလည္း သူတို႔၏ ခ်စ္ျခင္းကို လက္ခံသည့္အေန အထား ေတြ႕ရသည္။
စာထဲတြင္ နကုလပိတာ၊ နာကုလမာတာဆိုသည္မွာ နာမည္ (just name) မွ်သာ ျဖစ္ေနေသာ္ လည္း စာေရးသူက ေဝါဟာရ အဓိပၸာယ္ကိုလုိက္ၿပီး စဥ္းစားမိ သည္။ န=မဟုတ္+ကုလ=အမ်ဳိး+ ပိတာ=အေဖ၊ န=မဟုတ္+ကုလ= အမ်ဳိး+မာတာ=အေမ။ ဟု အဓိပၸာယ္ အသီးသီးထြက္ရာ ''အမ်ဳိးမေတာ္ ေသာ အေဖႏွင့္ အမ်ဳိးမေတာ္ေသာ အေမ'' ဟု အဓိပၸာယ္ရေလသည္။ အမွန္အားျဖင့္လည္း ထိုလင္မယား ႏွစ္ေယာက္သည္ ဘုရားရွင္ႏွင့္ အမ်ဳိးမေတာ္စပ္သူမ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မိဘအရင္းအျခာမ်ားလို သံေယာဇဥ္ႀကီးမားသူမ်ား ျဖစ္ေလ သည္။
(၆)
အထက္ပါ ဇာတ္လမ္းႏွင့္ဆင္ တူေသာ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္လည္း ရိွပါေသးသည္။ လင္မယား ႏွစ္ေယာက္သည္ ျမတ္စြာဘုရားကို ေတြ႕သည္ႏွင့္ ''ခ်စ္သားေလး၊ မိဘေတြကို မလုပ္ေကြၽးဘဲနဲ႔ ဘယ္ ေတြသြားေနတာလဲ'' ဟု ဆုိသည္။ ထို႔အျပင္''အိမ္မွာ အေမလည္း ရိွေန တယ္၊ လာ လုိက္ခဲ့ အေမ့ကို သြား ေတြ႕လိုက္ဦး'' ဟု ဆိုသည္။ အိမ္ ေရာက္ေသာအခါ သူ႕သားသမီးတို႔ကို လည္း ''သားတို႔ သမီးတို႔လာၾက၊ မင္းတို႔ အစ္ကိုလာၿပီ ရိွခိုးၾက'' ဟု ဆုိျပန္သည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကလည္း ထို လင္မယားတို႔၏ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကို အသိအမွတ္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သူ႔ထံသို႔ ဆြမ္းစားလာပင့္ပါက ထိုလင္မယား အိမ္သို႔ သြားခုိင္းၿပီး အခြင့္ေတာင္း ခုိင္းေလ့ရိွသည္။ ဆြမ္းဖိတ္သူမရိွ ေသာေန႔တုိင္း ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထိုလင္မယားအိမ္သို႔ သြားေရာက္ၿပီး ဆြမ္းဘုဥ္းေပးေတာ္မူခဲ့သည္။
(၇)
ထိုဇာတ္လမ္းမ်ားတြင္ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္က အလိုလို ျဖစ္ေပၚလာ တတ္ေသာ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ အေၾကာင္းကို ထုတ္ေဖာ္ေဟာၾကား ခဲ့သည္။ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာသည္ (၁) ေရွးဘဝမ်ားက အတူတကြ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ခဲ့ဖူးျခင္း၊ (၂) ပစၥဳပၸန္ဘဝတြင္ အက်ဳိးစီးပြား အျပန္ အလွန္ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္ျခင္းဟူေသာ အေၾကာင္းႏွစ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ လာတတ္ေၾကာင္း မိန္႔ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထိုအခ်က္ႏွစ္ခ်က္ရိွလွ်င္ ျမင္ကာမွ် ႏွင့္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာမ်ား ျဖစ္တတ္ ေၾကာင္း ေဟာၾကားခဲ့သည္။
(၈)
အေခၚအေဝၚမ်ားက ေျပာျပ ေသာ အဓိပၸာယ္မ်ားအေၾကာင္းကို စဥ္းစားရင္း အေခၚအေဝၚမ်ား၏ အေရးပါမႈမ်ားကိုပါ တစ္ပါတည္း စဥ္းစားမိခဲ့သည္။ လူ႔ေလာကတြင္ ေနေနရသည့္ လူတို႔သည္ အစစ အရာရာ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ေစဖို႔အတြက္ ေျပာဆိုဆက္ဆံရာတြင္ ပထမဦးစြာ အေခၚအေဝၚမ်ား ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ ေနသင့္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေမတၱာသံပါေသာ အေခၚအေဝၚ ေလးမ်ားကို အသားက်ေအာင္ ေလ့က်င့္ေခၚေဝၚသင့္ပါသည္။ မည္မွ် ႏူးညံ့ေသာ အေခၚအေဝၚပင္ျဖစ္ေစ ကာမူ အေခၚအေဝၚမ်ား၏ ေနာက္ တြင္ ႐ိုးသားမႈတစ္ခု ရိွဖို႔ေတာ့ အထူးလိုအပ္လွျပန္သည္။ ႐ိုးသားမႈ ေနာက္ခံထားျခင္းမရိွေသာ အေခၚ အေဝၚမ်ားသည္ ဓားသြားေပၚက ပ်ားရည္စက္ေလးမ်ားသဖြယ္ ေၾကာက္စဖြယ္ေကာင္းေနပါလိမ့္မည္။
အရွင္ကုသလသာမိ(အတည္မဲ့)
