၀ိပႆနာ႐ႈနည္း (၂) မ်ိဳး

    ၀ိပႆနာ႐ႈနည္းသည္ သမထယာနိကရႈနည္း ႏႇင္         ၀ိပႆနာယာနိကရႈနည္းဟု(၂)ပါး အျပားရႇိ၏။

အထက္ေဖၚျပပါ သမာဓိ(၃)မ်ိဳးတြင္ ဥပစာရသမာဓိ၌ျဖစ္ေစ၊အပၸနာသမာဓိ၌ျဖစ္ေစ တည္၍ ၀ိပႆနာရႈျခင္းကို သမထယာနိကရႈနည္းဟု ေခၚ၏။ သမထယာဥ္ျဖင့္ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္သို့ သြားေရာက္ေသာပုဂၢိဳလ္ဟု ဆိုလို၏။ ထိုေၾကာင့္ ဥပစာရသမာဓိႏႇင့္ အပၸနာသမာဓိကို သမထယာနိက ပုဂၢိဳလ္၏ မီႇရာျဖစ္ေသာ စိတၲ၀ိသုဒၶိဟု မႇတ္အပ္၏။

    ဥပစာရအပၸနာသမာဓိႏႇစ္ပါးကို မမႇီမူ၍ သက္သက္၀ိပႆနာရႈေသာနည္းကို သုဒၶ၀ိပႆနာ ယာနိကဟုေခၚ၏။ သို့ျဖစ္၍ ခဏိကသမာဓိသည္သာလ်င္ သုဒၶ၀ိပႆနာယာနိကပုဂၢိဳလ္၏ စိတၲ ၀ိသုဒၶိျဖစ္ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။

    ယင္းႏႇင့္စပ္၍ ၀ိသုဒၶိမဂၢမဟာဋီကာ ၌ '' သမထယာနိကအား ဥပစာရသမာဓိအပၸနာသမာဓိ ႏႇစ္မ်ိဳးကို ၾကဥ္၍ တစ္ရံတစ္ခါမ်လည္း ေလာကုတၲရာတရားကို ရျခင္းသည္ မျဖစ္။ ၀ိပႆနာ   ယာနိကအား ခဏိကသမာဓိကို ၾကဥ္၍ တစ္ရံတစ္ခါမ်လည္း ေလာကုတၲရာတရားကို ရျခင္းသည္ မျဖစ္။ သမထယာနိက၊၀ိပႆနာယာနိကႏႇစ္ဦးလံုးတို့အားလည္း အနိစၥာႏုပႆနာ၊ ဒုကၡာႏုပႆ နာ၊အနတၲာႏုပႆနာဟူေသာ ၀ိေမာကၡ (၃) မ်ိဳးကို ၾကဥ္၍ တစ္ရံတစ္ခါမ်လည္း ေလာကုတၲရာ တရားကို ရျခင္းသည္ မျဖစ္။'' ဟု မိန့္ေတာ္မူ၏။

၀ိပႆနာ႐ႈမႇတ္ပြားမ်ားအားထုတ္နည္း

    ဤ၌ကား ခဏိကသမာဓိကို သုဒၶ၀ိပႆနာယာနိကနည္းျဖင့္ ထူေထာင္ကာ ၀ိပႆနာ အားထုတ္ပံုကို ျပဆိုပါမည္။ ၀ိပႆနာ႐ႈမႇတ္ပြားမ်ားအားထုတ္လိုသည့္ေယာဂီသည္ ေတာ၊ သစ္ပင္ရင္း၊ ဆိတ္ၿငိမ္ရာအရပ္ဟူသည့္ ေနရာတစ္ခုခုကို ေရြးခ်ယ္ကာ တင္ပလႅင္ေခြထုိင္လ်က္ အထက္ပိုင္း ခႏၶာကိုယ္ကို ေျဖာင့္မတ္စြာထားၿပီး အမႇတ္သတိကို ရႈမႇတ္ရမည့္အာရံုဆီသို့ ေရႇးရႈျဖစ္ေစရ၏။ မဟာစည္ ရႈမႇတ္နည္း၌ မိမိတို့ ၀မ္းဗိုက္ေဖာင္းျခင္း၊ပိန္ျခင္းကို မ႑ိဳင္ျပဳ၍ ရႈမႇတ္ရ၏။ ထိုမဟာစည္နည္းျဖင့္ ရႈမႇတ္လ်င္ မိမိတို့ ၀မ္းဗိုက္၏ ေဖာင္းႂကြလာမႈ၊ ပိန္က်သြားမႈကို စိတ္ျဖင့္စူးစိုက္၍ ၾကည့္ေနရမည္။ ၀င္သက္ရႈခိုက္၌ ၀မ္းဗိုက္ေဖာင္းႂကြေ႐ြ႕လ်ားလာသည္ကို 'ေဖာင္းတယ္'ဟု မႇတ္ရမည္။ ထြက္သက္ ႐ႈိက္ခိုက္၌ ၀မ္းဗိုက္ပိန္က်ေ႐ြ႕လ်ားသြားသည္ကို 'ပိန္တယ္'ဟု မႇတ္ရမည္။ သို့ျဖစ္လ်င္ ၀မ္းဗိုက္ သ႑ာန္ပညတ္ကို ရႈမႇတ္ရာမေရာက္ပါသေလာ'ဟု ေမးဖြယ္ရႇိ၏။ စင္စစ္အားျဖင့္ အားထုတ္ခါစ၌ ပညတ္ကို လံုးလံုးေဖ်ာက္၍ ရႈရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ပညတ္ကိုပါ ထင္ရႇားသိ၍ ရႈမႇတ္မႇသာလ်င္ သမာဓိ၊ သတိၪာဏ္ ရင့္သန္လြယ္ေပမည္၊ ၪာဏ္ရင့္ေသာအခါ၌ကား ပညတ္အာရံုအလံုးစံုကြယ္ေပ်ာက္၍ ပရမတ္သေဘာမ်၌သာ အသိၪာဏ္ေရာက္လ်က္ ရႇိေခ်မည္ဟု မဟာစည္ဆရာေတာ္က မိန့္ေတာ္မူ၏။

    ယင္းသို့ 'ေဖာင္းတယ္၊ ပိန္တယ္'ဟု မျပတ္မစဲမႇတ္ရာအခါ၌လည္း စိတ္ျဖင့္သာ မႇတ္ရမည္၊ ႏႈတ္မႇ ရြတ္ဆိုရန္မလိုေပ။ ေဖာင္းမႈ၊ပိန္မႈထင္ရႇားေစရန္ အားထုတ္၍ ျပင္းျပင္းရႈရႈိက္ျခင္းကို တမင္တကာ အားမထုတ္ရေပ။ ပကတိရႈရႈိက္ေနက်အတိုင္းသာ ရႈရႈိက္ရမည္။ ေဖာင္းတယ္ပိန္တယ္ဟု မျပတ္မႇတ္ေန

စဥ္အတြင္း အၾကားၾကား၌ စိတ္ကူးႀကံစည္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည့္အခါ 'စိတ္ကူးတယ္၊စိတ္ကူးတယ္'

ဟု မႇတ္ရမည္။ ႀကံေတြးစဥ္းစားဆင္ျခင္လ်င္ 'ႀကံေတြးစဥ္းစားဆင္ျခင္တယ္'ဟု မႇတ္ရမည္။ စိတ္သြားလ်င္ 'သြားတယ္'ဟု မႇတ္ရမည္။ တစ္ေနရာရာသို့ စိတ္ေရာက္သြားလ်င္ 'ေရာက္တယ္  ေရာက္တယ္' ဟု မႇတ္ရမည္။ စိတ္ကူးထဲ၌ တစ္စံုတစ္ေယာက္ႏႇင့္ေတြ႕လ်င္ 'ေတြ႕တယ္'ဟု မႇတ္ရမည္။ စိတ္ထဲ၌ ေပၚလာ၍ တစ္စံုတစ္ရာကိုျမင္လ်င္ 'ျမင္တယ္ ျမင္တယ္' ဟုမႇတ္ရမည္။ ထိုအျမင္ေပ်ာက္ သြားေအာင္ အထပ္ထပ္႐ႈမႇတ္ရမည္။ ဤသို့ မႇတ္ၿပီးလ်င္ ေဖာင္းတယ္ ပိန္တယ္ဟု မႇတ္ေနက်ကိုသာ ျပန္၍ မျပတ္မႇတ္ရမည္။ တစ္ေနရာရာမႇ ေညာင္းညာမႈလြန္ကဲထင္ရႇားလာလ်င္ ထိုေညာင္းမႈကိုသာ စူးစိုက္၍ 'ေညာင္းတယ္၊ေညာင္းတယ္'ဟု မေႏႇးမျမန္ မျပတ္မႇတ္ရမည္။ ထိုေညာင္းမႈသည္ မႇတ္ေနစဥ္မႇာပင္ တျဖည္းျဖည္းေသးသိမ္ကာ ကြယ္ေပ်ာက္၍လည္း သြားတတ္၏။ မခံသာေအာင္ လြန္ကဲ၍လည္း လာတတ္၏။ မခံသာ၍ ျပဳျပင္လိုလ်င္ ထိုစိတ္ကို 'ျပင္ခ်င္တယ္' ဟု မႇတ္၍ ျပင္ေသာကိုယ္အမူယာမ်ားကိုလည္း ေခၚေနက်အတိုင္းပင္ ဆက္၍မႇတ္ရမည္။ တစ္ေနရာရာ၌ ယားယံ မႈျဖစ္ ေပၚလာလ်င္ ထိုယားမႈကိုသာ စူးစိုက္၍ 'ယားတယ္ ယားတယ္' ဟု မႇတ္ရမည္။ မႇတ္ေနရင္း အယားေပ်ာက္သြားလ်င္ ေဖာင္းမႈပိန္မႈကိုသာ ျပန္၍မႇတ္ရမည္။ မခံသာ၍ အယားေဖ်ာက္လိုလ်င္ 'ေဖ်ာက္ခ်င္တယ္ ' ဟု ျဖစ္ေစ၊ 'ကုတ္ခ်င္တယ္'ဟု ျဖစ္ေစ မႇတ္ရမည္။

    အမႇတ္ေကာင္းေနစဥ္မႇာ ဖ်ဥ္းကနဲ ဖ်ဥ္းကနဲ ၾကက္သီးထတတ္၏။ ေက်ာထဲကျဖစ္ေစ၊ တစ္ကိုယ္လံုးျဖစ္ေစ စိမ့္ကနဲ စိမ့္ကနဲ ေအးမႈလည္း ျဖစ္တတ္၏။ ထိုသို့ျဖစ္ျခင္းကို မေၾကာက္ရေပ။ တရားသေဘာအတိုင္း ပီတိျဖစ္ေပၚလာျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ တစ္စံုတစ္ရာ အသံကေလးမ်ားကို ၾကားရျခင္း  ေၾကာင့္လည္း ဖ်က္ကနဲ လန့္တတ္၏။ ေၾကာက္စရာမရႇိေပ။ သမာဓိအရႇိန္ေကာင္းလာေသာေၾကာင့္ ဖႆဒဏ္ျပင္းျပပံုကို ထင္ရႇားသိလာျခင္းပင္ျဖစ္၏။

    စႀကၤန္သြားရာအခါ၌လည္း ေျခလႇမ္းတိုင္း ေျခလႇမ္းတိုင္းကို 'လႇမ္းတယ္ လႇမ္းတယ္' ဟု ျဖစ္ေစ၊ 'ဘယ္လႇမ္းတယ္၊ ညာလႇမ္းတယ္' ဟုျဖစ္ေစ ေျခႂကြသည္မႇ စ၍ ခ်သည့္တိုင္ေအာင္ ေျခလႇမ္းသည့္အမူအယာတိုင္းကို အၿမဲမျပတ္သတိကပ္သိရႇိေနရမည္။ ေျဖးေျဖးသြားသည့္အခါ၌ 'ႂကြတယ္ လႇမ္းတယ္' ဟုျဖစ္ေစ၊ 'ႂကြတယ္ ခ်တယ္' ဟု ျဖစ္ေစ၊ 'လႇမ္းတယ္ ခ်တယ္'ဟု ျဖစ္ေစ ႏႇစ္ခ်က္ ႏႇစ္ခ်က္စီ မႇတ္ရမည္။ ထိုႏႇစ္ခ်က္မႇတ္ကို ႏိုင္နင္းေသာအခါ၌ ေျခလႇမ္းတိုင္းကို 'ႂကြတယ္၊ လႇမ္းတယ္၊ ခ်တယ္၊' ဟု သံုးခ်က္ သံုးခ်က္စီ မႇတ္ရမည္။ ရပ္လ်င္ 'ရပ္တယ္' ဟု မႇတ္ရမည္။

    လႇဲအိပ္လိုလ်င္ 'လႇဲခ်င္တယ္'ဟု ျဖစ္ေစ၊ ' အိပ္ခ်င္တယ္'ဟု ျဖစ္ေစ မႇတ္ရမည္။ လႇဲရန္ ျပဳျပင္ေသာ လက္ေျခ ကိုယ္အမူအရာတို့ကို 'ႂကြတယ္၊ ဆန့္တယ္၊ ေထာက္တယ္' စသည္ျဖင့္ မႇတ္ရမည္။ အိပ္ခ်င္လာလ်င္ 'အိပ္ခ်င္တယ္၊ အိပ္ခ်င္တယ္' ဟု မႇတ္ရမည္။ ေမႇးလာလ်င္ 'ေမႇးတယ္ ေမႇးတယ္' ဟု မႇတ္ရမည္။ အိမ္ေပ်ာ္အခိုက္၌ကား ဘ၀င္စိတ္သက္သက္မ်သာျဖစ္ေတာ့ေသာေၾကာင့္ အမႇတ္သတိ မရႇိေတာ့ေပ။

    အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေကာင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ ဆိုးသည္ျဖစ္ေစ၊ စိတ္ကူးႀကံစည္တိုင္း စဥ္းစား ဆင္ျခင္တိုင္း စိတ္အမူအရာကိုမႇတ္ရမည္။ ငယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ ျပဳျပင္လႈပ္ရႇားမႈတိုင္း ကိုယ္အမူအရာကို မႇတ္ရမည္။ ကိုယ္ထဲ၊စိတ္ထဲ၌ ေကာင္းသည္ ခံသာသည္ျဖစ္ေစ၊ ဆိုးသည္ မခံသာသည္ျဖစ္ေစ ေ၀ဒနာဟူသမ်ကို ျဖစ္ေပၚလာတိုင္းမႇတ္ရမည္။ ေကာင္းသည္ျဖစ္ေစ ဆိုးသည္ျဖစ္ ေစ စိတ္ထဲ၌ထင္ေပၚလာေသာ အာ႐ံုဟူသမ်ကို မႇတ္ရမည္။ ဤသို့ေသာ မႇတ္ဖြယ္အထူးမ်ား မရႇိေသာ အခါ၌ ေဖာင္းမႈပိန္မႈထိုင္မႈစေသာ မႇတ္ေနက်ကိုသာ မျပတ္မႇတ္ရမည္။ သြားဆဲ၌လည္း ႂကြမႈလႇမ္းမႈ ခ်မႈတို့ကိုသာ မျပတ္မႇတ္ရမည္။ ဤနည္းျဖင့္ အိပ္ေပ်ာ္ခိုက္ကို ခ်န္လႇပ္၍ ေန့ေရာညဥ့္ပါ မျပတ္မစဲ တစ္မႇတ္တည္း မႇတ္ေနလ်င္ မၾကာမီပင္ ျဖစ္ပ်က္တိုင္းေသာ ႐ုပ္နာမ္အလံုးစံုကို ပစၥဳပၸန္က်ေအာင္ မႇတ္သိႏိုင္၍ ၀ိပႆနာၪာဏ္ထူးမ်ား အစဥ္အတိုင္းျဖစ္ေပၚလာပါလိမ့္မည္။

Posted by Win Win Yee