***သခၤါရတြင္ သစၥာျမင္ဖုိ႔***

မိလိႏၵပဉႇာပါဠိ၊ နိဗၺာနလဘနပဉႇာ – မွာ မိလိႏၵမင္းႀကီးက အရွင္နဂသိန္ကုိ `အရွင္ဘုရား လူတုိင္းနိဗၺာန္ေရာက္ႏုိင္သလား´(ဘေႏၲ နာဂေသန သေဗၺ၀ လဘႏၲိ နိဗၺာနံ) လုိ႔ ေမးေတာ့ အရွင္နာဂသိန္ျပန္ေျဖတဲ့ အေျဖေလးေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ အရွင္နာဂသိန္ေျဖေတာ္မူတာက `မင္းႀကီး- လူတုိင္းေတာ့ နိဗၺာန္မေရာက္ဘူး။ တရားက်င့္ေသာသူသည္ သိရမယ့္တရားကုိ ထုိးထြင္း၍ ပုိင္းျခား၍ သိမယ္၊ ပယ္ရမယ့္တရားကုိ ပယ္မယ္၊ ပြားရမယ့္တရားကို ပြားမယ္၊ မ်က္ေမွာက္ျပဳရမယ့္တရားကို မ်က္ေမွာက္ျပဳမယ္ဆုိရင္ ေရာက္ပါတယ္´တဲ့။ အရွင္နာဂသိန္က ဘာေျဖလုိက္တာလဲဆုိရင္ သစၥာေျဖလုိက္တာပါ။ ပိုင္းျခားသိရမွာက ဒုကၡသစၥာ၊ ပယ္ရမွာက သမုဒယသစၥာ၊ ပြားရမွာက မဂၢသစၥာ၊ မ်က္ေမွာက္ျပဳရမွာက နိေရာဓသစၥာ။ ဒီသစၥာေလးပါး ထုိးထြင္းသိတဲ့သူ နိဗၺာန္ေရာက္မယ္၊ မသိသူ နိဗၺာန္မေရာက္ဘူးလုိ႔ ေျဖေတာ္မူလုိက္တာပါပဲ။

သတိပ႒ာန္ေလးပါးထဲမွာ သစၥာဆုိက္ေအာင္ ႐ႈရတဲ့ သတိပ႒ာန္က ဓမၼာႏုပႆာနသတိပ႒ာန္ပါပဲ။ ဒိ႒ိစ႐ုိက္မ်ားၿပီး ဉာဏ္ထက္မယ္ဆုိရင္ ဓမၼာႏုပႆနာ ႐ႈဖုိ႔ အ႒ကထာဆရာ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ ခႏၶာငါးပါး ဘယ္ခႏၶာကုိ ႐ႈ႐ႈ သစၥာျမင္တုိင္း ဓမၼာႏုပႆနာျဖစ္တယ္။ သစၥာျမင္ေအာင္ ႐ႈဖုိ႔ အတြက္ လူတိုင္းသႏၲာန္မွာရွိတဲ့ ခႏၶာငါးပါးကို သခၤါရတရားလုိ႔ ေရွးဦးစြာမွတ္ထားလုိက္။ ခႏၶာငါးပါးဟာ အလုိလုိေပၚတာမဟုတ္၊ ျပဳျပင္လုိ႔ေပၚလာရတာျဖစ္တယ္။ အေၾကာင္းတရားတုိ႔က ျပဳျပင္ေပးလုိက္လို႔ ေပၚလာရတဲ့ တရားျဖစ္လုိ႔ သခၤါရတရားလို႔ေျပာတာ။ သခၤါရဆုိတာ ျပဳျပင္ေပးလုိက္လို႔ ေပၚလာရတဲ့ တရားပဲ။ ႐ူပကၡႏၶာဆိုတဲ့ ႐ုပ္ဟာ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရားေလးပါးက အလ်ဥ္းသင့္သလို ျပဳျပင္ေပးလို႔ ေပၚေနရတာျဖစ္တယ္။ ေဖာက္ျပန္တတ္တဲ့႐ုပ္ကို ေဖာက္ျပန္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးေနတာက ကံ စိတ္ ဥတု အာဟာရဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြပဲ။ ႐ုပ္ေတြဟာ ကံေၾကာင့္လဲ ေဖာက္ျပန္တတ္တယ္။ ကံေၾကာင့္ အဂၤါမစံုျဖစ္ေနတာ၊ ခႏၶာကုိယ္ ႀကံဳလွီေနတာ၊ က်န္းမာေရး ည့ံဖ်င္းေနတာ စသည္ဟာ ကံေၾကာင့္ေဖာက္ျပန္တာလို႔သာ သာမန္မွတ္ထားလုိက္ပါ။ စိတ္လန္းေနေတာ့ ႐ုပ္ကတစ္မ်ိဳး၊ စိတ္ဆုိးေနေတာ့ ႐ုပ္ကတစ္မ်ိဳး စသည္ေျပာင္းလဲေနတာက စိတ္ေၾကာင့္လဲေဖာက္ျပန္တာပဲ။ ေအးတဲ့ရာသီမွာ႐ုပ္ကတစ္မ်ိဳး၊ ပူတဲ့ရာသီမွာ ႐ုပ္ကတစ္မ်ိဳး၊ ေအးရင္ေအးသလုိ ပူရင္ပူသလုိ ေျပာင္းလဲေနတာဟာ ဥတုေၾကာင့္ေဖာက္ျပန္ေနတာပဲ။ ေကာင္းေကာင္းစားရတဲ့အခါမွာ ႐ုပ္ကတစ္မ်ိဳး၊ မေကာင္းတာစားရတဲ့အခါ ႐ုပ္ကတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ၊ ကုိယ္တည့္တာစားလုိက္ရင္တစ္မ်ိဳး မတည့္တာစားလုိက္ရင္ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္လာတာဟာ အာဟာရေၾကာင့္ ႐ုပ္ေတြ ေဖာက္ျပန္ေနတာပဲ။ နာမ္တရားေတြလဲ ႐ုပ္ေတြလုိ ေဖာက္ျပန္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ နာမ္ေဖာက္ျပန္တာက ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္တာေလာက္ မထင္႐ွားဘူး။ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္တာက မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ရေလာက္ေအာင္ ထင္ရွားလို႔ ေဖာက္ျပန္ျခင္းလကၡဏာရွိတယ္လုိ႔ သီသန္႔ေျပာထားတာ ျဖစ္တယ္။

႐ုပ္တရားကေတာ့ အေၾကာင္းတရားေလးပါးက ျပဳျပင္လို႔ေပၚတာ ဟုတ္ၿပီ။ နာမ္တရားေတြကေကာ ဘယ္အေၾကာင္းေတြက ျပဳျပင္ေပးလုိ႔ ေပၚလာရပါသလဲဆုိရင္ ဒြါရနဲ႔ အာ႐ံု အေၾကာင္းႏွစ္ပါးျပဳျပင္လုိ႔ ေပၚတယ္လုိ႔မွတ္လိုက္။ ဥပမာ မ်က္စိဆုိတာ စကၡဳဒြါရ၊ အဆင္းဆုိတာ ႐ူပါ႐ံု၊ ဒီ ဒြါရနဲ႔ အာ႐ံုႏွစ္ခုေပါင္းမိရင္ ျမင္စိတ္ စကၡဳ၀ိညာဏ္ဆုိတဲ့ နာမ္တရားေပၚတယ္။

အေၾကာင္းတရား အက်ိဳးတရား
ဒြါရ အာ႐ံု စိတ္ (နာမ္)
မ်က္စိ (စကၡဳဒြါရ) အဆင္း (႐ူပါ႐ံု) ျမင္စိတ္ (စကၡဳ၀ိညာဏ္)
နား (ေသာတဒြါရ) အသံ (သဒၵါ႐ံု) ၾကားစိတ္ (ေသာတ၀ိညာဏ္)
ႏွာေခါင္း (ဃာနဒြါရ) အန႔ံ (ဂႏၶာ႐ံု) နံစိတ္ (ဃာန၀ိညာဏ္)
လွ်ာ (ဇိ၀ွါဒြါရ) အရသာ (ရသာ႐ံု) စားစိတ္ (ဇိ၀ွါ၀ိညာဏ္)
ကုိယ္ (ကာယဒြါရ) ေတြ႔ထိစရာ (ေဖာ႒ဗၺာ႐ံု) ယားနာေကာင္းစိတ္(ကာယ၀ိညာဏ္)
စိတ္ (မေနာဒြါရ) ႀကံေတြးစရာ (ဓမၼာ႐ံု) ေတြးေတာစိတ္ (မေနာ၀ိညာဏ္)

စိတ္တစ္ခုယုတ္ကုိးဆယ္ အက်ယ္တစ္ရာႏွစ္ဆယ့္တစ္ပါး၊ ေစတသိက္ ငါးဆယ့္ႏွစ္ပါးဆုိတဲ့ နာမ္တရားေတြအားလံုးဟာ ေဟာဒီ စိတ္ေျခာက္မ်ိဳးကေန ပြားလာတဲ့ နာမ္တရားေတြခ်ည္းပဲလုိ႔ မွတ္ထားလုိက္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ နာမ္တရားေတြရဲ႕အေၾကာင္းဟာ ဒြါရနဲ႔ အာ႐ံု။ ဒြါရနဲ႔ အာ႐ံုေၾကာင့္ နာမ္တရားေတြျဖစ္ေပၚလာရတယ္။ ဒါကုိ ျပဳျပင္တယ္လို႔ ေခၚတယ္။ အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ိဳးတရားေတြေပၚလာတာကိုပဲ သခၤါရ၊ ျပဳျပင္လုိ႔ေပၚလာတဲ့တရားလုိ႔ မွတ္လုိက္ပါ။

( ေဒါက္တာအရွင္ပါရမီ)

Shared from Ma Aye Aye Cho (FB)