Tuesday, November 1, 2011

စိတ္ဓါတ္ရင့္က်က္ျခင္း (Emotional Maturity)

"ရင့္" ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ႏုနယ္ေသာ ပ်ိဳရြယ္ေသာ အဓိပၹါယ္တို႔၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ အဓိပၹါယ္ကိုေဆာင္သည္။ထိုပင္ရင္းေ၀ါဟာရ၌ အမွားမ်ားရိွသည္။ရင့္ေရာ္ေသာ၊ရင့္သန္ေသာ၊ရင့္က်က္ေသာ ဟူသည္တို႔ရိွသည္။
ရင့္ေသာ ဟူသည္ မႏုေသာ သို႔မဟုတ္ အရြယ္ငယ္ေသာ အစသာရိွေသာ မႏူးမနပ္ေသးေသာ ဟူသည့္ အဓိပၹါယ္တို႔ကို အၾကမ္းဖ်ဥ္း အားျဖင့္ေဆာင္သည္။ သူ႔အသက္ငယ္ေပမယ့္ သူ႔မ်က္ႏွာက ရင့္လိုက္တာ ဟူေသာစကားသည္ ထိုပုဂၢိဳလ္၏ မ်က္ႏွာသည္ အရြယ္အ လိုက္ ႏုပ်ိဳသင့္ပါလ်က္ အရြယ္ၾကီးသူတို႔၏ မ်က္ႏွာကဲ့သို႔ ရင့္ေနသည္ဟူသည့္ အဓိပၹါယ္ကို ေဖာ္ညြန္းသည္။
သရက္သီးက ႏုေသးသည္။ရင့္ေအာင္ထားဦး၊ရင့္မွခူး ဟူေသာစကား၌ ႏုရာမွ ရင့္လာသည္ အဓိပၹါယ္ပါရိွသည္။
ရင့္ေရာ္ေသာ ဟူသည့္စကားသည္ ႏုရာမွ ရင့္သြားရံုသာမက တျဖည္းျဖည္းပ်က္ဆီး ယိုယြင္းလာျပီး လတ္ဆတ္ျခင္းမရိွေတာ့ဟု အဓိပၹါယ္ကိုေဆာင္သည္။
သစ္ပင္မ်ားသည္ ေပါက္ခါစ၌ ေသးသြယ္ႏုနယ္ၾကသည္။တျဖည္းျဖည္းႏုရာမွ ရင့္လာေသာအခါ သန္မာလာသည္။ထိုနည္းတူပင္ လူတို႔၌လည္း မႏူးမနပ္စိမ္းဆတ္ဆတ္ စိတ္ဓါတ္မွသည္ရင့္လာ၍ ျပီးလွ်င္ ထက္ျမတ္သည့္စိတ္ဆႏၵတို႔သည္ ထက္သန္လာသည္။
ထိုအျဖစ္မ်ိဳးကို ရင့္သန္ေသာဟူေသာ နာမ၀ိေသသနပုဒ္ျဖင့္ ေဖာ္ညႊန္းၾကသည္။
ရင့္က်က္ေသာဟူသည့္ ပုဒ္၌ ရင့္ျခင္း ႏွင့္ က်က္ျခင္း အျဖစ္ႏွစ္မိ်ဳးကို ရည္ညြန္းေဖာ္ျပသည္။အသီးမ်ားသည္ ႏုခိုက္၌ စိမ္းဆတ္ဆတ္ျဖစ္သည္။ တျဖည္းျဖည္းရင့္လာေသာအခါ မွည့္လာသည္။
အရည္ရႊမ္း၍ အရသာခ်ိဳျမန္ဖြယ္ျဖစ္သည္။တဖန္ ထမင္း၊ဟင္း၊စသည့္ က်ိဳခ်က္ရသည့္ ပစၥည္းတို႔သည္လည္း လိုအပ္ေသာ အပူဓါတ္
အျပည့္ရေသာအခါ က်က္လာသည္။မက်က္ တက်က္အစားအစာသည္ အရသာပ်က္ရံုမက အႏၱရယ္ေပးႏိုင္သည္။
စိတ္ဓါတ္၌ ရင့္က်က္မႈသည္ အလြန္အေရးၾကီးသည္။
စိတ္၏ ရင့္က်က္မႈရေအာင္ အသက္ၾကီးသည့္အထိ ေစာင့္ဖို႔မလိုေပ။ငယ္ရြယ္စဥ္မွာပင္ တျဖည္းျဖည္းရင့္က်က္လာႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာဆိုရိုးစကားရိွသည္။အသက္ၾကီးေပမဲ့ အခ်ိန္မစီးဘူး ဟူေသာ စကား အခ်ိန္စီးသည္ဟူုရာ၌ ကိုယ္ကာယ အေလးခ်ိန္ကို မဆိုလို။စိတ္၌ ေလးနက္ျခင္းကိုသာ ဆိုလိုသည္။
ကမာၻေက်ာ္ စိတ္ေရာဂါကုဆ၇ာ၀န္ၾကီး ေဒါက္တာ အက္ဒြတ္စထရတ္ကား (Dr.Edward A.Strecker) ကစိတ္ဓါတ္ရင့္က်က္မႈ ရရိွေရးအတြက္ အၾကံေပးခ်က္တို႔ကုိေပးသည္။သူက စိတ္ဓါတ္ရင့္က်က္မႈ မရိွလွ်င္ ဤေလာကၾကီး၌ စကာတင္က်န္ရစ္ဖို႔ မလြယ္
ဟုဆိုသည္။
ဆိုလိုသည္မွာ လူဦးေရတိုးပြား၍ စား၀တ္ေနေရးက်ပ္တည္းသည့္အေလ်ာက္ အလုပ္အကိုင္စီးပြာေရးစသည္တို႔၌ အျပိဳင္အဆိုင္
အင္းအားၾကီးမားေသာေၾကာင့္ လူေကာင္းေတာ္ျဖစ္မွသာလွ်င္ ျမဳပ္မသြားဘဲ စကာတင္က်န္ခဲ့မည္။
သို႔မဟုတ္လွ်င္ လူ႔ဘ၀ေနရက်ိဳးနပ္မည္မဟုတ္ဟူ၍ပင္။
ေဒါက္တာစထရတ္ကားဆိုသည္မွာ အဏုျမဳဗံုး၊ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဗံုးတို႔ ေပါက္ကြဲရာ၌ မေသဘဲက်န္ခဲ့ေလေအာင္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ဖို႔
အေရးၾကီးသည္ထက္ လူ႔ဘ၀၌ လူျဖစ္က်ိဳးနပ္နပ္ ေနႏိုင္ဖို႔အားထုတ္ရာ၌ စိတ္ဓါတ္ရင့္က်က္မႈက ပို၍အေရးၾကီးသည္ဟူ၍ပင္။
စိတ္ဓါတ္ရင္က်က္မႈရရိွေရးအတြက္ ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားကို ေဖာ္ျပသည္။

(၁) အလုပ္တစ္ခုကို ရလာျပီးလွ်င္ ထိုအလုပ္ကိုျပီးဆံုးသည္အထိ၊မိမိအတတ္ႏိုင္ဆံုး ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္၍ စြဲစြဲျမဲျမဲလုပ္ႏိုင္ေသာ
သတၱိကိုေမြးရန္
(၂)အေၾကာင္းကိစၥတစ္ခုခုေပၚေပါက္လာလွ်င္ မိမိကလိုအပ္သည့္ထက္မေလွ်ာ့ဘဲ တတ္ႏိုင္သမွ်ပို၍ပင္၊ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္
ေသာ သတၱိကိုေမြးရန္၊ထိုသတၱိမိ်ဳးရိွမွသာ မိမိကိုအားကိုးၾကလိမ့္မည္။
(၃)အခက္အခဲတို႔ိကို ရင္ဆိုင္ျပီးလွ်င္ ရည္မွန္းေသာပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ေအာင္မဆုတ္မနစ္ၾကိဳးပမ္းေသာ ဇြဲကိုေမြးရန္
(၄)အခက္အခဲမ်ား၊မလိုလားအပ္ေသာ အျဖစ္အပ်က္အေတြ႔အၾကံဳမ်ား၊သက္ေတာင့္ သက္သာမရိွျခင္းမ်ား၊စိတ္ပ်က္စရာမ်ား
အေနွာက္အယွက္ အၾကပ္အတည္းမ်ားကို လက္ခံႏိုင္ေသာ ခံႏိုင္ရည္ရိွေစရန္
(၅)ေအာင္ျမင္ျခင္းကို အရယူမည္ဟူေသာ စိတ္ဓါတ္ႏွင့္ေလးနက္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တို႔ျဖင့္ ဘ၀မွာအျပည့္အ၀ အဓိပၹါယ္ရိွရိွ
ေနမည္ဟူေသာ ခိုင္မာေသာစိတ္ဓါတ္ရိွရန္
(၆)ကိစၥမ်ား၊ျပႆနာမ်ားကို ေကာင္းစြာသံုးသပ္ဆင္ျခင္၍ မိမိ၏ကိုယ္ပိုင္ အဆံုးအျဖတ္ကို ျပဳရန္။
(၇)သူတစ္ပါး၊လူအမ်ားတို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တတ္ေသာ စြမ္းရည္၊အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၌ အျခားပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ႏို္င္
ေသာ စြမ္းရည္တို႔ကို ဆည္းပူးရန္
(၈)ကာလ၊ေဒသ၊ပေယာဂ ဟူေသာ အေၾကာင္းတို႔ကို ေထာက္ထား၍ အခ်ိန္ယူတတ္ရန္ ၊အမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရာ၌ အဆင္ေျပေျပ
ဆက္ဆံတတ္ရန္၊အထက္ပါအခ်က္အလက္တို႔ကို သံုးသပ္စီစစ္၍ အဓိပၹါယ္ဖြင့္ဆိုပါအံုးမည္။

www.newworldnanda.ning.com
တက္တိုး

No comments:

Post a Comment