*** ၿပီးခဲ႔တဲ႔ တနဂၤေႏြေန႔က မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဇနီးသည္ ဆံုးပါးသြားလို႕ “အသုဘ” သြားေမးျဖစ္တယ္။ အသက္က (၄၈)ႏွစ္။ ကၽြန္ေတာ့္ထက္ တစ္ႏွစ္ ငယ္ပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္က ဆရာ၀န္,မ။ ကင္ဆာေရာဂါကို (၁၂)ႏွစ္ၾကာေအာင္ ႀကံ့ႀကံ့ခံရင္း ေနာက္ဆံုး လက္ေျမႇာက္ အ႐ံႈးေပး သြားခဲ႔ရတာပါ။ သမီးေလး (၃)ေယာက္ က်န္ရစ္ခဲ႔ပါတယ္။
ေနာက္ (၂)ရက္ၾကာေတာ့ ဂြတ္တလစ္မွာ ေနတဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ အေဒၚတစ္ေယာက္ ဆံုးပါးသြားျပန္ပါတယ္။ သူကေတာ့ အသက္ မငယ္ေတာ့ဘူးလို႕ ေျပာရင္လည္း ရပါတယ္။ အသက္ (၆၈)ႏွစ္ပါ။
ေလျဖတ္ၿပီး အိပ္ယာထဲမွာ (၆)လ ေလာက္ ေ၀ဒနာ ခံစားၿပီးမွ ကြယ္လြန္သြားရတာပါ။ အလြန္ပင္ပန္း ဆင္းရဲပါတယ္။ အိပ္ယာထဲမွာ ၾကာရွည္လဲေလ်ာင္း ေနရတဲ႔ အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ “အိပ္ယာနာ” (bed sore) ေတြေၾကာင့္ အျပင္းအထန္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈကို ခံစားၿပီး ကြယ္လြန္သြား ရတာပါ။ ျမင္ရတာ မသက္သာလြန္းလို႕ ဆံုးပါးသြားတာကိုဘဲ ၀ဋ္ကၽြတ္သြားတာဘဲေလ လို႔ေတာင္ သေဘာထား မိ လိုက္ပါေတာ့တယ္။
ကေန႔ ေန႔လယ္ (၁၂)နာရီမွာ “အသုဘ” ခ်ပါတယ္။ မေရာက္တာ အေတာ္ၾကာေနၿပီ ျဖစ္တဲ႔ “ေရေ၀း” ကို ေရာက္ခဲ႔ရ ျပန္ပါၿပီ။ “ေရေ၀း” သုႆန္ရဲ႕ ျမင္ကြင္းေတြကေတာ့ အရင္တုန္းကလိုဘဲ ဘာမွ မေျပာင္းလဲ ေသးပါဘူး။
. . . ကားေတြ တစ္စီးၿပီး တစ္စီး ဆိုက္လာမယ္ . . . လိုက္လံပို႕ေဆာင္သူေတြ မ်က္ႏွာ မသာမယာနဲ႕ ကားေတြေပၚက ဆင္းလာမယ္ . . . ဆလြန္းကားေပၚက မိသားစု၀င္ေတြ /ေဆြမ်ဳိးေတြ မ်က္ရည္ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ နဲ႕ ဆင္းလာၾကမယ္ . . . ျပင္ဆင္ထားတဲ႔ “ကြယ္လြန္သူ” ရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းကို တစိမ့္စိမ့္ ၾကည့္ၾကရင္း ေနာက္ဆံုးခရီးကို “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကမယ္ . . . စိတ္မခိုင္တဲ႔ သူေတြဆိုရင္ ေအာ္ၾက၊ ဟစ္ၾကမယ္။ ရင္ဘတ္ စည္တီးၾကမယ္ . . . အပူလံုးဆို႕ၿပီး “တက္” သြားလို႕ ၀ိုင္းၿပီး ႏွိပ္ၾက ႏွယ္ၾကရမယ္ . . .
ဒီျမင္ကြင္းေတြကေတာ့ “ေရေ၀း” ကို ဘယ္အခ်ိန္ေရာက္ေရာက္ မေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ႔ ျမင္ကြင္းေတြပါ။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ခရီး အဆံုးသတ္ ျမင္ကြင္းတစ္ခု ပါ။ လူ႕ဘ၀ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးကို “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကရတဲ႔ ျမင္ကြင္းပါ။ လူတန္းစားအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသက္အရြယ္ အစံုစံု သာေျပာင္းလဲ ေနလိမ့္မယ္။ အားလံုးကေတာ့ လူ႔ဘ၀ရဲ႕ အျပန္ခရီးကို “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကတဲ႔ ပြဲပါဘဲ။
လူ႔ဘ၀ကို အလာတုန္းကေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ခဲ႔ပါဘူး။ အားလံုးက အၿပံဳးပန္းေတြနဲ႕ ႀကိဳဆိုခဲ႔ၾကတယ္ မဟုတ္လား။ ကိုယ့္ရဲ႕ မိခင္၊ ဖခင္၊ အဖိုး ၊ အဖြား ၊ ဦးေလး အေဒၚ တို႕ရဲ႕ ပီတိ ရႊန္းေ၀ေနတဲ႔ အၿပံဳးပန္းေတြနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕တစ္ေတြ အႀကိဳဆိုခံခဲ႔ၾကရပါတယ္။ လူ႔ဘ၀ထဲကို ေရာက္လာခဲ႔ၾကတဲ႔ သူေတြ အားလံုးေလာက္ပါဘဲ။ သိပ္ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွတဲ႔ “အလာ ခရီး” ေပါ႕ဗ်ာ။
အျပန္ခရီးကေတာ့ လိုက္ပါ ႏႈတ္ဆက္သူေတြ မ်ားလွေပမယ့္ ေပ်ာ္စရာေတာ့ မေကာင္းလွ ေပဘူးေပါ႕ဗ်ာ။ အားလံုးဟာ မ်က္ႏွာ ညႇဳိးညႇဳိးငယ္ငယ္ နဲ႕ ခ်ည္းပါဘဲ။
“မသာတစ္ေခါက္ ၊ ေက်ာင္း ဆယ္ေခါက္” ဆိုတဲ႔ ဆို႐ိုးစကားေလးကို သိၾကမွာပါ။ “အသုဘ” ကို တစ္ေခါက္ လိုက္ပို႔လိုက္တာဟာ “ဘုရားေက်ာင္းကန္” ကို (၁၀)ေခါက္ သြားရတာေလာက္ ကုသိုလ္ရပါတယ္ တဲ႔။ ငယ္ငယ္တုန္းက လူႀကီးေတြ ေျပာၾကတာပါ။ ေၾသာ္ ဟုတ္လားေပါ႕။ ငယ္ငယ္ကေတာ့ ဒီလိုဘဲ သိခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြကလည္း “ကုသိုလ္” ဆိုတာကို ေတာ္ေတာ္ ခံုမင္ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ ဘာမွ ေရရာ ေသခ်ာမႈ မရွိလွတဲ႔ လူ႕ဘ၀ ႀကီးထဲမွာ “ေနဖို႕ဘဲျဖစ္ျဖစ္” ၊ “ေသဖို႕ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္” ကုသိုလ္ေတာ့ မ်ားမ်ားေတာ့ ရေအာင္လုပ္ရမယ္လို႕ ထင္ျမင္ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လွဴၾကတယ္၊ တန္းၾကတယ္ ၊ ဥပုဒ္သီတင္း ေဆာက္တည္ ၾကတယ္၊ အဓိဌာန္ ၀င္ၾကတယ္ ၊ ဇီ၀ိတ ဒါန (ငါးလႊတ္၊ ငွက္လႊတ္) ေတြ လုပ္ၾကတယ္၊ တရား အားထုတ္ၾကတယ္ ၊ အသုဘေတြ လိုက္ပို႕ၾကတယ္။ ကုသိုလ္ ရေအာင္လို႕ တဲ႔။
အမွန္ကေတာ့ “မသာတစ္ေခါက္ ေက်ာင္းဆယ္ေခါက္” ဆိုတာ ကုသိုလ္ယူဖို႕ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ “သံေ၀ဂ” ရႏိုင္ေအာင္ လို႔ပါ။ ထိတ္လန္႔ ႏိုင္ၾကေအာင္လို႕ပါ။ ေၾသာ္ – ငါလည္း တစ္ေန႕မွာ ဒီေနရာကို ဒီလို အျဖစ္မ်ဳိးနဲ႕ ေရာက္ရမွာဘဲ၊ ဒီေနရာ၊ ဒီအခန္း ၊ ဒီ ကုတင္ေပၚမွာ လဲေလွ်ာင္း ရမွာ ဧကန္မုခ်ဘဲ။
ဒါေပမယ့္ (ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္) . . အသုဘ ပို႔သူ (၁၀၀)မွာ , ဒီလို ႏွလံုးသြင္းတဲ႔သူ တစ္ေယာက္ မရွိေလာက္ပါဘူး။ “လူ” ဆိုတဲ႔ သတၱ၀ါဟာ အင္မတန္ “အတၱ” စိတ္ ႀကီးမားသလို၊ အင္မတန္လည္း “ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္” ႀကီးမားတဲ႔ သတၱ၀ါမ်ဳိးဘဲဗ်။
အခုေန ကမၻာႀကီးကို ၿဂိဳဟ္သိမ္ၿဂိဳဟ္မႊား တစ္ခုက ၀င္ “ေဆာင့္” လိုက္လို႕ ကမၻာ့လူဦးေရ သန္းေပါင္း (၆၀၀၀)ဟာ အားလံုးနီးပါး ေသေၾကပ်က္စီး လိမ့္မယ္။ လူ (၁၀၀)ေလာက္ဘဲ အသက္ရွင္ က်န္မယ္လုိ႕မ်ား ဆိုခဲ႔ရင္ အဲဒီ က်န္ခဲ႔တဲ႔ လူဦးေရ (၁၀၀)ထဲမွာ ကိုယ္ေတာ့ ပါမွာဘဲ ေမွ်ာ္လင့္ၾကတဲ႔သူခ်ည္းပါဘဲ။
ထိန္ပင္၊ ေရေ၀း စတဲ႔ သုသာန္ေတြကို ေရာက္လို႕ ငါလည္း ဒီေနရာကို လုိက္ပို႕ခံရမယ္၊ ဒီေနရာမွာ လဲေလ်ာင္းရလိမ့္မယ္၊ ဒီေနရာမွာ မီးသၿဂၤ ိဳဟ္ခံရ လိမ့္မယ္ ဆိုတာ “စိတ္ကူးထဲမွ ေသေသခ်ာခ်ာ ပံုေဖာ္ၿပီး” မ်ား ေတြးမိဘူးပါရဲ႕လားဗ်ာ။
ဟာကြာ “နိမိတ္မရွိ ၊ နမာမရွိ” လို႕ဘဲ ေျပာၾကလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ခဏ ခဏ ေတြးၾကည့္မိ ဘူးတယ္။ ေတြးၾကည့္ရတာ စိတ္ေတာ့ မသက္သာ စရာေပါ႔ ေလ။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ လံုး၀ မလြဲေခ်ာ္ႏိုင္တဲ႔ အမွန္တရား တစ္ခုဘဲ မဟုတ္လား။
လူတို႔ရဲ႕ ဘာသာစကားမွာ “ေသျခင္း”(Death) ဆိုတဲ႔ စကားလံုးေလာက္ နားခါးတဲ႔ စကားလံုး သိပ္ရွိမယ္ မထင္ပါဘူး။ သိပ္ကို နားခါးပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ကို ၾကည္စယ္ ၾကည့္စမ္းပါ။ “ညက အိပ္မက္ထဲမွာ မင္း ေသသြားတယ္ လို႕ အိပ္မက္ မက္တယ္ကြာ” လို႕ ေျပာၾကည့္။ ၿပီးရင္ သူ႔မ်က္ႏွာကို အကဲခတ္ ၾကည့္။ ဘယ္လို ျဖစ္သြားမယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ ?
ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေဗဒင္သမားေတြလည္း လူေတြကို ေဗဒင္ေဟာတဲ႔ ေနရာမွာ “ေသျခင္း” တရားနဲ႕ ပက္သက္လာရင္ အေတာ္ သတိထားၿပီး ေျပာရပါတယ္။ ဒီ စကားလံုးက လူတိုင္း ေၾကာက္ၾကတယ္ေလ။ “ေသ” ဆိုတာ မေျပာနဲ႕ဦး။ ဒီႏွစ္ ခင္ဗ်ား က်န္းမာေရးကို သတိထား လို႕ ေျပာလိုက္ရင္ေတာင္မွ အနည္းနဲ႔ အမ်ား တုန္လႈပ္ သြားၾကတာခ်ည္းပါဘဲ။
သူ႔ဟာသူ ရာထူးဘယ္ေလာက္ ႀကီးႀကီး၊ ေငြေၾကး ဘယ္ေလာက္ ခ်မ္းသာ ခ်မ္းသာ ၊ ဘယ္ေလာက္ နာမည္ေက်ာ္ၾကား ေက်ာ္ၾကား ၊ မတုန္လႈပ္တဲ႔သူ မရွိပါဘူး။ “ခင္ဗ်ား ေသကိန္း ရွိတယ္” လို႕ တည့္တည့္ ေျပာခ်လိုက္ရင္ေတာ့ မ်က္ျဖဴပါ လန္သြားမလား မသိပါဘူး။ (ဒီလိုေတာ့ တစ္ခါမွ မေျပာဘူးပါဘူး ၊ ေသျခင္းတရားကိုလည္း ဘုရားမွ တစ္ပါး ဘယ္သူမွ တပ္အပ္ေသခ်ာ မသိႏိုင္ပါဘူး)
ဒီေနရာမွ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ – လူတစ္ေယာက္ဟာ ရာထူး၊ ဂုဏ္သိန္ ၊ ဓန ဥစၥာ ၊ ေက်ာ္ၾကားမႈ စတဲ႔ အရာေတြကို မ်ားမ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားေလေလ ေသရမွာကို ပိုေၾကာက္ေလေလ ဆိုတာကို သြားေတြ႕ရတယ္ဗ်။ ေဒၚလာ တစ္ဘီလီယံ ေလာက္ ခ်မ္းသာတဲ႔ သူေဌးႀကီးတစ္ေယာက္ နဲ႕ လမ္းေဘးက တစ္ေကာင္ႂကြက္ သူေတာင္းစား တစ္ေယာက္ ဘယ္သူက ေသျခင္းတရားကို ပိုေၾကာက္သလဲ ေမးရင္ သူေဌးက ပိုေၾကာက္တယ္လို႕ ေျဖရမွာဘဲဗ်။ ကိုယ့္ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ အရမ္းႀကီးမားေလေလ ေသရမွာ ေၾကာက္ေလေလ ပါဘဲ။ လမ္းေဘးက တစ္ေကာင္ႂကြက္ သူေတာင္းစားကေတာ့ သူ႕ဘ၀က ေနလည္း မထူး၊ ေသလည္း မထူး ဘ၀ေလ။
ဒါလည္း အရမ္းေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ဆီကို ေဗဒင္လာေမးတဲ႕ လူေတြကို ၾကည့္ၿပီး အေတြ႕အႀကံဳအရ ေျပာတာပါ။
ေတြးၾကည့္ရင္ လူေတြရဲ႕ ဘ၀က အရမ္းသနားဖို႕ ေကာင္းပါတယ္။ လူဆိုတာ ေမြးဖြားလာၿပီး တစ္ေန႕က်ရင္ ေသၾကရမွာဘဲ ဆိုတာ သိေနပါရက္နဲ႕ ေသျခင္း ကို ထိတ္လန္႔ ေနၾကရတဲ႔ ဘ၀။ ေသျခင္း တရားကို ေန႕စဥ္နဲ႕ အမွ် တိုက္ခိုက္ေနၾကရတဲ႕ ဘ၀။ ေသေတာ့ ေသၾကမွာဘဲ . . ဒါေပမယ့္ ေစာေစာ မေသ ေအာင္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႕ အားထုတ္ေနၾကရတဲ႔ ဘ၀။ ဘယ္လို အားထုတ္ထုတ္/ျငင္းဆန္ဆန္ ၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့လည္း မရဏမင္းရဲ႕ လက္တြင္းကို သက္ဆင္းၾက ရေတာ့တာပါဘဲေလ။
ေသျခင္းေသ , သက္တမ္းေစ႔ေအာင္ ေနလိုက္ရရင္ ေတာ္ေသးတာေပါ႕လို႔လည္း ေတြးတတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သက္တမ္းေစ့ ေအာင္ ေနရေတာ့ေကာ ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး ေသခ်င္ၾကသလား။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ေမးၾကည့္စမ္းပါ။
ကၽြန္ေတာ့္တို႔ အဖြားဘဲ ၾကည့္။ သူ အသက္ (၇၀)ေလာက္က ေျပာဘူးတယ္။ ငါ ေနာက္ထပ္ (၅)ႏွစ္ေလာက္ ေနရရင္ ေတာ္ပါၿပီ တဲ႔။ ေနရပါတယ္။ အသက္ (၇၅)ႏွစ္က်ေတာ့ တစ္ခါ ဒီအတိုင္းဘဲ ေျပာျပန္တယ္။ ေနာက္ထပ္ (၅)ႏွစ္ေေလာက္ ေနရရင္ ေတာ္ပါၿပီ တဲ႔ ။ လုပ္ျပန္ေရာ။ ေျပာၾကပါစို႔ဗ်ာ။ ေနာက္ (၅) ႏွစ္ (၅) ႏွစ္ နဲ႕ သက္တမ္းတိုး သြားလိုက္တာ အသက္ (၉၀)အထိ ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒါေတာင္မွာ အသက္ (၉၀)မွာ ေနာက္ (၅)ႏွစ္ေလာက္ ဆိုတာ ေျပာေသးတာဘဲဗ်။ ဒါေပမယ္ ့ဒီတစ္ခါေတာ့ ေနမသြားလိုက္ရပါဘူး။ အသက္ (၉၂)မွာ ဆံုးသြားပါတယ္။
က်န္ခဲ႔တဲ႔ သူေတြကေတာ့ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီ အသက္ေလာက္ ဆိုရင္ေတာ့ “ေသေပ်ာ္ပါၿပီ” တဲ႔။ ဆုိလိုတာက လူ႕ဘ၀မွာ ေနရတာ “တန္” သြားၿပီေပါ႕ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ အဖြားကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္ အနားမွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေသေသခ်ာခ်ာ သိလိုက္တာက အဖြားဟာ အသက္ (၉၂)ႏွစ္ အထိ ေနသြားရမယ့္ သူ မေသခ်င္ေသးဘူးဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ သိလိုက္ပါတယ္။ သူ မေသခ်င္ေသးဘူး။ စကား မေျပာႏိုင္ေတာ့ေပမယ့္ သူ႔မ်က္ႏွာမွာ မေသခ်င္ေသး ဘူးဆိုတာ အထင္းသား ေပၚေနပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႕တစ္ေတြ အသည္းအသန္ မက်န္းမမာ ျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ “နလံျပန္ထ” လာတဲ့ အခါမ်ားမွာ ေျပာၾကတဲ့ စကားေလး ရွိတယ္ မဟုတ္လား။ “ဒီေတာင္ေတာ့ ေက်ာ္သြားပါၿပီ” တဲ႔။ ဒါေပမယ္ ့လူေတြ အားလံုး ေမ႔ေနၾကတဲ့ အခ်က္က
ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ေမြးဖြားလာၿပီးရင္ တစ္ေန႔ ေသၾကမွာဘဲ ဆိုတာကို လက္မခံခ်င္ေပမယ့္လည္း လက္ကို လက္ခံရေတာ့မွာဘဲ မဟုတ္လားဗ်ာ။ ေၾကာက္ေနလို႔ ဘာအက်ဳိးရွိမလဲ။ ေၾကာက္ေနေတာ့ေကာ အေသက လြတ္ဦးမွာလား။
“လူဟာ ေသမ်ဳိးမို႕ ဘယ္အသက္အရြယ္မွာဘဲ ေသရ ေသရ ၊ ငါ , ေသျခင္းတရားကို ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး လက္ခံၿပီး ေသလိုက္မယ္” လို႕ ယတိျပတ္ ဆံုးျဖတ္ ထားတာဟာ အေၾကာက္တရားကို ေလ်ာ႔နည္း ေစပါတယ္။ အမွန္ကို အမွန္ အတိုင္း ၊ အရွိကို အရွိ အတိုင္း လက္ခံလိုက္တာဟာ “ဘူတံ ၊ ဘူေတာ ပႆတိ” ဆိုတဲ႕ ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ နဲ႕လည္း ညီညြတ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ စိတ္အပ်က္ဆံုး ကိစၥ တစ္ခု ရွိပါတယ္။ အဲဒါက ကိုယ္ေသရမယ့္ အခ်ိန္မွာ “ၿပံဳးၿပီး မေသႏိုင္ဘဲ” “မဲ႕ၿပီး ေသရမယ့္” အျဖစ္ကိုပါ။ တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြ သိပ္အားက်ဖို႕ေကာင္းတယ္။ ေသျခင္းတရားကို ၿပံဳးၿပံဳးေလး ရင္ဆိုင္ သြားလိုက္တာမ်ား။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္ၿပီးမွာေတာင္ သူတို႕မ်က္ႏွာေပၚက အၿပဳံးရိပ္ဟာ ကြယ္ေပ်ာက္ မသြားခဲ႔ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕က်ျပန္ေတာ့လည္း ထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း ႀကီးစြာနဲ႕ ကြယ္လြန္သြားရပံုမ်ား- ေသၿပီးခ်ိန္မွာေတာင္ မ်က္ႏွာမွာ “ထိတ္လန္႔ေနတဲ႔” ပံုရိပ္ ကို ဖံုးဖိလို႕ မရပါဘူး။
ဒါေတြဟာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလဲ ဆိုေတာ့ နံပါတ္ (၁)က – ေသျခင္းတရားကို လက္မခံလိုဘဲ အတင္း ျငင္းဆန္ေနတာေၾကာင့္ တေၾကာင္း။ နံပါတ္ (၂)က “ဘ၀တိုတိုေလးထဲ ေနရခိုက္” မွာ ကိုယ္ျပဳခဲ႔တဲ႔ အျပစ္ ဒုစ႐ိုက္ေတြက မ်ားလြန္းေၾကာင့္ တေၾကာင္း ဆိုတာ သြားေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ ႏွစ္ခုကလည္း တစ္ခုနဲ႕ တစ္ခု ဆက္စပ္ ေနတယ္ဗ်။
ေသရမွာကို သေဘာတရားအရသာ သိၿပီး ႏွလံုးသားထဲက လက္မခံႏုိင္သူကေတာ့ “ေလာဘႀကီးစရာ ရွိရင္လည္း လႊတ္ႀကီးေတာ့မွာပါ။ ေဒါသႀကီးစရာ ရွိရင္လည္း လႊတ္ႀကီးေတာ့မွာပါ။ မာန ေထာင္လႊားစရာ ရွိရင္လည္း မိုးထိေအာင္ ေထာင္လႊားေတာ့မွာပါ။ ခြင့္လႊတ္ျခင္းဆိုတဲ႔ သေဘာတရား၊ ကိုယ္ျခင္း စာနာျခင္းဆိုတဲ႔ သေဘာထား ေတြလည္း ကြယ္ေပ်ာက္လာႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။ (ငါ မေသႏိုင္ေသးဘူးလို႕ ထင္ေနေတာ့ တာကိုး)
တကယ္ေတာ့ ေသခါနီး အခ်ိန္မွာ လူတစ္ေယာက္ အထိတ္အလန္႕ဆံုး ျဖစ္ေစတဲ႔ ကိစၥက “ေသျခင္း” တရားထက္ စာရင္ “မေသခင္ ကိုယ္ျပဳခဲ႔တဲ မတရားမႈေတြက သက္ေသလာခံျခင္း” က ပိုၿပီး အင္အားႀကီးမားပါတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ ကိုယ္ဘယ္လုိမွ မေတြးဘဲနဲ႔ “ကိုယ္လုပ္ခဲ႔တဲ႔ ေကာင္းမႈေရာ၊ မေကာင္းမႈပါ” (စိတ္အာ႐ံုထဲမွာ) တဖ်တ္ဖ်တ္နဲ႔ ေပၚလာတဲ႔ ကိစၥဟာ အေတာ္လည္း ထူးဆန္းလွပါတယ္။ အေတာ္လည္း တုန္လႈပ္မိခဲ႔ရပါတယ္။ ကိုယ္ေတြ႕ပါ။ ဒီကိစၥဟာ ကိုယ္ျပဳခဲ႔တဲ႕ အကုသိုလ္ ႀကီးမားရင္ ႀကီးမားသေလာက္ “မဲ႕ရြဲ႕ တြန္႕လိမ္ၿပီး” အ႐ုပ္ဆိုးစြာ ေသဆံုးျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ မိတ္ေဆြတို႔ . . ေရ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ဟာ “ေသမ်ဳိး” ေတြ ျဖစ္လို႕ တစ္ေန႕ ေသၾကရမွာကို (အသက္အရြယ္ မေရြး၊ ေသႏိုင္တာကိုို) ႏွလံုးသား ထဲကေန ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး လက္ခံလိုက္ၾကရင္ ပိုမေကာင္းေပဘူးလား။ ဘယ္အသက္မွာမဆို ႐ုတ္တရက္ ေသႏိုင္တာမို႕ “ေနရာတကာမွာ ကိုယ့္အတြက္၊ ကိုယ့္မိသားစု အတြက္ ခ်ည္းသာ” ေရွ႕တန္းခ်င္တဲ႔ စိတ္ကေလးကို အသာေနာက္ဆုတ္ၿပီး “ငါ မေသခင္ လူ႕ေလာကႀကီးအတြက္ ဘာေတြ လုပ္ေပးႏုိင္ခဲ႔ မလဲ” ဆိုတာ ေတြးၾကည့္ရင္ ပိုမေကာင္းဘူးလားဗ်ာ။
လူ႔ေလာကႀကီးအတြက္ လုပ္ေပးရမယ္ ဆိုလို႕ သိပ္ခက္ခက္ခဲခဲလည္း ထင္မေနနဲ႔ဦး။ သိပ္ အခက္ႀကီး မဟုတ္ပါဘူး။
ကုန္ကုန္ ေျပာရင္ ဘတ္(စ္)ကားစီးေနရင္းနဲ႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြ၊ အဖိုးအဖြားအရြယ္ေတြကို ကိုယ္ထိုင္ေနတဲ႔ ေနရာေလး ဖယ္ေပးျခင္းေလာက္ဟာလည္း လူ႕ေလာက အက်ဳိးကို ေဆာင္ျခင္းပါဘဲ။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ “အတၱ” မႀကီးဖို႕၊ “ငါ , တေကာ မေကာ” ဖို႕၊ “တစ္ကိုယ္ေကာင္း မဆန္ဖို႕” ၊ “ေ၀မွ်ေပးဖို႕” ၊ “ၾကင္နာသနားတတ္ဖို႕” ပါဘဲ။
ရစရာရွိရင္ ေရွ႕ဆံုးကတက္ၿပီး ကိုယ့္အိတ္ထဲ အကုန္က်ဳံးထည့္ခ်င္တတ္တဲ႔ “လူ႕ စ႐ိုက္” ကေလးကို နဲနဲ ျပဳျပင္ၿပီး ေသလမ္းကို သြားေနၾကတဲ႔ “ဘ၀တူ အခ်င္းခ်င္း” အားႀကီးသူက အားနည္းသူကို ကူညီေဖးမ ေပးၾကမယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ဘယ္ေလာက္မ်ား ေကာင္းလိုက္ လိမ့္မလဲဗ်ာ။
ဒီလို ေသျခင္းတရားကို ေက်ေက် နပ္နပ္ လက္ခံၿပီး လူ႕ေလာကအက်ဳိးကို ကိုယ္စြမ္းသေလာက္ (မေသခင္) အက်ဳိးျပဳခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ လူတိုင္းမွာမေတြ႕ႏိုင္တဲ႔ အၿပံဳးပန္းကေလး နဲ႕ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္ကို ႏႈတ္ဆက္ထြက္ခြာႏိုင္ၿပီေပါ႕ဗ်ာ။ ဒီေတာ့ က်န္ရစ္ခဲ႔တဲ႔ သူေတြမွာလည္း “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကရေပမယ့္ ရင္ထဲမွာေတာ့ အၿပံဳးပန္း ဆင္ႏိုင္ၾကေတာ့မွာ မဟုတ္ပါလား။ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒါေလးပါဘဲ။ ကိုယ္တိုင္လည္း ဒီလို အၿပံဳးနဲ႔ ေသႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္လွ်က္ပါ။
.
.
ေဒါက္တာတင္ဗိုလ္ဗိုလ္ (ကြန္ပ်ဴ-ေဗဒသုခုမ)
[from a forward mail]
ေလျဖတ္ၿပီး အိပ္ယာထဲမွာ (၆)လ ေလာက္ ေ၀ဒနာ ခံစားၿပီးမွ ကြယ္လြန္သြားရတာပါ။ အလြန္ပင္ပန္း ဆင္းရဲပါတယ္။ အိပ္ယာထဲမွာ ၾကာရွည္လဲေလ်ာင္း ေနရတဲ႔ အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ “အိပ္ယာနာ” (bed sore) ေတြေၾကာင့္ အျပင္းအထန္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈကို ခံစားၿပီး ကြယ္လြန္သြား ရတာပါ။ ျမင္ရတာ မသက္သာလြန္းလို႕ ဆံုးပါးသြားတာကိုဘဲ ၀ဋ္ကၽြတ္သြားတာဘဲေလ လို႔ေတာင္ သေဘာထား မိ လိုက္ပါေတာ့တယ္။
ကေန႔ ေန႔လယ္ (၁၂)နာရီမွာ “အသုဘ” ခ်ပါတယ္။ မေရာက္တာ အေတာ္ၾကာေနၿပီ ျဖစ္တဲ႔ “ေရေ၀း” ကို ေရာက္ခဲ႔ရ ျပန္ပါၿပီ။ “ေရေ၀း” သုႆန္ရဲ႕ ျမင္ကြင္းေတြကေတာ့ အရင္တုန္းကလိုဘဲ ဘာမွ မေျပာင္းလဲ ေသးပါဘူး။
. . . ကားေတြ တစ္စီးၿပီး တစ္စီး ဆိုက္လာမယ္ . . . လိုက္လံပို႕ေဆာင္သူေတြ မ်က္ႏွာ မသာမယာနဲ႕ ကားေတြေပၚက ဆင္းလာမယ္ . . . ဆလြန္းကားေပၚက မိသားစု၀င္ေတြ /ေဆြမ်ဳိးေတြ မ်က္ရည္ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ နဲ႕ ဆင္းလာၾကမယ္ . . . ျပင္ဆင္ထားတဲ႔ “ကြယ္လြန္သူ” ရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းကို တစိမ့္စိမ့္ ၾကည့္ၾကရင္း ေနာက္ဆံုးခရီးကို “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကမယ္ . . . စိတ္မခိုင္တဲ႔ သူေတြဆိုရင္ ေအာ္ၾက၊ ဟစ္ၾကမယ္။ ရင္ဘတ္ စည္တီးၾကမယ္ . . . အပူလံုးဆို႕ၿပီး “တက္” သြားလို႕ ၀ိုင္းၿပီး ႏွိပ္ၾက ႏွယ္ၾကရမယ္ . . .
ေနာက္ဆံုးေတာ့ အေလာင္းကို မီးသၿဂိဳဟ္စက္ ထဲ ထည့္လိုက္မယ္ . . . ေခါင္းတိုင္က အေငြ႕တလူလူ ထြက္လာမယ္ . . . ခဏေနရင္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသြင္သ႑န္ ကေန “ျပာအိုး” တစ္အိုးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ေရာက္ရွိသြားရပါေတာ့တယ္ . . .
ဒီျမင္ကြင္းေတြကေတာ့ “ေရေ၀း” ကို ဘယ္အခ်ိန္ေရာက္ေရာက္ မေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ႔ ျမင္ကြင္းေတြပါ။ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ခရီး အဆံုးသတ္ ျမင္ကြင္းတစ္ခု ပါ။ လူ႕ဘ၀ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးကို “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကရတဲ႔ ျမင္ကြင္းပါ။ လူတန္းစားအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အသက္အရြယ္ အစံုစံု သာေျပာင္းလဲ ေနလိမ့္မယ္။ အားလံုးကေတာ့ လူ႔ဘ၀ရဲ႕ အျပန္ခရီးကို “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကတဲ႔ ပြဲပါဘဲ။
လူ႔ဘ၀ကို အလာတုန္းကေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ခဲ႔ပါဘူး။ အားလံုးက အၿပံဳးပန္းေတြနဲ႕ ႀကိဳဆိုခဲ႔ၾကတယ္ မဟုတ္လား။ ကိုယ့္ရဲ႕ မိခင္၊ ဖခင္၊ အဖိုး ၊ အဖြား ၊ ဦးေလး အေဒၚ တို႕ရဲ႕ ပီတိ ရႊန္းေ၀ေနတဲ႔ အၿပံဳးပန္းေတြနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕တစ္ေတြ အႀကိဳဆိုခံခဲ႔ၾကရပါတယ္။ လူ႔ဘ၀ထဲကို ေရာက္လာခဲ႔ၾကတဲ႔ သူေတြ အားလံုးေလာက္ပါဘဲ။ သိပ္ေပ်ာ္စရာေကာင္းလွတဲ႔ “အလာ ခရီး” ေပါ႕ဗ်ာ။
အျပန္ခရီးကေတာ့ လိုက္ပါ ႏႈတ္ဆက္သူေတြ မ်ားလွေပမယ့္ ေပ်ာ္စရာေတာ့ မေကာင္းလွ ေပဘူးေပါ႕ဗ်ာ။ အားလံုးဟာ မ်က္ႏွာ ညႇဳိးညႇဳိးငယ္ငယ္ နဲ႕ ခ်ည္းပါဘဲ။
“မသာတစ္ေခါက္ ၊ ေက်ာင္း ဆယ္ေခါက္” ဆိုတဲ႔ ဆို႐ိုးစကားေလးကို သိၾကမွာပါ။ “အသုဘ” ကို တစ္ေခါက္ လိုက္ပို႔လိုက္တာဟာ “ဘုရားေက်ာင္းကန္” ကို (၁၀)ေခါက္ သြားရတာေလာက္ ကုသိုလ္ရပါတယ္ တဲ႔။ ငယ္ငယ္တုန္းက လူႀကီးေတြ ေျပာၾကတာပါ။ ေၾသာ္ ဟုတ္လားေပါ႕။ ငယ္ငယ္ကေတာ့ ဒီလိုဘဲ သိခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြကလည္း “ကုသိုလ္” ဆိုတာကို ေတာ္ေတာ္ ခံုမင္ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ ဘာမွ ေရရာ ေသခ်ာမႈ မရွိလွတဲ႔ လူ႕ဘ၀ ႀကီးထဲမွာ “ေနဖို႕ဘဲျဖစ္ျဖစ္” ၊ “ေသဖို႕ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္” ကုသိုလ္ေတာ့ မ်ားမ်ားေတာ့ ရေအာင္လုပ္ရမယ္လို႕ ထင္ျမင္ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လွဴၾကတယ္၊ တန္းၾကတယ္ ၊ ဥပုဒ္သီတင္း ေဆာက္တည္ ၾကတယ္၊ အဓိဌာန္ ၀င္ၾကတယ္ ၊ ဇီ၀ိတ ဒါန (ငါးလႊတ္၊ ငွက္လႊတ္) ေတြ လုပ္ၾကတယ္၊ တရား အားထုတ္ၾကတယ္ ၊ အသုဘေတြ လိုက္ပို႕ၾကတယ္။ ကုသိုလ္ ရေအာင္လို႕ တဲ႔။
အမွန္ကေတာ့ “မသာတစ္ေခါက္ ေက်ာင္းဆယ္ေခါက္” ဆိုတာ ကုသိုလ္ယူဖို႕ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ “သံေ၀ဂ” ရႏိုင္ေအာင္ လို႔ပါ။ ထိတ္လန္႔ ႏိုင္ၾကေအာင္လို႕ပါ။ ေၾသာ္ – ငါလည္း တစ္ေန႕မွာ ဒီေနရာကို ဒီလို အျဖစ္မ်ဳိးနဲ႕ ေရာက္ရမွာဘဲ၊ ဒီေနရာ၊ ဒီအခန္း ၊ ဒီ ကုတင္ေပၚမွာ လဲေလွ်ာင္း ရမွာ ဧကန္မုခ်ဘဲ။
ကိုယ့္ကိုယ္ကို “ငါ” ထင္ေနတဲ႔ ဘ၀ကေန “ငါ” မဟုတ္တဲ႔ အ႐ိုးျပာအုိး တစ္အိုး အျဖစ္နဲ႕ နိဂုံး ခ်ဳပ္ရမွာပါလား . .
လို႕ သံေ၀ဂတရား ျဖစ္ေပၚမွသာ “ေက်ာင္းကန္ဘုရား ဆယ္ေခါက္သြားသေလာက္” အက်ဳိးရွိမွာကို ဆိုလိုတာပါ။ဒါေပမယ့္ (ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္) . . အသုဘ ပို႔သူ (၁၀၀)မွာ , ဒီလို ႏွလံုးသြင္းတဲ႔သူ တစ္ေယာက္ မရွိေလာက္ပါဘူး။ “လူ” ဆိုတဲ႔ သတၱ၀ါဟာ အင္မတန္ “အတၱ” စိတ္ ႀကီးမားသလို၊ အင္မတန္လည္း “ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္” ႀကီးမားတဲ႔ သတၱ၀ါမ်ဳိးဘဲဗ်။
အခုေန ကမၻာႀကီးကို ၿဂိဳဟ္သိမ္ၿဂိဳဟ္မႊား တစ္ခုက ၀င္ “ေဆာင့္” လိုက္လို႕ ကမၻာ့လူဦးေရ သန္းေပါင္း (၆၀၀၀)ဟာ အားလံုးနီးပါး ေသေၾကပ်က္စီး လိမ့္မယ္။ လူ (၁၀၀)ေလာက္ဘဲ အသက္ရွင္ က်န္မယ္လုိ႕မ်ား ဆိုခဲ႔ရင္ အဲဒီ က်န္ခဲ႔တဲ႔ လူဦးေရ (၁၀၀)ထဲမွာ ကိုယ္ေတာ့ ပါမွာဘဲ ေမွ်ာ္လင့္ၾကတဲ႔သူခ်ည္းပါဘဲ။
ထိန္ပင္၊ ေရေ၀း စတဲ႔ သုသာန္ေတြကို ေရာက္လို႕ ငါလည္း ဒီေနရာကို လုိက္ပို႕ခံရမယ္၊ ဒီေနရာမွာ လဲေလ်ာင္းရလိမ့္မယ္၊ ဒီေနရာမွာ မီးသၿဂၤ ိဳဟ္ခံရ လိမ့္မယ္ ဆိုတာ “စိတ္ကူးထဲမွ ေသေသခ်ာခ်ာ ပံုေဖာ္ၿပီး” မ်ား ေတြးမိဘူးပါရဲ႕လားဗ်ာ။
အသုဘစင္ေပၚမွာ ၿငိမ္သက္စြာ လဲေလ်ာင္းေနတဲ႔ ကိုယ့္ကို လူအမ်ားက ေဘးကေန၀ိုင္းၿပီး ၾကည့္ေနတာ/ၿပီးရင္ မီးသၿဂၤ ိဳဟ္စက္ထဲ ထိုးသြင္းခံလိုက္ရတာ/ “ငါ” ဆိုတာ ဒီေလာကႀကီးထဲကေန အၿပီးအပိုင္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားတာ။
ဟာကြာ “နိမိတ္မရွိ ၊ နမာမရွိ” လို႕ဘဲ ေျပာၾကလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ခဏ ခဏ ေတြးၾကည့္မိ ဘူးတယ္။ ေတြးၾကည့္ရတာ စိတ္ေတာ့ မသက္သာ စရာေပါ႔ ေလ။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ လံုး၀ မလြဲေခ်ာ္ႏိုင္တဲ႔ အမွန္တရား တစ္ခုဘဲ မဟုတ္လား။
လူတို႔ရဲ႕ ဘာသာစကားမွာ “ေသျခင္း”(Death) ဆိုတဲ႔ စကားလံုးေလာက္ နားခါးတဲ႔ စကားလံုး သိပ္ရွိမယ္ မထင္ပါဘူး။ သိပ္ကို နားခါးပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ကို ၾကည္စယ္ ၾကည့္စမ္းပါ။ “ညက အိပ္မက္ထဲမွာ မင္း ေသသြားတယ္ လို႕ အိပ္မက္ မက္တယ္ကြာ” လို႕ ေျပာၾကည့္။ ၿပီးရင္ သူ႔မ်က္ႏွာကို အကဲခတ္ ၾကည့္။ ဘယ္လို ျဖစ္သြားမယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ ?
ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေဗဒင္သမားေတြလည္း လူေတြကို ေဗဒင္ေဟာတဲ႔ ေနရာမွာ “ေသျခင္း” တရားနဲ႕ ပက္သက္လာရင္ အေတာ္ သတိထားၿပီး ေျပာရပါတယ္။ ဒီ စကားလံုးက လူတိုင္း ေၾကာက္ၾကတယ္ေလ။ “ေသ” ဆိုတာ မေျပာနဲ႕ဦး။ ဒီႏွစ္ ခင္ဗ်ား က်န္းမာေရးကို သတိထား လို႕ ေျပာလိုက္ရင္ေတာင္မွ အနည္းနဲ႔ အမ်ား တုန္လႈပ္ သြားၾကတာခ်ည္းပါဘဲ။
သူ႔ဟာသူ ရာထူးဘယ္ေလာက္ ႀကီးႀကီး၊ ေငြေၾကး ဘယ္ေလာက္ ခ်မ္းသာ ခ်မ္းသာ ၊ ဘယ္ေလာက္ နာမည္ေက်ာ္ၾကား ေက်ာ္ၾကား ၊ မတုန္လႈပ္တဲ႔သူ မရွိပါဘူး။ “ခင္ဗ်ား ေသကိန္း ရွိတယ္” လို႕ တည့္တည့္ ေျပာခ်လိုက္ရင္ေတာ့ မ်က္ျဖဴပါ လန္သြားမလား မသိပါဘူး။ (ဒီလိုေတာ့ တစ္ခါမွ မေျပာဘူးပါဘူး ၊ ေသျခင္းတရားကိုလည္း ဘုရားမွ တစ္ပါး ဘယ္သူမွ တပ္အပ္ေသခ်ာ မသိႏိုင္ပါဘူး)
ဒီေနရာမွ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ – လူတစ္ေယာက္ဟာ ရာထူး၊ ဂုဏ္သိန္ ၊ ဓန ဥစၥာ ၊ ေက်ာ္ၾကားမႈ စတဲ႔ အရာေတြကို မ်ားမ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားေလေလ ေသရမွာကို ပိုေၾကာက္ေလေလ ဆိုတာကို သြားေတြ႕ရတယ္ဗ်။ ေဒၚလာ တစ္ဘီလီယံ ေလာက္ ခ်မ္းသာတဲ႔ သူေဌးႀကီးတစ္ေယာက္ နဲ႕ လမ္းေဘးက တစ္ေကာင္ႂကြက္ သူေတာင္းစား တစ္ေယာက္ ဘယ္သူက ေသျခင္းတရားကို ပိုေၾကာက္သလဲ ေမးရင္ သူေဌးက ပိုေၾကာက္တယ္လို႕ ေျဖရမွာဘဲဗ်။ ကိုယ့္ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ အရမ္းႀကီးမားေလေလ ေသရမွာ ေၾကာက္ေလေလ ပါဘဲ။ လမ္းေဘးက တစ္ေကာင္ႂကြက္ သူေတာင္းစားကေတာ့ သူ႕ဘ၀က ေနလည္း မထူး၊ ေသလည္း မထူး ဘ၀ေလ။
ဒါလည္း အရမ္းေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ဆီကို ေဗဒင္လာေမးတဲ႕ လူေတြကို ၾကည့္ၿပီး အေတြ႕အႀကံဳအရ ေျပာတာပါ။
ေတြးၾကည့္ရင္ လူေတြရဲ႕ ဘ၀က အရမ္းသနားဖို႕ ေကာင္းပါတယ္။ လူဆိုတာ ေမြးဖြားလာၿပီး တစ္ေန႕က်ရင္ ေသၾကရမွာဘဲ ဆိုတာ သိေနပါရက္နဲ႕ ေသျခင္း ကို ထိတ္လန္႔ ေနၾကရတဲ႔ ဘ၀။ ေသျခင္း တရားကို ေန႕စဥ္နဲ႕ အမွ် တိုက္ခိုက္ေနၾကရတဲ႕ ဘ၀။ ေသေတာ့ ေသၾကမွာဘဲ . . ဒါေပမယ့္ ေစာေစာ မေသ ေအာင္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႕ အားထုတ္ေနၾကရတဲ႔ ဘ၀။ ဘယ္လို အားထုတ္ထုတ္/ျငင္းဆန္ဆန္ ၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့လည္း မရဏမင္းရဲ႕ လက္တြင္းကို သက္ဆင္းၾက ရေတာ့တာပါဘဲေလ။
ေသျခင္းေသ , သက္တမ္းေစ႔ေအာင္ ေနလိုက္ရရင္ ေတာ္ေသးတာေပါ႕လို႔လည္း ေတြးတတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သက္တမ္းေစ့ ေအာင္ ေနရေတာ့ေကာ ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး ေသခ်င္ၾကသလား။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ေမးၾကည့္စမ္းပါ။
ကၽြန္ေတာ့္တို႔ အဖြားဘဲ ၾကည့္။ သူ အသက္ (၇၀)ေလာက္က ေျပာဘူးတယ္။ ငါ ေနာက္ထပ္ (၅)ႏွစ္ေလာက္ ေနရရင္ ေတာ္ပါၿပီ တဲ႔။ ေနရပါတယ္။ အသက္ (၇၅)ႏွစ္က်ေတာ့ တစ္ခါ ဒီအတိုင္းဘဲ ေျပာျပန္တယ္။ ေနာက္ထပ္ (၅)ႏွစ္ေေလာက္ ေနရရင္ ေတာ္ပါၿပီ တဲ႔ ။ လုပ္ျပန္ေရာ။ ေျပာၾကပါစို႔ဗ်ာ။ ေနာက္ (၅) ႏွစ္ (၅) ႏွစ္ နဲ႕ သက္တမ္းတိုး သြားလိုက္တာ အသက္ (၉၀)အထိ ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒါေတာင္မွာ အသက္ (၉၀)မွာ ေနာက္ (၅)ႏွစ္ေလာက္ ဆိုတာ ေျပာေသးတာဘဲဗ်။ ဒါေပမယ္ ့ဒီတစ္ခါေတာ့ ေနမသြားလိုက္ရပါဘူး။ အသက္ (၉၂)မွာ ဆံုးသြားပါတယ္။
က်န္ခဲ႔တဲ႔ သူေတြကေတာ့ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီ အသက္ေလာက္ ဆိုရင္ေတာ့ “ေသေပ်ာ္ပါၿပီ” တဲ႔။ ဆုိလိုတာက လူ႕ဘ၀မွာ ေနရတာ “တန္” သြားၿပီေပါ႕ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ အဖြားကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္ အနားမွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေသေသခ်ာခ်ာ သိလိုက္တာက အဖြားဟာ အသက္ (၉၂)ႏွစ္ အထိ ေနသြားရမယ့္ သူ မေသခ်င္ေသးဘူးဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ သိလိုက္ပါတယ္။ သူ မေသခ်င္ေသးဘူး။ စကား မေျပာႏိုင္ေတာ့ေပမယ့္ သူ႔မ်က္ႏွာမွာ မေသခ်င္ေသး ဘူးဆိုတာ အထင္းသား ေပၚေနပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႕တစ္ေတြ အသည္းအသန္ မက်န္းမမာ ျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ “နလံျပန္ထ” လာတဲ့ အခါမ်ားမွာ ေျပာၾကတဲ့ စကားေလး ရွိတယ္ မဟုတ္လား။ “ဒီေတာင္ေတာ့ ေက်ာ္သြားပါၿပီ” တဲ႔။ ဒါေပမယ္ ့လူေတြ အားလံုး ေမ႔ေနၾကတဲ့ အခ်က္က
လူတိုင္း လူတုိင္းမွာ “လံုး၀ မေက်ာ္လႊားႏိုင္တဲ႔ ေတာင္တစ္လံုး” စီေတာ့ ရွိေနၾကတယ္ ဆိုတာပါဘဲ။
ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ေမြးဖြားလာၿပီးရင္ တစ္ေန႔ ေသၾကမွာဘဲ ဆိုတာကို လက္မခံခ်င္ေပမယ့္လည္း လက္ကို လက္ခံရေတာ့မွာဘဲ မဟုတ္လားဗ်ာ။ ေၾကာက္ေနလို႔ ဘာအက်ဳိးရွိမလဲ။ ေၾကာက္ေနေတာ့ေကာ အေသက လြတ္ဦးမွာလား။
ဒီေတာင္က လြတ္ရင္လည္း ေနာက္ထပ္ ေနာက္ထပ္ ေတာင္ တစ္လံုးကေတာ့ ေစာင့္ေနဦးမွာ ဘဲေလ။
“လူဟာ ေသမ်ဳိးမို႕ ဘယ္အသက္အရြယ္မွာဘဲ ေသရ ေသရ ၊ ငါ , ေသျခင္းတရားကို ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး လက္ခံၿပီး ေသလိုက္မယ္” လို႕ ယတိျပတ္ ဆံုးျဖတ္ ထားတာဟာ အေၾကာက္တရားကို ေလ်ာ႔နည္း ေစပါတယ္။ အမွန္ကို အမွန္ အတိုင္း ၊ အရွိကို အရွိ အတိုင္း လက္ခံလိုက္တာဟာ “ဘူတံ ၊ ဘူေတာ ပႆတိ” ဆိုတဲ႕ ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ နဲ႕လည္း ညီညြတ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ စိတ္အပ်က္ဆံုး ကိစၥ တစ္ခု ရွိပါတယ္။ အဲဒါက ကိုယ္ေသရမယ့္ အခ်ိန္မွာ “ၿပံဳးၿပီး မေသႏိုင္ဘဲ” “မဲ႕ၿပီး ေသရမယ့္” အျဖစ္ကိုပါ။ တစ္ခ်ဳိ႕လူေတြ သိပ္အားက်ဖို႕ေကာင္းတယ္။ ေသျခင္းတရားကို ၿပံဳးၿပံဳးေလး ရင္ဆိုင္ သြားလိုက္တာမ်ား။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္ၿပီးမွာေတာင္ သူတို႕မ်က္ႏွာေပၚက အၿပဳံးရိပ္ဟာ ကြယ္ေပ်ာက္ မသြားခဲ႔ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕က်ျပန္ေတာ့လည္း ထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း ႀကီးစြာနဲ႕ ကြယ္လြန္သြားရပံုမ်ား- ေသၿပီးခ်ိန္မွာေတာင္ မ်က္ႏွာမွာ “ထိတ္လန္႔ေနတဲ႔” ပံုရိပ္ ကို ဖံုးဖိလို႕ မရပါဘူး။
ဒါေတြဟာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလဲ ဆိုေတာ့ နံပါတ္ (၁)က – ေသျခင္းတရားကို လက္မခံလိုဘဲ အတင္း ျငင္းဆန္ေနတာေၾကာင့္ တေၾကာင္း။ နံပါတ္ (၂)က “ဘ၀တိုတိုေလးထဲ ေနရခိုက္” မွာ ကိုယ္ျပဳခဲ႔တဲ႔ အျပစ္ ဒုစ႐ိုက္ေတြက မ်ားလြန္းေၾကာင့္ တေၾကာင္း ဆိုတာ သြားေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ ႏွစ္ခုကလည္း တစ္ခုနဲ႕ တစ္ခု ဆက္စပ္ ေနတယ္ဗ်။
ေသရမွာကို ႏွလံုးသားထဲက သိၿပီး လက္ခံထားတဲ့လူဟာ “ေလာဘလည္း နည္းသြားတယ္၊ ေဒါသလည္း နည္းသြားတယ္ ၊ ကိုယ္က်ဳိး အတၱလည္း နည္းသြား ပါတယ္”။ “လူ႔ဘ၀ရဲ႕ အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္ပံု” (ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဘာမွ မဟုတ္ပံု) ကို သိလိုက္ရတဲ႔အတြက္ “မာန္မာန” ေထာင္လႊားမႈကိုလည္း နည္းပါးသြားေစပါတယ္။
ေသရမွာကို သေဘာတရားအရသာ သိၿပီး ႏွလံုးသားထဲက လက္မခံႏုိင္သူကေတာ့ “ေလာဘႀကီးစရာ ရွိရင္လည္း လႊတ္ႀကီးေတာ့မွာပါ။ ေဒါသႀကီးစရာ ရွိရင္လည္း လႊတ္ႀကီးေတာ့မွာပါ။ မာန ေထာင္လႊားစရာ ရွိရင္လည္း မိုးထိေအာင္ ေထာင္လႊားေတာ့မွာပါ။ ခြင့္လႊတ္ျခင္းဆိုတဲ႔ သေဘာတရား၊ ကိုယ္ျခင္း စာနာျခင္းဆိုတဲ႔ သေဘာထား ေတြလည္း ကြယ္ေပ်ာက္လာႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။ (ငါ မေသႏိုင္ေသးဘူးလို႕ ထင္ေနေတာ့ တာကိုး)
တကယ္ေတာ့ ေသခါနီး အခ်ိန္မွာ လူတစ္ေယာက္ အထိတ္အလန္႕ဆံုး ျဖစ္ေစတဲ႔ ကိစၥက “ေသျခင္း” တရားထက္ စာရင္ “မေသခင္ ကိုယ္ျပဳခဲ႔တဲ မတရားမႈေတြက သက္ေသလာခံျခင္း” က ပိုၿပီး အင္အားႀကီးမားပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ဟာ “ေသမင္း တံခါးေပါက္” အနားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ေရာက္ခဲ့ဘူးသူမို႔ ဒါကို ႀကံဳေတြ႕ ခံစားဖူးသူပါ။
ဒီအခ်ိန္မွာ ကိုယ္ဘယ္လုိမွ မေတြးဘဲနဲ႔ “ကိုယ္လုပ္ခဲ႔တဲ႔ ေကာင္းမႈေရာ၊ မေကာင္းမႈပါ” (စိတ္အာ႐ံုထဲမွာ) တဖ်တ္ဖ်တ္နဲ႔ ေပၚလာတဲ႔ ကိစၥဟာ အေတာ္လည္း ထူးဆန္းလွပါတယ္။ အေတာ္လည္း တုန္လႈပ္မိခဲ႔ရပါတယ္။ ကိုယ္ေတြ႕ပါ။ ဒီကိစၥဟာ ကိုယ္ျပဳခဲ႔တဲ႕ အကုသိုလ္ ႀကီးမားရင္ ႀကီးမားသေလာက္ “မဲ႕ရြဲ႕ တြန္႕လိမ္ၿပီး” အ႐ုပ္ဆိုးစြာ ေသဆံုးျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ မိတ္ေဆြတို႔ . . ေရ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ဟာ “ေသမ်ဳိး” ေတြ ျဖစ္လို႕ တစ္ေန႕ ေသၾကရမွာကို (အသက္အရြယ္ မေရြး၊ ေသႏိုင္တာကိုို) ႏွလံုးသား ထဲကေန ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး လက္ခံလိုက္ၾကရင္ ပိုမေကာင္းေပဘူးလား။ ဘယ္အသက္မွာမဆို ႐ုတ္တရက္ ေသႏိုင္တာမို႕ “ေနရာတကာမွာ ကိုယ့္အတြက္၊ ကိုယ့္မိသားစု အတြက္ ခ်ည္းသာ” ေရွ႕တန္းခ်င္တဲ႔ စိတ္ကေလးကို အသာေနာက္ဆုတ္ၿပီး “ငါ မေသခင္ လူ႕ေလာကႀကီးအတြက္ ဘာေတြ လုပ္ေပးႏုိင္ခဲ႔ မလဲ” ဆိုတာ ေတြးၾကည့္ရင္ ပိုမေကာင္းဘူးလားဗ်ာ။
လူ႔ေလာကႀကီးအတြက္ လုပ္ေပးရမယ္ ဆိုလို႕ သိပ္ခက္ခက္ခဲခဲလည္း ထင္မေနနဲ႔ဦး။ သိပ္ အခက္ႀကီး မဟုတ္ပါဘူး။
တိုေတာင္းတဲ႔ ဘ၀ခရီးတစ္ကို အတူေလွ်ာက္လွမ္း ေနၾကသူခ်င္း “ကိုယ့္ေလာက္မွ ကံမေကာင္းသူ” “ကိုယ့္ထက္ အင္အားနည္းပါးသူ” “ကိုယ့္ထက္ ႏြမ္းပါးခ်ဳိ႕တဲ႔သူ” ေတြကို ကိုယ့္အိပ္ထဲကေန “တစ္စိတ္ တစ္ဖဲ႔ေလာက္” ကူညီေပးတာဟာ လူ႕ေလာကႀကီး အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာဘဲ မဟုတ္လားဗ်ာ။
ကုန္ကုန္ ေျပာရင္ ဘတ္(စ္)ကားစီးေနရင္းနဲ႕ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြ၊ အဖိုးအဖြားအရြယ္ေတြကို ကိုယ္ထိုင္ေနတဲ႔ ေနရာေလး ဖယ္ေပးျခင္းေလာက္ဟာလည္း လူ႕ေလာက အက်ဳိးကို ေဆာင္ျခင္းပါဘဲ။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ “အတၱ” မႀကီးဖို႕၊ “ငါ , တေကာ မေကာ” ဖို႕၊ “တစ္ကိုယ္ေကာင္း မဆန္ဖို႕” ၊ “ေ၀မွ်ေပးဖို႕” ၊ “ၾကင္နာသနားတတ္ဖို႕” ပါဘဲ။
ရစရာရွိရင္ ေရွ႕ဆံုးကတက္ၿပီး ကိုယ့္အိတ္ထဲ အကုန္က်ဳံးထည့္ခ်င္တတ္တဲ႔ “လူ႕ စ႐ိုက္” ကေလးကို နဲနဲ ျပဳျပင္ၿပီး ေသလမ္းကို သြားေနၾကတဲ႔ “ဘ၀တူ အခ်င္းခ်င္း” အားႀကီးသူက အားနည္းသူကို ကူညီေဖးမ ေပးၾကမယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ဘယ္ေလာက္မ်ား ေကာင္းလိုက္ လိမ့္မလဲဗ်ာ။
ဒီလို ေသျခင္းတရားကို ေက်ေက် နပ္နပ္ လက္ခံၿပီး လူ႕ေလာကအက်ဳိးကို ကိုယ္စြမ္းသေလာက္ (မေသခင္) အက်ဳိးျပဳခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ လူတိုင္းမွာမေတြ႕ႏိုင္တဲ႔ အၿပံဳးပန္းကေလး နဲ႕ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္ကို ႏႈတ္ဆက္ထြက္ခြာႏိုင္ၿပီေပါ႕ဗ်ာ။ ဒီေတာ့ က်န္ရစ္ခဲ႔တဲ႔ သူေတြမွာလည္း “အငို နဲ႕ ႏႈတ္ဆက္” ၾကရေပမယ့္ ရင္ထဲမွာေတာ့ အၿပံဳးပန္း ဆင္ႏိုင္ၾကေတာ့မွာ မဟုတ္ပါလား။ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒါေလးပါဘဲ။ ကိုယ္တိုင္လည္း ဒီလို အၿပံဳးနဲ႔ ေသႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္လွ်က္ပါ။
.
လမ္းခြဲမွာ ၀မ္းမနည္းၾကပါေစနဲ႕ဟု ဆုေတာင္းေပးလိုက္ပါသည္ ခင္ဗ်ား။ က်န္းမာလို႕ ခ်မ္းသာၾကပါေစ။
.
ေဒါက္တာတင္ဗိုလ္ဗိုလ္ (ကြန္ပ်ဴ-ေဗဒသုခုမ)
[from a forward mail]
No comments:
Post a Comment