“ဧည့္သည္”

“လာတုန္းကလည္း တစ္ေယာက္တည္းေနာ္

လက္တဲြေခၚကာ ေဖာ္မပါဘူး

ဥစၥာခ်ည္းႏွီး တစ္ကုိယ္တည္း။

ျပန္သြားေတာ့လည္း တစ္ေယာက္တည္းေနာ္

လက္တဲြေခၚကာ ေဖာ္မပါဘူး

ဥစၥာခ်ည္းႏွီး တစ္ကုိယ္တည္း…”

ကုိရီးယားဧည့္သည္မ်ားႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္အထက္ပုိင္း ခရီးထြက္စဥ္က စာေရးသူတုိ႔ အဖဲြ႕သည္ မင္းကြန္းတိပိဋက ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ မင္းကြန္းေတာင္႐ုိး၊ ဓမၼနာဒ ေက်ာင္းတုိက္ႀကီးသုိ႔လည္း သြားေရာက္ကာ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားအား ၾကည့္႐ႈေလ့လာ ၾကည္ညိဳျဖစ္ခဲ့၏။ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ေက်ာင္းတုိက္သုိ႔ေရာက္သည့္အခါ ဆရာေတာ္ႀကီး သီတင္းသုံး ေနထုိင္ေတာ္မူသြားသည့္ ေနရာ၊ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေရးသားပူေဇာ္သြားသည့္ စာေပမ်ားကုိ ၾကည့္႐ႈေလ့လာ ရွင္းလင္းေျပာၾကားေပးရင္း ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ဧည့္သည္အေၾကာင္း ေရးစပ္ထားသည့္ အထက္ပါ ကဗ်ာေလးကုိ အထူးသတိထားမိခဲ့၏။ ယခင္ကတည္းက ရထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း အမွတ္တမဲ့သာ ရွိခဲ့သည့္ ထုိကဗ်ာေလးသည္ ယခုတစ္ခါ ျပန္လည္ဖတ္မွတ္မိသည့္ အခ်ိန္တြင္ကား အႏွစ္သာရရွိသည့္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္အျဖစ္ စိတ္ထဲတြင္ စဲြထင္သြားခဲ့ေတာ့၏။ အထပ္ထပ္ ရြတ္ဖတ္ရင္း ဆုိလုိရင္း အဓိပၸါယ္ကုိပါ ကုိရီးယား ဧည့္သည္မ်ားအား ရွင္းျပေပးျဖစ္ခဲ့၏။ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ဧည့္သည္အျဖစ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသည့္ ကုိရီးယား ဧည့္သည္မ်ားအား ဆရာေတာ္ႀကီး ဆုိလုိသည့္ ဧည့္သည္အေၾကာင္း ျပန္လည္ေဟာၾကားေပးျဖစ္ခဲ့၏။

တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ပင္ တရားပြဲၾကြစဥ္ ေဝါၿမိဳ႕၊ အဗ်ားဗုိလ္တဲရြာရွိ ေနာင္ေတာ္ႀကီးတစ္ပါး၏ ေက်ာင္းသုိ႔ ေခတၱဝင္ကာ ဆြမ္းစားေနစဥ္ ဆြမ္းစာေက်ာင္းတြင္ ေရးသားခ်ိတ္စဲြထားသည့္ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ဧည့္သည္အေၾကာင္း ကဗ်ာကုိ ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ ဖတ္မွတ္ခဲ့ရျပန္ပါ၏။ ေနာင္ေတာ္ႀကီးက “ဧည့္သည္တုိင္း၏ လမ္းခရီး” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး၏ သီးကုံးေရးသားမႈကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း စုစည္းပူေဇာ္ထား၏။

လာတုန္းကလည္း တစ္ေယာက္တည္းေနာ္

လက္တဲြေခၚကာ ေဖာ္မပါဘူး

ဥစၥာခ်ည္းႏွီး တစ္ကုိယ္တည္း။

ျပန္သြားေတာ့လည္း တစ္ေယာက္တည္းေနာ္

လက္တဲြေခၚကာ ေဖာ္မပါဘူး

ဥစၥာခ်ည္းႏွီး တစ္ကုိယ္တည္း။

လာၿပီးေတာ့နား မသြားေသးခင္

ခ်ိန္ေလးတြင္မွ ဝန္းက်င္ယွက္ႏြယ္

ေႏွာင္ႀကိဳးသြယ္ခဲ့။

ၿပဳံးရယ္မဲ့ငုိ ခ်စ္မုန္းပုိၾက

မလုိေဒါသ လုိေလာဘႏွင့္

ဘဝရိပ္ၿမဳံ ကႀကိဳးစုံခဲ့

ကံကုန္မုိးခ်ဳပ္ လက္တဲြျဖဳတ္ခါ

သုတ္သုတ္ေဆာလ်င္ ခရီးႏွင္သည္

ဒုိ႔လ်င္ ဧည့္သည္ပါတကား။ ။

ငါသည္ပင္မူ

ေခၚသူမရွိ ေရာက္လာမိစဥ္

ႏွင္သူမရွိ ျပန္ဖုိ႔ရွိ၏။

ငါေနသည့္အိမ္ ငါ၏အိမ္ဟု

ငါ့အိမ္မွာထား ငါ့မယားႏွင့္

ငါ့လင္သားႏွင့္ ငါးသားသမီး

ငါ့ပစၥည္းဟု ယူသည့္စိတ္စဲြ အမွတ္လဲြခဲ့။

အမွန္မွာမူ

ငါလာေသာခါ လက္ဗလာတည္း

ျပန္ရပါလ်င္ လက္ခ်ည္းပင္တည္း

ငါ့တြင္ ကုိယ္ပုိင္မရွိပါတကား။

လာသူလာလည္း လာစမ္းပါေစ မဆီးေလႏွင့္

သြားသူသြားလည္း သြားစမ္းပါေစ မတားေလႏွင့္

တုိ႔တေတြမွာ သဘာဝလွ်င္ အမိရင္ဝယ္

ထြက္ဝင္ခုိနား ခရီးသြားသည့္

ဧည့္သည္ေတြပါတကား…။ ။ (မင္းကြန္းတိပိဋက ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး)

ဆရာေတာ္ႀကီး၏ အထက္ပါ ကဗ်ာမ်ားကုိ ဖတ္မွတ္ၿပီး ေနာင္ေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွ အျပန္ခရီးတြင္ ဟုိၾကြဒီၾကြျဖင့္ ဧည့္သည္လာ ဧည့္သည္သြား ျဖစ္ေနသည့္ မိမိဘဝကုိမိမိ ျပန္လည္သတိျပဳ ဆင္ျခင္မိေနခဲ့၏။ ထုိ႔အတူ သံေဝဂဉာဏ္လည္း ျဖစ္ေနခဲ့၏။ အထူးသျဖင့္ စာေရးသူ ေလွ်ာက္လွမ္းေနသည့္ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေတြ႕ႀကဳံခဲ့ရသည့္ အခိုက္အတန္႔ဆုံကာ ကဲြကြာသြားခဲ့ၾကသည့္ ဧည့္သည္မ်ား အေၾကာင္းကုိလည္း သတိတရ ျဖစ္ေနခဲ့ျပန္၏။ မေခၚဘဲႏွင့္ေရာက္လာၿပီး မႏွင္ဘဲႏွင့္ ျပန္သြားခဲ့ၾကသည့္ ဧည့္သည္မ်ားအေၾကာင္းကုိလည္း အေတြးနယ္ခ်ဲ႕ေနမိ၏။

မွန္၏။ စာေရးသူ အပါအဝင္ ပုထုဇဥ္သတၱဝါမွန္သမွ် အားလုံးဧည့္သည္ခ်ည္းသာ ျဖစ္ပါ၏။ အိမ္ပုိင္ယာပုိင္မရွိ ဟုိဟုိဒီဒီ က်င္လည္ေနၾကရသည့္ သတၱဝါမ်ား ျဖစ္သျဖင့္ ဧည့္သည္လာ၊ ဧည္သည္သြား အျဖစ္ႏွင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ေနၾကရ၏။ ထုိသုိ႔ ဧည့္သည္အျဖစ္ႏွင့္ ဟုိဟုိဒီဒီ အတည္တက်မရွိ ျဖစ္ေနသျဖင့္လည္း တစ္ခါတရံ အိမ္ေကာင္းမ်ားတြင္ လည္ပတ္ခဲ့ရသည္မ်ား ရွိခဲ့ၾကသကဲ့သုိ႔ တစ္ခါတရံ အိမ္စုတ္မ်ားတြင္ ေနခဲ့ရသည္မ်ားလည္း ရွိခဲ့ၾက၏။ တစ္ခါတရံ အိမ္ရွင္ေကာင္းမ်ားႏွင့္ ႀကဳံခဲ့ရသကဲ့သုိ႔ တစ္ခါတရံ အိမ္ရွင္ဆုိးမ်ားႏွင့္လည္း ႀကဳံခဲ့ၾက၏။ မည္သုိ႔ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ရွိခဲ့ပါေစ ဧည့္သည္မ်ား ျဖစ္ေနသျဖင့္ အခ်ိန္တန္လ်င္ အိမ္ျပန္ခဲ့ၾကရသည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ ဧည့္သည္အျဖစ္ျဖင့္ သြားေရာက္လည္ပတ္စဥ္ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရသည့္ သံေယာဇဥ္ မွန္သမွ်သည္လည္း အခ်ိန္တန္သည့္အခါ ခ်န္ခဲ့ၾကရသည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ ဧည္သည္မ်ား ျဖစ္ေနသမွ် အခ်ိန္တန္လ်င္ အိမ္ျပန္ၾကရမည္မွာ ဓမၼတာပင္ ျဖစ္ပါ၏။ သုိ႔ေသာ္ မိမိျပန္မည့္အိမ္သည္ မည္သုိ႔ေသာ အိမ္ျဖစ္မည္ ဆုိသည္ကုိကား မိမိကုိယ္တုိင္မွတပါး၊ မိမိ၏ တည္ေဆာက္မႈမ်ားမွတပါး၊ မိမိ၏ ဖန္တီးမႈမ်ားမွတပါး အျခားမရွိသည္သာ ျဖစ္ပါ၏။

ဤကား ေခတ္စကားႏွင့္ ေျပာသည့္ ဧည့္သည္အေၾကာင္းပင္ ျဖစ္ပါ၏။ ဓမၼစကားျဖင့္ ေျပာလွ်င္ကား အရိယာ မျဖစ္ေသးသည့္ ပုထုဇဥ္မ်ားသည္ သံသရာ ခရီးသြားေနၾကသည့္ ဧည့္သည္မ်ား ျဖစ္ေနၿပီး ထုိဧည္သည္မ်ား၏ အိမ္ဟူသည္ကား (၃၁) ဘုံ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ သြားရာဂတိ (၅)မ်ိဳးသာ ျဖစ္ေနပါ၏။ သံသရာခရီး သြားေနၾကသည့္ ခရီးသြား ဧည့္သည္မွန္သမွ် အခ်ိန္တန္ အိမ္ျပန္ၾကသည့္အခါ လူတုိ႔ေနရာ ဘုံဌာနေခၚ လူ႔အိမ္၊ နတ္တုိ႔စံရာ ဘုံဌာနေခၚ နတ္အိမ္၊ တိရစၧာန္တုိ႔သြားရာ ဘုံဌာနေခၚ တိရစၧာန္အိမ္၊ ၿပိတၱာတုိ႔ က်င္လည္ရာ ဘုံဌာနေခၚ ၿပိတၱာအိပ္ႏွင့္ ငရဲသားမ်ား ခံစားရာဘုံဌာနေခၚ ငရဲအိမ္ဟူသည့္ အိမ္မ်ားသုိ႔သာ ျပန္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါ၏။ ထုိအိမ္ငါးမ်ိဳးတြင္ လူ႔အိမ္ႏွင့္ နတ္အိမ္တုိ႔သည္ အိမ္ေကာင္းမ်ားဟု ဆုိႏုိင္ၿပီး တိရစၧာန္အိမ္၊ ၿပိတၱာအိမ္၊ ငရဲအိမ္တုိ႔ကား အိမ္ဆုိးမ်ားဟု ဆုိရမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ မည္သုိ႔ပင္ အိမ္ဆုိးအိမ္ေကာင္း ကဲြျပားေနေသာ္လည္း သံသရာခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ားသည္ကား အခ်ိန္တန္လ်င္ မိမိတုိ႔ ဖန္တီးတည္ေဆာက္ထားသည့္ အတုိင္းသာ မိမိတုိ႔ႏွင့္သင့္ေလ်ာ္သည့္ မိမိတုိ႔အိမ္သုိ႔သာ ျပန္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါ၏။

သုိ႔ဆုိလ်င္ သံသရာ ခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ားအဖုိ႔ အိမ္ျပန္သည့္အခါ မည္သည့္အိမ္သုိ႔သြား၍ မည္သည့္အရာကုိ ယူေဆာင္သြားမည္နည္းဟူသည့္ အခ်က္ကုိ စဥ္းစားဖြယ္ လုိအပ္လာေပ၏။ ေနာင္ထပ္လယ္စရာ အိမ္မရွိေအာင္ ယခုလက္ရွိ ဧည့္သည္အျဖစ္ ေနရသည့္အျဖစ္ကုိ အဆုံးသတ္ထားႏုိင္လ်င္ကား အိမ္ဆုိးအိမ္ေကာင္း ေရြးစရာမလုိဘဲ အိမ္လယ္ရသည့္ အလုပ္မွ ကင္းလြတ္သြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ထုိသုိ႔မလုပ္ႏုိင္သည့္ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္အျဖစ္သာ ေနထုိင္သြားမည္ဆုိပါက မေကာင္းသည့္ အိမ္မ်ားသုိ႔လည္း သြားေရာက္ေနရမည္ ျဖစ္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အိမ္စဥ္လွည့္လည္ ေနရသည့္ ဧည့္သည္အျဖစ္မွ ကင္းလြတ္ေစရန္ အိမ္ပုိင္ယာပုိင္ေလးရွိထားရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါ၏။ သံသရာခရီးသြား ဧည့္သည္အျဖစ္မွ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ ကုိယ္ပုိင္အိပ္ပုိင္ရွင္၊ သစၥာဉာဏ္ျဖင့္ အရယူထားသည့္ တည္ၿမဲသည့္ သြားရာဂတိပုိင္ရွင္မ်ားအျဖစ္ ယခုလက္ရွိအခ်ိန္ကုိ အသုံးခ်ကာ ႀကိဳးစားတည္ေဆာက္ ထားသင့္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါ၏။

သုိ႔ေသာ္ ပုထုဇဥ္သတၱဝါတုိ႔သည္ကား ဧည့္သည္အျဖစ္ ေနေနရသည့္ မိမိတုိ႔၏ ဘဝအမွန္ကုိ ေမ့ေလ်ာ့ကာ ငါဟူေသာ အတၱမ်ားေၾကာင့္ ခဏတာဘဝတြင္ အစအရာ မကစြာျဖင့္ ခ်စ္ၾကမုန္းၾကျဖစ္ကာ မလုိသည့္အခါ ေဒါသျဖစ္လုိက္၊ လုိသည့္အခါ ေလာဘျဖစ္လုိက္ျဖင့္ ဧည့္သည္အျဖစ္မွ ႐ုန္းမထြက္ႏုိင္ဘဲ တစ္အိမ္မွတစ္အိမ္သုိ႔ ကူးေျပာင္းလုိ႔သာ ေနေနၾကေပ၏။ ဧည့္သည္အျဖစ္ျဖင့္ ခဏတာ ေရာက္လာခဲ့သည့္ မိမိတုိ႔၏ အျဖစ္ကုိ ေမ့ေလ်ာ့ကာ ငါ့သား၊ ငါးသမီး၊ ငါ့ဇနီး၊ ငါ့ဥစၥာ စသည္မ်ား အေပၚတြင္သာ အေက်နပ္ႀကီး ေက်နပ္ေနေလ ၾကေတာ့၏။ အမွန္အားျဖင့္ မိမိကုိယ္တုိင္ ဧည့္သည္အျဖစ္ ေရာက္လာခဲ့စဥ္ကပင္ ဘယ္ကလာ၍ ဘယ္အိမ္တြင္ နားရမည္ကုိ မသိႏုိင္သည့္အျပင္ ေရာက္လာခ်ိန္ကတည္းကလည္း မည္သည့္အရာမွ် ပါလာခဲ့သည္ မဟုတ္သည္မွာ သတိျပဳရမည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္၏။

ထုိ႔အတူ ဧည့္သည္လုပ္ရင္း အခ်ိန္တန္ အိမ္ျပန္သြားသည့္ အခါတြင္လည္း ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမွလဲြ၍ ဘာတစ္ခုမွ် ယူေဆာင္မသြားႏုိင္ ၾကသည္ကုိ အထူးသတိ ျပဳသင့္ေပ၏။ အေကာင္းဆုံးကား ယခုလက္ရွိ အခ်ိန္မွာပင္ ဟုိအိမ္ဒီအိမ္ လယ္ေနရသည့္ သံသရာ ခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ားအျဖစ္မွ ႐ုန္းထြက္ကာ တစ္ေယာက္တည္းလာ တစ္ေယာက္တည္း သြားမႈမ်ားကင္းရာ သံသရာအဆုံးျဖစ္သည့္ နိဗၺာန္သုိ႔သာ အေရာက္သြားႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားသင့္လွေပ၏။ သုိ႔မဟုတ္လည္း လားရာဂတိ ၿမဲၿမံသြားသည့္ အရိယာအျဖစ္သုိ႔ေရာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားလုိက္ျခင္းသည္သာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ပါ၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ လက္ခ်ည္းဗလာ လာခဲ့ရၿပီး လက္ခ်ည္းဗလာ ျပန္သြားရမည့္ ဧည့္သည္အျဖစ္ျဖင့္ ေရာက္ရွိေနသည့္ မိမိတုိ႔၏ လက္ရွိဧည့္သည္ဘဝကုိ အဆုံးသတ္ကာ လားရာဂတိ အမွန္ရွိသည့္ အိမ္ပုိင္ယာပုိင္ အိမ္ရွင္မ်ားအျဖစ္ ကုသုိလ္တရား ႀကိဳးစားပြားရင္း သုဂတိဘဝမွသည္ နိဗၺာန္အထိ အေရာက္လွမ္းႏုိင္ေစရန္ အခ်ိန္ရွိခုိက္ လုံ႔လစိုက္ၾကပါဟု ေစတနာစကား ေမတၱာအားျဖင့္ တုိက္တြန္းသမႈ ျပဳလုိက္ရေပေတာ့၏။

မနာပ ဒါယီ အရွင္ဝိစိတၱ