မခ်စ္မမုန္း အေကာင္းဆုံး

“ခ်စ္ေသာသူတုိ႔ႏွင့္လည္း မေပါင္းလင့္၊ မုန္းေသာသူတုိ႔ႏွင့္လည္း မေပါင္းလင့္၊ ခ်စ္ေသာသူတုိ႔ကုိ မျမင္ရျခင္းသည္ ဆင္းရဲ၏၊ မုန္းေသာသူတုိ႔ကုိ ျမင္ရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူကုိျဖစ္ေစ ပစၥည္းဥစၥာကုိျဖစ္ေစ ခ်စ္ခင္စဲြလန္းျခင္းကုိ မျပဳရာ၊ ခ်စ္ခင္စဲြလန္းဖြယ္တုိ႔ႏွင့္ ေကြကြင္းရျခင္းသည္လည္း မေကာင္းသည္သာတည္း၊ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း မရွိေသာသူတုိ႔အား အေႏွာင္အဖဲြ႕တုိ႔သည္ မရွိၾကကုန္“

(ဓမၼပဒ၊ ပိယ၀ဂ္၊ တေယာဇန ပဗၺဇိတ၀တၳဳ)

ဤစကားေတာ္သည္ကား ျမတ္စြာဘုရားရွင္ေတာ္ျမတ္ ႏႈတ္ေတာ္မွထုတ္ေဖာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္ တရားျမတ္ျဖစ္ပါ၏။ အခ်စ္အမုန္းကုိ အရွင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ တုိတုိနဲ႔လုိရင္းေရာက္ေစသည့္ တရားစကားျဖစ္၏။ အခ်စ္အမုန္းရွိလွ်င္ ဆင္းရဲရွိေနမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မခ်စ္မမုန္းဘဲ ေနႏုိင္ျခင္းသည္သာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း မိန္႔ေတာ္မူထား၏။ အခ်စ္ရွိလွ်င္ အျပစ္ရွိတတ္သကဲ့သုိ႔ အမုန္းရွိလွ်င္လည္း အ႐ႈံးရွိတတ္ျပန္၏။ ခ်စ္လွ်င္လည္း မေကာင္း၊ မုန္းလွ်င္လည္း မေကာင္းသည့္ ေလာကႀကီးတြင္ မခ်စ္မမုန္းျခင္းသည္သာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ပါ၏။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သာ၀တၳိျပည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္မွာ သီတင္းသုံးေတာ္မူစဥ္က ျဖစ္ပါ၏။ သာ၀တၳိျပည္ရွိ မိသားစုတစ္စုသည္ မိသားစုလုိက္ သာသနာ့ေဘာင္သုိ႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၾက၏။ ေရွးဦးစြား သားျဖစ္သူသည္ ရဟန္းဘ၀ကုိ ရယူခဲ့၏။ ထုိ႔ေနာက္ ဖခင္ႀကီးသည္လည္း သားေနာက္လုိက္ကာ ရဟန္းျပဳခဲ့၏။ လင္ေယာက္်ားႏွင့္ သားမရွိေတာ့သျဖင့္ မိခင္ျဖစ္သူသည္လည္း ဘိကၡဳနီမအျဖစ္ျဖင့္ သာသနာ့ေဘာင္သုိ႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့ေတာ့၏။ ထုိမိသားစု၏ သံေယာဇဥ္ကား ႀကီးမားလွ၏။ လူ႔ဘ၀မွာပင္္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး သံေယာဇဥ္ ရွိၾကသည္မဟုတ္ သာသနာ့ေဘာင္ ေရာက္လာခ်ိန္အထိ သံေယာဇဥ္က မျပတ္လွ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သူတုိ႔သုံးဦးသည္ တစ္ေက်ာင္းတည္းတြင္ အတူစုၿပီး ေနထုိင္ၾက၏။ ထုိသူတုိ႔၏ ေနထုိင္သည့္ေက်ာင္းသည္ သူတုိ႔၏လူ႔ဘ၀က အိမ္သဖြယ္ျဖစ္ေနေတာ့၏။ အတူတကြ စားျခင္းေသာက္ျခင္း စကားေျပာျခင္းျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ေနၾက၏။ တစ္ေက်ာင္းတည္းတြင္ မိသားစုလုိက္ အတူတကြေနထုိင္ၿပီး တရားအားမထုတ္ဘဲ အခ်ည္းႏွီး အခ်ိန္ကုန္ေနၾကသည့္အျပင္ အျခားသီတင္းသုံးေဖာ္မ်ားကုိပင္ အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေစေတာ့၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရဟန္းေတာ္အခ်ိဳ႕မွ ထုိအေၾကာင္းကုိ ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား ေလွ်ာက္ထားလုိက္၏။ ထုိအခါ ဘုရားရွင္မွ ထုိသူမ်ားအား ေရွ႕ေတာ္သုိ႔ ေခၚေတာ္မူၿပီး “သင္တုိ႔သည္ သာသနာ့ေဘာင္သုိ႔ ၀င္ေရာက္လာၿပီး ထုိကဲ့သုိ႔ အိမ္ေထာင္စုတစ္စု အေနမ်ိဳးျဖင့္ အတူတကြ အခ်ိန္အၾကာႀကီး ေနထုိင္ျခင္းကုိ မျပဳသင့္ေၾကာင္း၊ ခ်စ္ခင္သူမ်ားကုိ မျမင္ရျခင္း၊ မခ်စ္မႏွစ္သက္သူမ်ားကုိ ျမင္ေနရျခင္း ႏွစ္မ်ိဳးလုံးသည္ ဒုကၡဆင္းရဲကုိသာ ျဖစ္ေစေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ သင္တုိ႔သည္ မည္သည့္သတၱ၀ါ၊ မည္သည့္အရာ၀တၳဳအေပၚကုိမွ် တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ မထားသင့္ေၾကာင္း“ စသည္ျဖင့္ တရားစကား မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့၏။ ေဒသနာေတာ္အဆုံးတြင္ ထုိမိသားစု သုံးဦးသည္ ေသတာပတၱိဖုိလ္သုိ႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳသြားၾက၏။

မွန္၏။ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္းဟူသည္ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္၏ သေဘာကား ထုိသံေယာဇဥ္ကုိ မျဖတ္ႏုိင္ေသးသမွ် ဆင္းရဲဒုကၡကုိသာ ျဖစ္ေစေတာ့၏။ လူျဖစ္ေစ ရဟန္းျဖစ္ေစ သံေယာဇဥ္ ျဖစ္မိၿပီဆုိလွ်င္ ပူေလာင္ဆင္းရဲကုိသာ ျဖစ္ေစ၏။ အခ်ိဳ႕က ခ်စ္ျခင္းကုိသာ သံေယာဇဥ္ဟု ထင္မွတ္ေနၾက၏။ စင္စစ္ မုန္းျခင္းသည္လည္း သံေယာဇဥ္ တစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္၏။ စာေပက ထုိအမုန္းသံေယာဇဥ္ကုိ ပဋိဃသံေယာဇဥ္ဟု ဆုိ၏။ တစ္စုံတစ္ေယာက္ကုိ ခ်စ္မိၿပီ သံေယာဇဥ္ျဖစ္မိၿပီဆိုလွ်င္ အခ်ိန္ျပည့္ ထုိသူ႔ကုိသာ သတိရေနတတ္၊ ထုိသူ၏အေၾကာင္းကုိသာ စဥ္းစားေနတတ္၊ ထုိသူႏွင့္ပတ္သက္သည္မ်ားကုိသာ ျမင္ေယာင္ေနတတ္မိ၏။ ဤသေဘာကား အခ်စ္သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္သေဘာျဖစ္၏။ ထုိ႔အတူပင္ တစ္စုံတစ္ေယာက္ကုိ မုန္းမိၿပီဆုိလွ်င္လည္း ထုိသူ႔အေၾကာင္း၊ ထုိသူႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သတင္းစကား၊ ထုိသူမည္သုိ႔မည္ပုံျဖစ္သည္၊ ထုိသူသည္ မိမိအေပၚ မည္သုိမည္ပုံ ျပဳမူဆက္ဆံ ေျပာဆုိခဲ့သည္ စသည္တုိ႔ကုိသာ မၾကာခဏ သတိရေနမိ၏။ ထုိ႔ထက္ဆုိးသည္ကား ထုိသူသည္ အျခားတစ္ေနရာတြင္ မိမိထက္ေအာင္ျမင္ေနသည္၊ မိမိထက္သာေနသည္ စသည့္အသံမ်ားၾကားရလွ်င္ ပုိ၍ပင္ မခံခ်ိမခံသာျဖစ္ကာ သူ႔အေပၚ မေကာင္းသည့္စိတ္ထားမ်ားျဖင့္သာ တစိမ့္စိမ့္ေတြးေတာ ျမင္ေယာင္ေနမိေတာ့၏။ ဤသည္မွာလည္း အမုန္းသံေယာဇဥ္၏ သေဘာပင္ျဖစ္၏။ မည္သည့္ သံေယာဇဥ္ျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ဆုံး မိမိရလုိက္သည့္ အက်ိဳးရလာဘ္သည္ကား ဆင္းရျခင္းတစ္ခုတည္းပင္ ျဖစ္၏။ အခ်စ္သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ခ်မ္းသာမႈကုိ ျဖစ္ေစသည္၊ အမုန္းသံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ပီတိျဖစ္ရသည္ဟူသည္ မရွိလွေပ။ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ႏွစ္ခုလုံး၏ အဆုံးသည္ကား ဆင္းရဲျခင္းသာ နိဂုံးျဖစ္ေနေပ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မခ်စ္မမုန္းအေကာင္းဆုံးဟု ဆုိျခင္းျဖစ္ပါ၏။

စင္စစ္ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ႏွစ္ခုလုံးသည္ သစၥာသေဘာျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ ဒုကၡသစၥာခ်ည္းသာ ျဖစ္၏။ ဆင္းရဲေၾကာင္း အမွန္တရားသာ ျဖစ္၏။ ျမတ္ဗုဒၶက “အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ= မခ်စ္မႏွစ္သက္ေသာ သူမ်ား၊ မျဖစ္မႏွစ္သက္ေသာ အရာမ်ားႏွင့္ အတူတကြ ေပါင္းသင္းေနထုိင္ရျခင္း“ သည္ဒုကၡျဖစ္သကဲ့သုိ႔ “ပိေယဟိ ၀ိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ= ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ စုံမက္သူမ်ား၊ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ေသာ အရာမ်ားႏွင့္ ေသကဲြရွင္ကဲြ ကဲရျခင္း“သည္လည္း ဒုကၡပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဟာေတာ္မူ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္သည့္အရာ၊ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္ကုိမွ် တြယ္တာမႈမျဖစ္ေစဘဲ မခ်စ္မမုန္း ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ေၾကာင္း မိန္ၾကားေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။

ဘုရားရွင္၏ ထုိမိန္႔ေတာ္မူခ်က္သည္ အမွန္ပင္ျဖစ္၏။ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္သည္ ပူေလာင္မႈကုိ ျဖစ္ေစတတ္၏။ ပူေလာင္မႈျဖစ္ေပၚလာျခင္းသည္ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္၏။ အခ်စ္သံေယာဇဥ္ျဖစ္ေစ၊ အမုန္းသံေယာဇဥ္ျဖစ္ေစ သံေယာဇဥ္ျဖစ္လာလွ်င္ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ပူေလာင္မႈသေဘာက ပါလာၿပီးျဖစ္၏။ ခ်စ္သျဖင့္ ပူေလာင္ရသကဲ့သုိ႔ မုန္းသျဖင့္လည္း ပူေလာင္ရ၏။ ဤေနရာတြင္ အခ်စ္ႏွင့္ ေမတၱာကုိ ကဲြျပားစြာ နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ လုိအပ္၏။ တြယ္တာမႈ တဏွာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ခ်စ္ျခင္းသည္ ကာမရာဂဦးစီးသျဖင့္ ပူေလာင္ေစ၏။ ေမတၱာ၏ ခ်စ္ျခင္းသည္ကား တြယ္တာမႈ ကာမရာဂမပါ သူတပါးတုိ႔၏ အက်ိဳးကုိလုိလာျခင္း ေစတနာသက္သက္သာ ဦးစီးသျဖင့္ ေအးျမေစ၏။ အမုန္းသည္ကား ေမတၱာ၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္သျဖင့္ အၿမဲတေစ ပူေလာင္ေစေလ၏။ ေသခ်ာေတြးၾကည့္လုိက္လွ်င္ တြယ္တာမႈ တဏွာသံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းသည္ ေအးျမမႈကုိ မျဖစ္ေစႏုိင္သည္မွာ ေသခ်ာလွ၏။ သူတပါးအက်ိဳးကုိ လုိလားသည့္ ေစတနာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ေမတၱာသည္ကား ေအးျမမႈကုိျဖစ္ေစ၏။ ပီတိတရား တုိးပြားေစ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တြယ္တာမႈႏွင့္တကြ ျဖစ္သည့္ ခ်စ္ျခင္းအစား တြယ္တာမႈမပါ အက်ိဳးလုိလားမႈ သက္သက္ေသာ ေစတနာႏွင့္တကြျဖစ္သည့္ ေမတၱာတရား မ်ားမ်ားပြားရန္ လုိအပ္ေပ၏။

သုိ႔ေသာ္ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ မကင္းေသးသည့္ ေလာကႀကီးတြင္ ထုိသုိ႔ မခ်စ္မမုန္းေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရန္မွာ လြယ္ကူသည့္ အလုပ္မဟုတ္ေပ။ အလြန္သဒၶါတရား အားေကာင္းၿပီး အထူးႀကိဳးစား ေလ့က်င့္မွသာ ျပဳျပင္လာႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္၏။ ျပဳျပင္ၾကည့္မည္ဟူသည့္ စိတ္ထားေလး ျဖစ္ရန္ေရွးဦးစြား ႀကိဳးစားသင့္၏။ မည္သည့္အရာမွ် မလုပ္သည္ထက္စာလွ်င္ အနည္းငယ္စလုပ္ၾကည့္သည္က ပုိ၍ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစ၏။ အဓိက အေရးႀကီးသည္မွာ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္၊ မည္သည့္အရာ ၀တၳဳအေပၚကုိမွ် သံေယာဇဥ္မပိုမိၾကရန္ လုိအပ္၏။ အခ်စ္လည္းမပုိ အမုန္းလည္း မပုိရန္ လုိအပ္လွ၏။ အခ်စ္ပုိလွ်င္ အျပစ္ပုိလာႏုိင္သကဲ့သုိ႔ အမုန္းပုိလွ်င္လည္း အ႐ႈံးပုိလာတတ္၏။ အခ်စ္ႀကီးလွ်င္ အျပစ္ႀကီးတတ္သကဲ့သုိ႔ အမုန္းထူးလွ်င္လည္း အ႐ႈံးထူးတတ္၏။

ဤေနရာတြင္ စာဖတ္သူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ ကုိယ္ေတြ႕ေလးမ်ားျဖင့္ ခ်ိန္ထုိးကာ စဥ္းစားဆင္ျခင္ႏုိင္ၾက၏။ မိမိက တစ္စုံတစ္ေယာက္ သုိ႔မဟုတ္ တစ္စုံတစ္ခုကုိ ခ်စ္ခင္တြယ္တာမိသည့္အခါ ထုိသူထုိအရာ ၀တၳဳအေပၚတြင္ မိမိစိတ္တုိင္းက် ျဖစ္ေစလုိသည့္ သေဘာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာတတ္၏။ မိမိလုိခ်င္သည့္ ပုံစံေလးမ်ား ေပၚေပါက္ေစလုိ၏။ မိမိေနထုိင္ေစခ်င္၊ ေျပာေစခ်င္၊ လုပ္ကုိင္ေစခ်င္သည့္ ပုံစံမ်ားကုိ ေမွ်ာ္လင့္လာတတ္၏။ သုိ႔ေသာ္ ထုိသုိ႔ ျဖစ္မလာခဲ့။ အရာရာမၿမဲျခင္း၊ မိမိအလုိအတုိင္း မျဖစ္ျခင္းဟူေသာ သေဘာတရားကုိ ထည့္မစဥ္းစားမိသျဖင့္ ျဖစ္ေစခ်င္သည့္အတုိင္း ျဖစ္မလာသည့္အခါ ခ်စ္မိရာမွ အမုန္းျဖစ္လာတတ္၏။ အမုန္းျဖစ္လာလွ်င္ အျပစ္လည္း ျဖစ္လာေလ့ရွိတတ္၏။ ထုိအခါ အခ်စ္ႀကီးေလ အမ်က္ႀကီးေလျဖစ္လာတတ္ၿပီး အမ်က္ႀကီးေလ အျပစ္ႀကီးေလလည္း ျဖစ္လာတတ္၏။ အခ်စ္ႀကီးသျဖင့္ အျပစ္ႀကီးသည့္ သေဘာပင္ျဖစ္၏။ ဤသည္မွာ ခ်င္ခင္ျခင္းဟူသည့္ တြယ္တာမႈေၾကာင့္ပင္ျဖစ္၏။

ထို႔အတူ တစ္စုံတစ္ေယာက္ တစ္စုံတစ္ခုကုိ မုန္းမိၿပီဆုိလွ်င္လည္း ထုိအမုန္းသံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ထုိသူမ်ားထုိအရာမ်ား၏ ပ်က္ဆီးေၾကာင္းကုိသာ ေတြးေတာႀကံစည္လာတတ္ၾက၏။ ထုိသူထုိအရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မေကာင္းသည့္ အကုသုိလ္ အေတြးမ်ားကုိသာ မၾကာမၾကာျဖစ္ေပၚေစၿပီး ထုိစိတ္ႏွင့္ပင္ တုိက္ဆုိင္တုိင္း၊ ႀကဳံႀကိဳက္တုိင္း ႏွိမ့္ခ်ေျပာဆုိ ပုတ္ခပ္မိေစတတ္၏။ စိတ္၏သေဘာကလည္း အခက္သားပင္။ မုန္းမိၿပီဆုိလွ်င္ ထုိသူဘာလုပ္လုပ္၊ ဘာေျပာေျပာ မေကာင္းဘက္ကသာ ေတြးေတာထင္ျမင္ ေနတတ္၏။ ထုိသုိ႔ မေကာင္းအျမင္ မေကာင္းအေတြး ရွိေနသည့္အခါ မိမိကုိယ္တုိင္လည္း စိတ္မၾကည္လင္ျဖစ္ၿပီး ထုိမၾကည္လင္သည့္ စိတ္ေၾကာင့္ပင္ ေျပာဆုိလုပ္ကုိင္သည့္ အရာမ်ားသည္လည္း မၾကည္လင္ မသန္႔ရွင္းျဖစ္ကာ အမွားေတြသာ ဆက္တုိက္ျဖစ္ေစေတာ့၏။ အမွားမ်ားလာပါက ေကာင္းက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ နည္းလာတတ္၏။ အက်ိဳးနည္းလာလွ်င္ တစ္ျဖည္းျဖည္း အ႐ႈံးေပၚလာတတ္၏။ အမွားမ်ားေလ အက်ိဳးနည္းေလျဖစ္ၿပီး အက်ိဳးနည္းလာသည္ႏွင့္အမွ် အ႐ႈံးမ်ားလာမည္ျဖစ္၏။ ထုိအ႐ႈံးသည္ ယခုဘ၀၌ပင္ ႐ႈံးျခင္းျဖစ္လွ်င္ကား ေျဖႏုိင္ေသး၏။ ဘ၀သံသရာအထိ ရႈံးလာမည္ဆုိပါက ဘ၀သည္ စုန္းစုန္းျမဳပ္ေလေတာ့မည္ ျဖစ္၏။ ျမဳပ္ပါမ်ားလွ်င္ ျပန္၍ႏႈတ္ရန္ ခက္လာတတ္၏။ ေအာက္ဆုံးအထိ ျမဳပ္သြားမည္ဆုိလွ်င္ကား ႏႈတ္ရန္အလြန္ ခဲရင္းသြားေစေလေတာ့၏။ ထုိအခါ အထက္ႏွင့္လည္း ပုိ၍ပင္ ေ၀းေ၀းသြားေစေလေတာ့၏။ ေအာက္ဆုံးႏွင့္ အထက္ဆုံးအျဖစ္ အလြန္အလွမ္းကြာေ၀းသြားတတ္၏။ စာစကားႏွင့္ ေျပာလွ်င္ကား အ၀ိစီႏွင့္ နိဗၺာန္ေ၀းသြားသကဲ့သုိ႔ပင္ ျဖစ္၏။ ဤသည္မွာ အမုန္းႀကီးသျဖင့္ အ႐ႈံးႀကီးသြားျခင္း သေဘာပင္ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အျပစ္မႀကီးရန္ႏွင့္ အ႐ႈံးမႀကီးရန္အတြက္ မခ်စ္မမုန္း အေကာင္းဆုံးဟု ဆုိျခင္းျဖစ္ပါ၏။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ တြယ္တာမႈ တဏွာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတတ္သည့္ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းသည္ သတၱ၀ါတုိ႔အား ၿငိမ္းေအးမႈကုိ မျဖစ္ေစဘဲ ပူေလာင္မႈကုိသာ ျဖစ္ေစသျဖင့္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္၊ မည္သည့္အရာအေပၚကုိမွ် အေႏွာင္အဖဲြ႕မျဖစ္မိၾကရန္ လုိအပ္လွ၏။ ခ်စ္သျဖင့္ ဒုကၡျဖစ္ၾကရသကဲ့သုိ႔ မုန္းသျဖင့္လည္း ဒုကၡျဖစ္တတ္၏။ ခ်စ္သျဖင့္ အျပစ္ျဖစ္ၾကသကဲ့သုိ႔ မုန္းသျဖင့္လည္း အ႐ႈံးျဖစ္တတ္ၾက၏။ အျပစ္ျဖစ္လွ်င္ အ႐ႈံးျဖစ္တတ္သည္မွာ ဓမၼတာျဖစ္၏။ ဤသည္မွာ အခ်စ္အမုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အျပစ္အ႐ႈံးပင္ ျဖစ္၏။ အျပစ္သည္ အကုသုိလ္ျဖစ္ၿပီး အ႐ႈံးသည္ အကုသုိလ္၏ အက်ိဳးျဖစ္၏။ ထုိသေဘာ၏ အေျခခံအေၾကာင္းသည္ တြယ္တာမႈတဏွာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တုိေတာင္းလွသည့္ ဘ၀အခုိက္အတန္႔တြင္ ပူေလာင္မႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစတတ္သည္ တဏွာ၊ ထုိတဏွာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ခ်စ္ျခင္း၊ မုန္းျခင္းကုိ သတိျဖင့္ ဆင္ျခင္ကာ ေနရသည့္အခုိက္ အေကာင္းဆုံးေနႏုိင္ေစရန္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္၊ မည္သည့္အရာအေပၚမွ် အေႏွာင္အဖဲြ မျဖစ္ေစဘဲ မခ်စ္မမုန္းစနစ္ကုိ က်င့္သုံးၾကျခင္းျဖင့္ အေကာင္းဆုံး ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါေၾကာင္း…

 မနာပ ဒါယီ အရွင္ဝိစိတၱ