သင္ စကားေျပာတဲ့အခါ ဒီအမွား ၁၀ ခုကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသလား?

သင့္ရဲ႕ စကားေျပာစြမ္းရည္ေတြကို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ပါသလား? ေသခ်ာတာေပါ့ ။

သင့္ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လုံး စြဲၿမဲလာခဲ့တဲ့ စကားေျပာဆိုမွဳ ပုံစံေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႕ နည္းနည္းေလးေတာ့ အခ်ိန္ယူရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါဟာ သိပ္ကို ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ဒီစာကို လိုတာထက္ပုိၿပီး ရွည္မသြားရေလေအာင္- စကားေျပာတဲ့အခါ က်ေနာ္တို႕အမ်ားစု ျပဳလုပ္တတ္ၾကတဲ့ အမွားတစ္ခ်ိဳ႕နဲ႕ အဲဒါေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႕ နည္းလမ္းတစ္ခ်ိဳ႕ကို ၾကည့္ၾကရေအာင္။

၁။ နားမေထာင္ျခင္း

အေမရိကန္ စာေရးဆရာႀကီး အားနက္စ္ ဟဲမင္းေ၀းက ေျပာခဲ့ဖူးတယ္ -

” က်ေနာ္ဟာ နားေထာင္ရတာကို သေဘာက်တယ္၊ ဂရုတစိုက္ နားေထာင္ျခင္းေၾကာင့္ တျခားလူေတြဆီကေန က်ေနာ္အမ်ားႀကီး သင္ယူႏုိင္ခဲ့တယ္။ လူအမ်ားစုကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ နားမေထာင္တတ္ၾကဘူး “

လူအမ်ားစုနဲ႕ မတူပါနဲ႕။ သင္ေျပာရမယ့္အလွည့္ကို ေရာက္ဖုိ႕ စိတ္အားထက္သန္စြာ ေစာင့္မေနပါနဲ႕။ သင့္ရဲ႕စိတ္ကို ခဏကေလး ေအာင့္ထားလုိက္ပါ။ တျခားသူေတြ ဘာေတြေျပာေနၾကတယ္ဆုိတာ အမွန္တကယ္နားေထာင္တတ္ေအာင္ သင္ယူပါ။

သင္ အမွန္တကယ္ နားေထာင္လုိက္ၿပီဆုိတာနဲ႕ အဲဒီစကား၀ိုင္းမွာ ေနာက္ထပ္ ဘာေတြဆက္ေျပာရမယ္ဆုိတဲ့ စကားလမ္းေၾကာင္းေလးေတြကို သင္ ရရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ “ဟုတ္တယ္” “မဟုတ္ဘူး” အေျဖေတြကိုသာရမယ့္ ေမးခြန္းမ်ိဳးကိုေတာ့ ေရွာင္ပါ။ အဲဒီေမးခြန္းေတြက သင့္ကို အေၾကာင္းအရာေတြ အမ်ားႀကီး မေပးႏုိင္လုိ႕ပါပဲ။ ဆိုၾကပါစို႕ … စကား၀ိုင္းထဲကမွာ တစ္ေယာက္က သူ ၿပီးခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႕က သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္နဲ႕ ငါးမွ်ားထြက္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာတယ္၊ ဒါဆို သင္ ဒီလို ေမးလို႕ရတယ္ -
ဘယ္ေနရာမွာ ငါးမွ်ားထြက္တာလဲ ?
ငါးမွ်ားရတာကို ဘာေၾကာင့္ သေဘာက်သလဲ ?
ငါးမွ်ားထြက္ရတာအျပင္ တျခားဘာေတြ ၀ါသနာပါေသးလဲ ?

ဒါဆိုရင္ ဒီလူဟာ အဲဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႕ ပတ္သက္လုိ႕ ေျပာစရာစကားေတြ ပိုရသြားမယ္၊ သင့္အတြက္လည္း ေနာက္ထပ္ထပ္ေျပာရမယ့္ စကားေတြ ပိုၿပီး ရလာပါတယ္။

အကယ္၍ သူက ဒီလိုေျပာမယ္ ” က်ေနာ္မသိဘူး “

ခ်က္ခ်င္း လက္မေလွ်ာ့ပါနဲ။ နည္းနည္းေလး တို႕ၾကည့္၊ ဆြၾကည့္ပါ။ ထပ္ၿပီး ေမးပါ။ ဒါဆို သူတို႕နည္းနည္ေလး ထပ္စဥ္းစားေတာ့မယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႕ေတြက အဲဒီစကား၀ိုင္းကို စဖြင့္လုိက္ၿပီဆုိတာနဲ႕ ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားစရာလည္း ေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။

၂။ ေမးခြန္းေတြ အမ်ားႀကီး ေမးျခင္း

သင္ဟာ ေမးခြန္းေတြခ်ည္းပဲ အမ်ားႀကီးေမးေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒါဟာ အခ်င္းခ်င္းစကားေျပာေနတာနဲ႕မတူဘဲ စစ္ေဆးေမးျမန္းေနတာနဲ႕ တူသြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေမးခြန္းေတြခ်ည္းပဲ သင့္မွာ ေျပာစရာသိပ္မရွိဘူးဆိုတဲ့ပုံစံနဲ႕လည္း တူေနပါတယ္။

နည္းလမ္းတစ္ခုကေတာ့ ေမးခြန္းေတြကို ရိုးရိုးစကားနဲ႕ ေပါင္းစပ္လိုက္ဖို႕ပါပဲ။ အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့စကားကို ဆက္ရရင္- သင္ဟာ အဲဒီေမးခြန္းေတြကို မေမးဘဲနဲ႕ ဒီလိုလည္း ေျပာႏုိင္ပါတယ္ ..
ဟုတ္လား၊ တနဂၤေႏြ အားလပ္ရက္မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ ေအးေအးလူလူ အျပင္ထြက္တာ တကယ္ေကာင္းတယ္။ က်ေနာ္တုိ႕ကေတာ့ ဘီယာ ၆ ပုလင္းေလာက္၀ယ္ၿပီး ပန္းၿခံထဲသြားတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေလထဲမွာ ပန္းကန္ျပားေလးေတြ ပစ္တဲ့ ကစားနည္းကို ေဆာ့ၾကတယ္။

ဒါဆုိရင္ စကားကို ဒီေနရာကေန ဆက္လို႕ရသြားပါၿပီ။ သင္ဟာ ပန္းကန္ျပားပစ္ ကစားနည္းအေၾကာင္းကို ဆက္ေဆြးေႏြးႏုိင္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ သင္အႀကိဳက္ဆုံး ဘီယာအေၾကာင္းကို ဆက္ေျပာႏုိင္တာပါပဲ

၃။ တင္းက်ပ္လြန္းျခင္း

သင္အခုမွ စေတြတဲ့ တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႕ စကားေျပာတဲ့အခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ပုံမွန္ေျပာေနက် အေၾကာင္းအရာေတြ ကုန္သြားတဲ့အခါ ဘာမွမေျပာေတာ့ဘဲ တိတ္ဆိတ္သြားတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

Leil Lowndes က ေျပာဖူးတယ္ – ” သတင္းစာမဖတ္ရေသးဘဲနဲ႕ အိမ္အျပင္ကုိ မထြက္ပါနဲ႕” – တဲ့။ သင့္မွာ ေျပာစရာအေၾကာင္းအရာ မရွိတဲ့အခါ သင္ဟာ အခုလက္ရွိ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ သတင္းေတြအေၾကာင္းကို စ ေျပာလုိ႕ရတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အခုလက္ရွိ လူႀကိဳက္မ်ားေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို သိထားတာလဲ ေကာင္းပါတယ္။ ဥပမာ .. Lost ဇာတ္ကားရဲ႕ ေနာက္ဆုံးအခန္းက ဘယ္လုိျဖစ္သြားသလဲ … ဆိုတာမ်ိဳး။

သင့္မိတ္ေဆြအိမ္က ငါးကန္ေလးကိုလည္း ခ်ီးမြမ္းလို႕ရတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သူ႕ရဲ႕ Mp3 ထဲက သီခ်င္းေတြအေၾကာင္း ေျပာလုိ႕ရတယ္။ သင့္ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ အရာတစ္ခုခုအေၾကာင္းကိုလည္း စၿပီး ေျပာႏုိင္တာပါပဲ။

၄။ ေျပာဟန္ဆုိဟန္ အားနည္းျခင္း

စကားေျပာတဲ့ေနရာမွာ အေရးအႀကီးဆုံးအခ်က္တစ္ခုကေတာ့ – သင္ ဘာေျပာတယ္ဆုိတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ သင္ ဘယ္လို ေျပာတယ္ဆုိတာပါပဲ။ ဒါက အေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားႀကီးကို ျဖစ္ေစပါတယ္၊ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆုိေတာ့ သင့္ရဲ႕ အသံနဲ႕ သင့္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ ဘာသာစကား (body language ) ဟာ ဆက္သြယ္ေျပာဆုိမွဳရဲ႕ အဓိကေသာ့ခ်က္ ျဖစ္လို႕ပါပဲ ။

စဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ -
အရွိန္ေလွ်ာ့ပါ။ သင္ဟာ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုနဲ႕ပတ္သက္လုိ႕ စိတ္လွဳပ္ရွားေနတဲ့အခါ စကားေျပာတာ ပိုပိုၿပီး ျမန္လာပါလိမ့္မယ္။ အရွိန္ကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕ ႀကိဳးစားပါ။ ဒါဟာ နားေထာင္တဲ့သူေတြအတြက္ ပိုၿပီး လြယ္ကူေစပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ သင္ေျပာလုိတဲ့အခ်က္အလက္ေတြလည္း သူတို႕ဆီကို ေရာက္သြားပါလိမ့္မယ္။
က်ယ္က်ယ္ေျပာပါ။ သင့္ကို သူတို႕ေတြၾကားရဖို႕ လိုအပ္သေလာက္က်ယ္က်ယ္ေျပာရမွာကို မေၾကာက္ပါနဲ႕။
ရွင္းလင္းစြာေျပာပါ။ ဗလုံးဗေထြး မေျပာပါနဲ႕။
ခံစားခ်က္အျပည့္နဲ႕ ေျပာပါ။ သင္ဟာ အသံအနိမ့္အျမင့္ မရွိဘဲ ေျပာေနမယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူကမွ နားေထာင္ခ်င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သင့္ရဲ႕အသံမွာ သင့္ရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြ ေရာင္ျပန္ဟပ္ေနပါေစ။

၅။ စကား၀ုိင္းကို အပုိင္စီးထားျခင္း

ဒီလုိမ်ိဳးအျဖစ္ေတြကို က်ေနာ္ မၾကာခဏႀကံဳရဖူးတယ္။ စကား၀ိုင္းမွာရွိတဲ့လူတုိင္းဟာ အဲဒီစကား၀ုိင္းမွာ ပါ၀င္ရပါမယ္၊ သူတို႕အတြက္ စကားေျပာဖို႕အခ်ိန္ကိုလည္း ေပးရပါလိမ့္မယ္။ တစ္ေယာက္ေယာက္က ပုံတုိပတ္စတစ္ပုဒ္ကို ေျပာေနတဲ့အခါ ၾကားျဖတ္မေျပာပါနဲ႕၊ ဒါမွမဟုတ္ သင္ေျပာတဲ့အေၾကာင္းအရာနဲ႕ပတ္သက္လို႕ တစ္ေယာက္ေယာက္က သူ႕အျမင္ကို ေျပာတဲ့အခါ လူေတြရဲ႕အာရုံကို သင့္ဆီျပန္ေရာက္လာေအာင္ဆုိၿပီး စကားကို ျဖတ္ေျပာတာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႕။ ေျပာျခင္းနဲ႕ နားေထာင္ျခင္းကို ဟန္ခ်က္ညီေအာင္လုပ္ပါ။

၆။ ကိုယ့္ဘက္က အၿမဲမွန္ျခင္း

ျငင္းခုန္တာမ်ိဳး၊ ၿပီးေတာ့ ေျပာသမွ်အေၾကာင္းအရာတုိင္းမွာ ကိုယ့္ဘက္ကပဲ အၿမဲမွန္တယ္ဆိုတာမ်ိဳးကို ေရွာင္ပါ။ ဒါဟာ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။ ေျပာသမွ် အေၾကာင္းအရာတိုင္းမွာ သင္ “ႏိုင္” လုိ႕လည္း ဘယ္သူကမွ သင့္ကို အထင္ႀကီးၾကမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအစား – ထိုင္ခုံမွာ ျပန္မွီထိုင္လုိက္ပါ၊ သက္ေသာင့္သက္သာေနပါ။ ေကာင္းတဲ့ခံစားခ်က္ေလးေတြ ဆက္လက္ သြားေနပါေစ။

၇။ ဘယ္လိုႀကီးမွန္းမသိေအာင္ ထူးျခားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေျပာျခင္း

အကယ္၍ သင္ဟာ ဧည့္ခံပြဲတစ္ခုမွာေရာက္ေနမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ေယာက္ေယာက္နဲ႕ ရင္းႏွီးဖို႕ႀကိဳးစားေနတယ္ဆုိရင္ စကားေျပာတဲ့အခါ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြကို ေရွာင္ရွားဖို႕ လုိပါလိမ့္မယ္။ သင့္ရဲဲ႕ က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ အဆင္မေျပတဲ့ ဆက္ဆံေရးေတြအေၾကာင္း၊ သင့္ရဲ႕ အလုပ္မေကာင္းေၾကာင္း၊ သူေ႒းရဲ႕ဆိုးပုံေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ သင္နဲ႕ တျခားလူတစ္ေယာက္တည္းသာ နားလည္မယ့္ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးေတြ ေျပာျခင္းကို ေရွာင္ပါ။ သင့္ရဲ႕သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ စကားေျပာတဲ့အခါ ဘာသာေရး၊ ႏုိင္ငံေရးနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ျငင္းခုန္ရမယ့္အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးေတြကိုလည္း ေရွာင္ဖို႕လိုပါလိမ့္မယ္။

၈။ ပ်င္းစရာေကာင္းေနျခင္း

ပတ္၀န္းက်င္ကို သတိမထားဘဲ သင့္ရဲ႕ ကားအသစ္ႀကီးအေၾကာင္း ၁၀ မိနစ္ေလာက္ တတြတ္တြတ္ ေျပာတာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႕။ တျခားသူေတြက ပ်င္းလာၿပီဆုိရင္ အဲဒီအေၾကာင္းအရာကို ရပ္လုိက္ဖို႕ အသင့္ျပင္ထားပါ။

အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေအာင္ေျပာဖို႕ နည္းလမ္းတစ္ခုကေတာ့ ရိုးရွင္းစြာေျပာျခင္းပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြအေပၚမွာပဲ အာရုံစိုက္ပါ။ သင့္ရဲ႕ သူေ႒းအေၾကာင္း ၊ သင့္အလုပ္အေၾကာင္း ညည္းညဴေျပာတာမ်ိဳးနဲ႕ စကား၀ိုင္းကို မစတင္ပါနဲ႕။ တျခားသူေတြက အဲဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို နားမေထာင္ခ်င္ၾကဘူးေလ။ အဲဒီအစား – သင္ေနာက္ဆုံးသြားခဲ့တဲ့ အေပ်ာ္ခရီးအေၾကာင္းေျပာပါ၊ သင္ အ၀တ္အစား၀ယ္တုန္းက ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ ရီစရာအျဖစ္အပ်က္တစ္ခုအေၾကာင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္သစ္ကူးညအတြက္ သင္ ဘယ္လို စီစဥ္ထားတယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခား ေပ်ာ္စရာ စိတ္လွဳပ္ရွားစရာေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးကို ေျပာပါ။

၉။ တုန္႕ျပန္မွဳမရွိျခင္း

ပြင့္လင္းပါ၊ သင္ေတြးမိတာေတြကို ေျပာပါ၊ သင္ခံစားရတာကို မွ်ေ၀ပါ။ တျခားတစ္ေယာက္က သူ႕ရဲ႕အေတြ႕အႀကံဳတစ္ခုကို မွ်ေ၀လာရင္လည္း ဖြင့္ေပးပါ၊ ၿပီးေတာ့ သင့္ရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳေတြကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ပါ။ ေခါင္းညိတ္ေခါင္းခါေနတာမ်ိဳးပဲ မလုပ္ပါနဲ႕။ သူတို႕ကလည္း သင့္ကို စကား၀ုိင္းထဲမွာ ပါ၀င္ေစခ်င္ၾကတယ္ေလ။

ဘ၀ရဲ႕ တျခား က႑ေတြမွာလုိပဲ၊ သင္ဟာ တစ္ဘက္က စေရြ႕လ်ားတာကို အၿမဲတမ္းေတာ့ ေစာင့္မေနႏုိင္ပါဘူး။ လုိအပ္တဲ့အခါ၊ စကား၀ိုင္းကို ကိုယ္က အရင္ စဖြင့္ကိုပါ။

၁၀။ ေျပာစရာ မ်ားမ်ားမရွိျခင္း

စကားေျပာေနရင္းနဲ႕ ေျပာစရာမရွိေတာ့တာမ်ိဳးကို ႀကံဳဖူးပါလိမ့္မယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကိဳးစားပါ။ တျခားသူေတြ ဘာေတြေျပာေနၾကတယ္ဆုိတာကို အမွန္တကယ္ နားေထာင္ပါ၊ စိတ္၀င္စားပါ။ ေမးခြန္းေတြေမးပါ။ ဆက္စပ္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ေျပာပါ။

သင့္ရဲ႕ မ်က္စိေတြကိုလည္း ဖြင့္ထားပါ။ သင့္ရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ေလ့လာမွဳစြမ္းရည္ကို အားေကာင္းေအာင္လုပ္ပါ။ သင့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို ရွာေဖြပါ။ ကမၻာႀကီးမွာျဖစ္ေနတဲ့ စိတ္၀င္စားစရာအေၾကာင္းအရာေတြအေပၚ သင့္အျမင္ကို ျဖန္႕က်က္ထားျခင္းျဖင့္ သင့္ရဲ႕ကိုယ္ပုိင္ ဗဟုသုတ ဘဏ္စာရင္းကို တိုးပြားေအာင္လုပ္ပါ။ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြ ဖတ္ပါ။ လက္ရွိ လူႀကိဳက္မ်ားေနတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကိုလည္း သိပါေစ။

သင့္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ဘာသာစကား (body language) ကိုလည္း ပိုၿပီးေကာင္းမြန္ေအာင္လုပ္ပါ။

ဒါေပမဲ့ ေအးေအးေဆးေဆး လုပ္ပါ။ ဒါေတြအားလုံးကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းမွာ လုပ္ဖို႕မလိုအပ္ပါဘူး။ ဒီအခ်က္ေတြထဲက သင့္ရဲ႕ စကားေျပာစြမ္းရည္နဲ႕ပတ္သက္လုိ႕ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႕လိုတယ္လို႕ ထင္တဲ့ အေရးအႀကီးဆုံး အခ်က္သုံးခုကို ေရြးပါ။ ၿပီးရင္ ေန႕စဥ္ေန႕တုိင္း ရက္သတၱပတ္ ၃-၄ပတ္ေလာက္ ေလ့က်င့္သြားပါ။ ဘာေတြ ေျပာင္းလဲလာသလဲဆုိတာကိုလည္း မွတ္သားထားပါ။ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ သင္ စကားေျပာတဲ့အခါ သင့္ရဲ႕ အေလ့အက်င့္အသစ္ေတြဟာ အလုိလုိ စတင္ ေပၚထြက္လာပါလိမ့္မယ္။

Ref: Do You Make These 10 Mistakes in a Conversation? by Henrik Edberg
Shared from Ko Kyaw San