သနပ္ခါးအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

သနပ္ခါးကို ကၽြန္မတို႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။ေမြးကင္းစ
အႏွီးထုပ္အရြယ္တည္းက စလို႔ သနပ္ခါးလိမ္းၾကပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္ေနရာကို သြားသြား သနပ္ခါးမ်က္ႏွာမ်ားကို
...ေတြ႕ၾကရမွာပါ။သနပ္ခါးရဲ႔ ရုကၡေဗဒ အမည္ကေတာ့ Limonia crenulata ျဖစ္ျပီး

chinese box tree လို႔ လူသိမ်ားပါတယ္။
သနပ္ခါးပင္ကို သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္း န႔ဲ
ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း အညာေဒသ တို႔မွာ
ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ျမန္မာ့သနပ္ခါးထဲမွာ လူၾကိဳက္အမ်ားဆံုးကေတာ့ ရွင္မေတာင္
သနပ္ခါးျဖစ္ပါတယ္။

ရွင္မေတာင္သနပ္ခါးရဲ႔ ေမႊးရနံ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတိုင္း
ရွင္မေတာင္ သနပ္ခါးကို ႏွစ္သက္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရွင္မေတာင္သနပ္ခါးအျပင္
ေရႊဘိုသနပ္ခါးကိုလည္း ႏွစ္သက္ၾကပါေသးတယ္။ ေရႊဘိုသနပ္ခါးက
ရွင္မေတာင္သနပ္ခါးလို ထူးျခားစြာ အန႔ံ မေမႊးပ် ံံ႔ ေပမယ့္ ၀င္း၀ါတဲ့
အဆင္းကိုေပးျပီး ညက္လွတဲ့အတြက္ ေရႊဘိုသနပ္ခါးကိုလည္း ကၽြန္မတို႔
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားက ႏွစ္သက္ၾကပါတယ္။သနပ္ခါးပင္နဲ႔
မ်ိဳးစိတ္နာမည္တူျပီး သနပ္ခါးနဲ႔ လို႔လည္း ေခၚဆိုၾကတဲ့ သီးပင္ (Limonia
acidissima)လည္းရွိပါေသးတယ္။ သီးပင္ကို wood apple လို႔
အမည္ေခၚဆိုၾကပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက သီးပင္ရဲ ႔အသီးကို
ထန္းလ်က္နဲ႔ေပါက္ကာ ေရာေမႊစားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ သီးပင္ရဲ႔ အေခါက္ျဖစ္တဲ့

သီးေခါက္ကိုလည္း သနပ္ခါးအျဖစ္ ေသြးလိမ္းၾကပါတယ္။
အညာေဒသမွာ သနပ္ခါးက အညာသူလံုမပ်ဳိတို႔ရဲ႕ အလွျပင္ပစၥည္း တခုျဖစ္ျပီး အညာေနပူ ဒဏ္ကိုလည္း ကာကြယ္ေပးတယ္။ အညာသူေတြ ေတာထဲထြက္ရင္ သနပ္ခါးဘဲၾကား လိမ္းတယ္ ဆိုတာ မ်က္ႏွာကို ေနပူဒဏ္ကေန ကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္လို႔ပါ။ သနပ္ခါးတံုးနဲ႔ ေက်ာက္ျပင္ ကေတာ့ အညာက အိမ္တိုင္းလိုလိုမွာ ရိွပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အေမက ငယ္ငယ္ကတည္းက သနပ္ခါးကို လိမ္းလိမ္းေပးတယ္။ ငယ္ငယ္ကဆုိ ေရခ်ဳိးျပီးရင္ သနပ္ခါးေသြးျပီးသားေတြ ပါးစပ္ထဲခြ႔ံတာကို အေတာ္ေၾ...ကာက္တာ။ စကားေျပာတတ္တဲ့ အရြယ္အထိ ေရခ်ဳိးျပီးတုိင္း သနပ္ခါးခြံ႔ေကၽြးေသးတယ္။ က်န္းမာေရး ေကာင္းတယ္တဲ့ေလ။ အရသာက ခါးသက္သက္နဲ႔ဆုိေတာ့ ကေလးေတြ ဘယ္ၾကိဳက္မလဲေနာ္။ မၾကိဳက္လည္း ေၾကာက္ေတာ့ စားရတာပါပဲ။ ငယ္ငယ္က ေက်ာင္းသြားရင္ ရြာေက်ာင္းက ဆရာမက မ်က္ႏွာမွာ သနပ္ခါးပါမလာရင္ ရိုက္တယ္ဗ်။ ေယာက်ာ္းေလးေတြလည္း လိမ္းရတာပဲ။ ငယ္ေသးတဲ႔ အရြယ္ဆုိေတာ့ က်န္တာေတြ ဘာမွမစဥ္းစားဘူး။ တခါတေလက်ေတာ့ ျဖစ္သလိုပဲ မွန္မၾကည့္ဘဲ ဟိုပြတ္ဒီပြတ္ ပြတ္သြားလိုက္တာပဲ။ သနပ္ခါးပါရင္ ျပီးတာပဲေလ မဟုတ္ဘူးလား။

ေရႊဘိုသနပ္ခါးတံုးမ်ား ရန္ကုန္လိမ္းဖို႔ယူ ဘယ္လိုအသားမည္းမည္း ၀ါ၀ါညက္ညက္ျဖဴ" ဆိုသလို "ေရႊညာသနပ္ခါးတံုးမ်ား ျမန္မာျပည္အႏွ႔ံ လိမ္းဖို႔ယူ ဘယ္လို အသားမည္းမည္း ၀ါ၀ါညက္ညက္ျဖဴ ဆုိျပီးေတာ့ေလ"
ေျပာသာေျပာရတယ္ အခုေခတ္က အလွကုန္ ပစၥည္းေတြကလည္း ေပါမွေပါဆုိေတာ့ သနပ္ခါးတံုးလိမ္းသူက ေခတ္ေနာက္က် သလုိမ်ား ျဖစ္ေနမလားမသိဘူး။ ဒါေပမဲ့ အညာဘက္မွာ အညာသူေတြ သနပ္ခါးတုံးလိမ္းတဲ႔ အေလ့အထကေတာ့ မေပ်ာက္ပ်က္ေသးတာ ေသခ်ာတယ္ဗ်။ ယေန့ထက္တုိင္ အညာသူေတြ ေတာထဲသြားရင္ သနပ္ခါးဘဲၾကားလိမ္းဆဲ၊ ညေနခင္း ေရခပ္ဆင္းရင္ သနပ္ခါးပါးကြက္ေလးကြက္ဆဲ၊ ခါးကိုင္းေနျပီျဖစ္တဲ့ အဖြားေတြလည္ ဘုရားသြားေက်ာင္းတက္ရင္း သနပ္ခါးလိမ္းၾကဆဲ ရိွေနပါေသးတယ္။ ျမိဳ႕ၾကီးေတြမွာ အလွျခယ္ပစၥည္းေတြ မေရတြက္ ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေပါေနေသာ္လည္း ေက်းေတာေပ်ာ္ အညာသူလံုေမတုိ႔ကေတာ့ သဘာ၀စစ္စစ္ သနပ္ခါးတုံး လိမ္းျခယ္ၾကတဲ့ ဓေလ့ကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းေနဆဲပါ။

၀န္ခံခ်က္....လိုအပ္သည္မ်ားကို ျမန္မာ၀ီကီပီယားမွကိုးကားသည္။
ေရႊအိမ္စည္
@ satekuupuyar.blogspot.com
Shared from စာေပ မယ္ေလး