အခုအပတ္ ကြ်န္ေတာ္ ေဆြးေနြးမယ့္ အေျကာင္းကေတာ့ Chinese Restaurant Syndrome ဆိုတဲ့ ေရာဂါ အေျကာင္းပါ။ ဒီေရာဂါေတာ့ ဟင္းခတ္အခို်မႈန္. (သို.) MSG (Monosodium Glutamate) အရမ္း စားရင္ ရတတ္တဲ့ ေရာဂါပါ။ ဘာလို.နာမည္ ဆန္းဆန္း Chinese Restaurant Syndrome လို.ေခၚလည္း ဆိုေတာ့ တရုတ္ စားေသာက္ဆိုင္ ေတြက MSG သံုးတာ မ်ားေတာ့ ဒီတရုတ္ဆိုင္ေတြမွာ စားေသာက္ျပီးရင္ ၊ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခို်. တရုတ္ အစားအစာေတြ စားျပီးရင္ ဒီေရာဂါရဲ. လက0x081ခဏာေလးေတြ ေပၚလာတတ္လို.ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခို်. ျဖစ္ဖူးတဲ့ သူေတြ ရိွရင္ ရိွမွာပါ။ တရုတ္ အစားအစာေတြ ခ်ည္းမွာပဲ MSG ပါတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ MSG ပါတဲ့ အစားအေသာက္ ေတြက အမ်ားျကီးပါ။ ျပီးရင္ ေအာက္မွာ MSG ပါတဲ့ အစား အေသာက္ေတြ အေျကာင္း ဆက္ ေဆြးေနြး တာေပါ့။ အခုေတာ့ ေရာဂါ လက0x081ခဏာေတြ အေျကာင္း အရင္ ေျပာပါမယ္။ ေရာဂါ လက0x081ခဏာေတြက ခဏပဲ ျဖစ္တတ္ျပီး ျပီးရင္ ဘာေဆး၊ ဘာကုသမႈမွမယူဘဲ ျပန္ေပ်ာက္ သြားတတ္ပါတယ္ ၊ အေသးစား symptoms ေလး ေတြေပါ့။
ျဖစ္တတ္တဲ့ေရာဂါရဲ. လက0x081ခဏာေတြကေတာ့
· ေခါင္းမူး၊ ေခါင္းကိုက္မယ္
· ရင္ဘတ္နည္းနည္းေအာင့္မယ္
· ရင္ထဲမွာတစ္လွပ္လွပ္ျဖစ္လာမယ္
· ေခြ်းေစးေတြျပန္လာမယ္
· ပူထူျပီး မ်က္နွာေတြရဲလာမယ္
· ရင္ပူမယ္
· သိသိသာသာေရငတ္လာမယ္
· နံႈးျပီး နြမ္းနယ္လာမယ္။
ဒီေရာဂါ လက0x081ခဏာေတြ ျဖစ္တဲ့အခါ ျကာတဲ့ အခိ်န္နဲ. ေရာဂါ လက0x081ခဏာရဲ. အတိမ္အနက္ ကေတာ့ စားလိုက္တဲ့ MSG အနည္းအမ်ား ေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္။ ေရာဂါ လက0x081ခဏာ ေတြဟာ MSG စားသံုးျပီး ၃၀-၆၀ မိနစ္ အတြင္းမွာ ျပနိုင္ျပီး ဘာေဆးမွ မေသာက္ဘဲ ၂ နာရီနဲ. ၃နာရီ အတြင္းမွာ ျပန္ေပ်ာက္ သြားနိုင္ပါတယ္။ ဗိုက္ထဲမွာ အစာမရိွတဲ့ အခိ်န္မွာ MSG မ်ားတဲ့ အစာစား လိုက္ရင္ ပိုျပီး စုပ္ယူမႈ လြယ္ကူေစျပီး ေသြးထဲကို မ်ားမ်ား ေရာက္ေစပါတယ္ ၊ Chinese restaurant syndrome ရဲ. Symptoms ေတြ အလြယ္တကူ ျပနိုင္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္၊ တျခား အစာတစ္ခုခု စားျပီးမွ MSG ပါတဲ့ အစာစားရင္ MSG ကို ခန0x081ဓာကိုယ္က စုပ္ယူမႈ နည္းေစတယ္လို. ဆိုပါတယ္။
MSG ၀င္လာတဲ့ အခါ ကိုက္ခန0x081ဓာကိုယ္ရဲ. ဇီဝျဖစ္စဉ္ ေတြနဲ. အေရးအျကီးဆံုး ကိုယ္ခန0x081ဓာရဲ. အဖဲြ.အစည္း System ျကီးေတြ ဘယ္လို အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာတယ္ဆိုတာ ျကည့္ျကရေအာင္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဒီေရာဂါလက0x081ခဏာေတြအားလံုးျဖစ္မယ္လို.မဆိုလိုပါ။ MSG ကိုအမ်ားျကီးနွစ္ရွည္လမ်ားစားမွသာ ဒီေရာဂါ လက0x081ခဏာေတြထဲက တစ္ခို်. ပဲျဖစ္မွာပါ။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ.အေျခေနေပၚမွာလည္းမူတည္ပါေသးတယ္။
Brain and Nervous System (ဦးေနွာက္ နွင့္အာရံုေျကာအဖဲြ.အစည္း)
MSG ဟာ ျကာျကာသာမီွဝဲစားသံုးမယ္ဆိုရင္ ဦးေနွာက္ကအာရံုေျကာေတြကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက္ေစပါတယ္။ MSG မွာပါ၀င္တဲ့ Glutamate ကမ်ားမ်ားစားမိရင္ ဦးေနွာက္က (oligodendrocyte) လို.ေခၚတဲ့ nerve cell ငယ္ ေလးေတြြကို အရမ္းလံႈ.ေဆာ္ေပးျပီး ျကာရင္ အဲဒီ nerve cell ေတြကို ေသတဲ့အထိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အာရံုေျကာေတြဟာ Myelin ဆိုတဲ့အလွြာအုပ္ထားမွ ရရိွလာတဲ့ ျပင္ပက လံႈ.ေဆာ္မႈေတြကို ဦးေနွာက္ကို အျမန္သတင္းေပးပို. ျပီး တံု.ျပန္မႈတစ္ခုခုလုပ္နိုင္မွာပါ။ ခုဏကေသသြားတဲ့ oligodendrocyte ေတြက Myelin ကိုထုတ္လုပ္ေပးတာေလ။ အခု Myelin ေတြမထုတ္နိုင္ေတာ့ဘူးဆိုေတာ့ nerve ရဲ. Conductance က်တယ္လို.ေျပာရမွာေပါ့။ ဒီအခါမွာလူေတြက ထံုထံုထိုင္းထိုင္းေလးေလးလံလံေတြျဖစ္ကုန္တာပဲ။ နားမွာရိွတဲ့ အျကားအာရံု cell ေတြလည္း Glutamate ရဲ. လံႈ.ေဆာ္မႈကို ေတာ္ေတာ္ေလးခံရတဲ့အတြက္ နားအူတာျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဓာတ္ခဲြခန္းမွာ တိရစ0x081ဆာန္ေတြကို MSG နဲ.စမ္းသပ္တဲ့အခါ တိရစ0x081ဆာန္ေတြရဲ.မ်က္လံုးက ျမင္လွြာ (retina) ဟာ MSG ေျကာင့္ပ်က္စီးတာေတြ.ရပါတယ္။ လူေတြမွာလည္းအလားတူပဲျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
Cardiovascular System (နွလံုး နွင့္ေသြးေျကာ အဖဲြ.အစည္း)MSG က ေသြးေပါင္ခိ်န္ Blood Pressure ကိုတက္ေစပါတယ္။ နွလံုးခုန္နႈန္းျမန္ေစျပီး ခုန္နႈန္းမမွန္ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။ နွလံုးေအာင့္ေရာဂါ (Angina) နဲ. ေသြးတိုးေရာဂါအတြက္ သံုးတဲ့ ေဆး (Calcium Channel Blocker) ရဲ. အာနိသင္ကို MSG ကက်ေစတယ္လို.ဆိုပါတယ္။ Glutamate က ေသြးေျကာေတြရဲ.အရြယ္အစားကို က်ဉ္းေစပါတယ္။ ဦးေနွာက္က ေသြးေျကာေတြကိုပါ က်ဉ္းတဲ့အတြက္ အေပၚမွာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေခါင္းကိုက္တာကိုျဖစ္ေစနို္င္တာပါ။
Respiratory System (အသက္ရႉလမ္းေျကာင္းအဖဲြ.အစည္း)တခို်.ေသာလူေတြမွာ MSG ေျကာင့္ပန္းနာရင္ျကပ္ Asthma ေရာဂါကို ယာယီပိုဆိုးေစတယ္လို. Johns Hopkins တက0x081ကသိုလ္ရဲ. သုေတသနျပုလုပ္ခ်က္အရသိရပါတယ္။
Digestive System(အစာေျခအဖဲြ.အစည္း)
MSG ဟာ သည္းေျခရည္ (bile) ျဖစ္ေပၚတာကို က်ဆင္းေစပါတယ္။ Bile ကစားလိုက္တဲ့အဆီ Fat ေတြကို ေခ်ဖ်က္ျပီးအူေတြကေန စုပ္ယူဖို.လုပ္ေပးပါတယ္။ သူမရိွတဲ့အခါက်ေတာ့ အဆီေတြကိုမစုပ္ယူေတာ့ဘဲ ဒီအတိုင္း အူေတြကေန အျပင္ကိုဝမ္းထဲကေနစြန္.ပစ္တဲ့အတြက္ Fatty Diarrhoea (သို.) Steatorrhoea (၀မ္းထဲမွာအဆီေတြပါလာတဲ့ condition) ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ Glutamate ေတြရိွေနတဲ့အတြက္ေျကာင့္ ဆီးခို်ေရာဂါကိုပိုဆိုးေစမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေရာဂါ လက0x081ခဏာေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုဆင္ျခင္မယ္ ဘယ္လိုအစားအစာေတြကို ေရြးခ်ယ္စားသံုးမယ္ ဆိုတာကို ဆက္ေဆြးေနြးျကည့္ရေအာင္။
MSG ပါတဲ့အစားအေသာက္ေတြကေတာ့ေျပာရမယ္ဆိုရင္ တစ္ေန.လံုးထိုင္ေျပာေတာင္ကုန္မွာမဟုတ္ဘူး။ MSG ကအရသာထူးေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ အကုန္သံုးျကတာခ်ည္းပါပဲ။ Snack food ေတြမွာလည္းပါတာခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ U.S. မွာ အေမရိကန္ အစားအေသာက္ျကီးျကပ္ေရးအဖဲြ. FDA ရဲ.ညွြန္ျကားခ်က္အရ အစားအစာရဲ. Ingredient list မွာ MSG ပါ၀င္ေျကာင္းေရးရပါတယ္။ နည္းနည္းေလးပါတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ေရးရပါတယ္။ ဒါမွ အစားအစာ ၀ယ္ယူသူေတြက MSG ပါ၀င္ေျကာင္း သိျပီး ေရွာင္သင့္ရင္ ေရွာင္လို.ရေအာင္ပါ။ ဒါေပမယ့္ Glutamate ရဲ. သဘာဝSource ေတြျဖစ္တဲ့ Soy ၊ Soy Sauce(ပဲငံျပာရည္) ၊ နြားနို. ၊ ဂံု် ၊ cheese ေတြကိုေတာ့ MSG ပါ၀င္ေျကာင္း မေရးေတာ့ပါဘူး၊ ဥပမာ-MSG ကို တစ္ကယ္မထည့္ပဲ ေျကာ္ထားတဲ့ ထမင္းေျကာ္မွာ source ျဖစ္တဲ့ ပဲငံျပာရည္ ထည့္ထားတယ္ဆိုရင္ No MSG လို. Label တပ္နိုင္ပါတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဒါေျကာင့္ အခုေနာက္ပိုင္း တရုတ္စားေသာက္ဆိုင္ ေတြမွာ No MSG ဆိုျပီးေရးထားျကျပီေလ။ ဒါေပမယ့္လည္း သူတို.က MSGရဲ. source ေတြကိုသံုးေနတာပါပဲ။ ေအာက္ကပံုမွာ Glutamate ရဲ. Source ေတြ နဲ. Glutamate မ်ားမ်ားပါတဲ့ အစားအစာေတြကို ျပထားပါတယ္။
MSG ကိုအသင့္စား အစားအေသာက္ေတြမွာ အမ်ားဆံုးထည့္သံုးျကတာေတြရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အသားေတြ၊ အကင္ေတြ၊ ျကက္အူေခ်ာင္း၊ ၀က္အူေခ်ာင္းေတြ၊ Dorito လိုမို်း snack food ေတြ၊ Mc Donald's, Burger King, KFC, Taco Bell စတဲ့ ဟမ္ဘာဂါ၊ ျကက္ေျကာ္ဆို္င္ေတြက အစားအစာတစ္ခို်. မွာ MSG ကိုသံုးေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ျမန္မာျပည္က ဆိုင္ေတြမွာေရာင္းတဲ့အစားအစာ အကုန္နီးပါး MSG ပါပါတယ္။ အာခီ်နိုမိုတိုအခို်မႈန္.ေလ။ အဲဒါကို အရမ္းသံုးျကတာ။ လူေတြကလည္းျကိုက္ျကတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ေရွာင္တဲ့လူေတြရိွလာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စားမွန္းမသိ စားေနျကတာပါပဲ။ korean ေတြစားတဲ့ ကင္(မ္)ခီ်မွာ လည္း MSG ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြစားတဲ့ sushi က seaweed ကလည္း MSG ရဲ. Source ျဖစ္တယ္။ ေျပာရရင္ MSGမပါတဲ့ စားစရာဆိုတာ ရိွမွာေတာင္ရိွမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။
တကယ္လို. MSG ရဲ.ဆိုးကို်းေတြကိုေျကာက္လို. ေရွာင္ခ်င္ပါတယ္ဆိုရင္ဘာေတြစားျကမလဲ။
ရွင္းပါတယ္။ အရည္ရွြမ္းတဲ့ သစ္သီး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြမ်ားမ်ားစားေပါ့၊ အသားဆိုရင္လည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ အိမ္မွာလီွးျဖတ္ျပီးခ်က္ျပုတ္စား၊ လုပ္ျပီးသား အသင့္ခ်က္ျပုတ္စား အစားအစာေတြကိုေရွာင္နိုင္သမွ်ေရွာင္။ ေနာက္ျပီးဒီစာဖတ္သူထဲမွာ Dorito ျကိုက္တဲ့သူရိွလား၊ ျကိုက္ေပမယ့္ ေလွ်ာ့စားသင့္တယ္။ တျခား fast food ေတြေရာပဲ ေလွ်ာ့စားပါ၊ ေစ့အဆံေတြ ဥပမာ- almond ဆိုရင္လည္း ဘာမွ အခို် အငံ ထည့္မထားတဲ့ ဟာမို်းကိုပဲစားပါ။ ဟင္းခို်ေတြမွာ MSG ပါတတ္တာကို ေတြ.ရတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ- အျပင္ကဝယ္စားတဲ့ မုန္.ဟင္းခါးဟင္းရည္ဆို MSG ကိုရွယ္ထည့္ထားတာ။ ဒါေျကာင့္ ဟင္းခို်ဆိုရင္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ခ်က္ေသာက္တာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ဒါေျကာင့္ ဘယ္အစားအစာမဆို သိပ္မဝယ္စား ပဲကိုယ့္ဟာကိုယ္ အခို်မႈန္.မထည့္ပဲ ခ်က္စားျကပါလို.ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ Chinese Restaurant Syndrome ဆိုတာလည္းမျဖစ္ေတာ့ပဲ က်န္းက်န္းမာမာေနနို္င္မွာျဖစ္ပါတယ္။……….
Ref;
http://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_restaurant_syndrome#Research_i...
http://www.rawlifecoaching.com/?p=458
More about MSG (ရတနာပံုေနျပည္ေတာ္သတင္းစာမွ...)
ကြ်န္ေတာ္တို့ ေန့တိုင္းစားေနျကတဲ့ အခို်မႈန့္ေခၚ အန0x081တရာယ္မႈန့္အေျကာင္း
ကြ်န္ေတာ္တို့ ေန့တိုင္းစားေနျကတဲ့ အခို်မႈန့္ေခၚ အန0x081တရာယ္မႈန့္အေျကာင္းျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ျပည္တြင္းက ဂ်ာနယ္စာမ်က္နွာေတြ၊ အင္တာနက္ စာမ်က္နွာေတြေပၚမွာ ရန္ကုန္ျမို့ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီနဲ့ အစားအေသာက္နွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရးအဖဲြ့ (FDA) တို့ ပူးေပါင္းျပီး အေျကာ္လုပ္ငန္းေတြ အေျကာ္မို်းစံု ေျကာ္တဲ့ ေနရာမွာ ေရသန့္ဘူးေတြ ဆီထဲ ထည့္ေျကာ္မေျကာ္ လိုက္စစ္ျပီး ေျကာ္တာ စစ္ေဆးေတြ့ရိွရင္ စည္ပင္သာယာဥပေဒနဲ့ေရာ FDA ဥပေဒနဲ့ပါ နွစ္မို်း အေရးယူသြားမယ္ လို့ ဖတ္လိုက္ရလို့ ၀မ္းသာမိပါတယ္။ဒါေပမယ့္ မထင္ပါဘူးဗ်ာ။ေရသန့္ဘူးေတြဟာ ဓာတုနည္းနဲ့ ျပုလုပ္ထားတဲ့ ေပၚလီမာ ပလတ္စတစ္ ေတြျဖစ္လို့ ဒါေတြကို အပူခိ်န္ျမင့္မားတဲ့ ဆီပူပူထဲမွာ ထည့္ေျကာ္မယ္ဆိုရင္ ပလတ္စတစ္ေတြထဲက Bisphenol-A (BPA) အပါအဝင္ အဆိပ္ျဒပ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထြက္လာျပီး အေျကာ္ေတြထဲ စိမ့္ဝင္သြားပါတယ္။ ဒါေတြကို ေန့စဉ္နဲ့အမွ် စားမယ္ဆိုရင္ လူသားေတြရဲ့ အာရံုေျကာစနစ္ နဲ့ မို်းပြားစြမ္းရည္ကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္နိုင္ျပီး ဆီးအိမ္ကင္ဆာ အပါအဝင္ ကင္ဆာေရာဂါ အမို်းမို်းကိုလည္း ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။ဒီလို အန0x081တရာယ္ ရိွတဲ့ ေရသန့္ဘူးေတြ အေျကာ္စံုေတြထဲကို ဘာလို့ ထည့္ေျကာ္ျကရတာလဲ ဆိုေတာ့ အဲလိုေရသန့္ဘူး ထည့္ေျကာ္ထားတဲ့ အေျကာ္ဟာ အထူးျကြပ္မြေနျပီး အဲလို ျကြပ္ရြစားေကာင္းမႈကလဲ အရမ္းကို တာရွည္ခံတယ္လို့ အေျကာ္လုပ္ငန္းအကူ အမို်းသမီးတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ရပ္ေတြကို အေျကာ္ဖိုေတြနဲ့ နွစ္ျပန္ေျကာ္ လုပ္ငန္းအခို့်က လုပ္ကိုင္ေနတယ္လို့ အတည္မျပုနိုင္ေသးတဲ့ သတင္းေတြအရ ျကားသိေနရတာ ျကာပါျပီ။ ဒါေျကာင့္ ဒီလို ၀ိသမေလာဘနဲ့ စီးပြားရွာတဲ့ လုပ္ရပ္ကို လိုက္လံစစ္ေဆးျပီး အျပစ္ေပး တားဆီးနိုင္ဖို့ လိုအပ္လွသလို ျပည္သူ့က်န္းမာေရးကို ဦးစားေပး ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အစားအေသာက္နဲ့ ေဆးဝါးဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြ ကြ်န္ေတာ္တို့နိုင္ငံမွာ အခိုင္အမာ ရိွလာပါေစလို့ ဆန0x081ဒျပုလိုက္ပါတယ္။ကြ်န္ေတာ္ တို့ မမီေလာက္ ပါဘူး အဲ့ အခိ်န္ကို။
ေရသန့္ဘူး ကိစ0x081စအတြက္ ၀မ္းသာရေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ ေနာက္ထပ္ ဘဝင္မက်ျဖစ္ေနလို့ တင္ျပခ်င္တဲ့ အခ်က္က အခို်မႈန့္ ပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ သိသေလာက္ ကေတာ့ ယေန့ကမ0x081ဘာေပၚမွာ အခို်မႈန့္ကို နိုင္ငံတဲ့အဝွမ္း တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ စားသံုးေနတဲ့ နိုင္ငံဆိုလို့ ကြ်န္ေတာ္တို့နိုင္ငံ တစ္နိုင္ငံတည္း ရိွမလားပဲ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အခို်မႈန့္ထုတ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္တို့နိုင္ငံကို တင္သြင္းေနတဲ့ နိုင္ငံေတြကေတာ့ အခို်မႈန့္ လံုးဝမစားျကဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဒီလို ေဘးအန0x081တရာယ္ ရိွတယ္လို့ နိုင္ငံေတာ္က ေျကျငာထားေပမယ့္ အခို်မႈန့္အရသာကို ျပည္သူေတြ စဲြေနလို့ ဆက္သံုးေနျကတာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါဘူး။ ျဖတ္သင့္ပါျပီ။အဆိုးဆံုးကေတာ့ သူ့အရသာနဲ့သူ ဆိမ့္ေမွြးျကြပ္ရြေနတဲ့ ျမန္မာ့ရိုးရာ နွစ္ျပန္ေျကာ္မ်ားထဲမွာ အခို်မႈန့္ေတြ အတံုးလိုက္အခဲလိုက္ ထည့္ေနတဲ့ ကိစ0x081စပါပဲ။ ျပည္သူေတြဘက္က ေတာင္းဆိုတာလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ့၊ အဲဒီေလာက္လဲ ထည့္စရာ မလိုဘဲနဲ့ကို ကိုယ့္အေျကာ္စံု အေရာင္းသြက္ေရး အတြက္ ျပည္သူေတြ အခို်မႈန့္အန0x081တရာယ္ မ်ားမ်ားေတြ့ပေစ ဆိုတဲ့ သေဘာမို်း ျဖစ္ေနပါတယ္။ (တခို့်ဆို အခို်မႈန့္နဲ့ မဆိုင္တဲ့ လက္ဖက္ရည္၊ ပူတင္း၊ ေရွြျကည္ စတဲ့ စားစရာေတြမွာပါ ထည့္ေနျကတာ အသိဉာဏ္ မဲ့ရာ ေရာက္ပါတယ္)အခို်မႈန့္ ဆိုတာ ဘာလဲ။ေရရွည္ မွန္မွန္ စားသြားရင္ ဒီေလာက္ အန0x081တရာယ္ မ်ားပါတယ္ ဆိုတဲ့ အခို်မႈန့္ဆိုတာ Monosodium glutamate (MSG)လို့ေခၚတဲ့ ျဒပ္ေပါင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ Glutamic Acid လို့ေခၚတဲ့ Amino Acid တစ္မို်း ပါ၀င္ျပီး စားစရာထဲ ထည့္လိုက္ရင္ Free Glumate ေတြ အျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲသြားကာ အစားအေသာက္ေတြရဲ့ အရသာကို ဓာတုနည္းနဲ့ လွ်ာေပၚမွာ ဆပြားတိုးေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။အခို်မႈန့္ဟာ ဟင္းခတ္ပစ0x081စည္းတစ္ခု ဟုတ္ပါသလားပံုမွန္သံုးသင့္တဲ့ ဟင္းခတ္အေမွြးအျကိုင္တစ္ခု လံုးဝမဟုတ္ပါ။ နည္းနည္းစားစား မ်ားမ်ားစားစား ေရရွည္ စားရင္ အန0x081တရာယ္ကေတာ့ ရိွတာပါပဲလို့ ပညာရွင္မ်ားက ေျပာျကားပါတယ္။ Good Manufacturing Practice (GMP) လို့ေခၚတဲ့ ကမ0x081ဘာ့အဆင့္ ထုတ္လုပ္မႈ စနစ္ေကာင္း (GMP စနစ္) ရဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ အခို်မႈန့္ လံုးဝ မပါပါဘူး။
အခို်မႈန့္ကို ေရရွည္ပံုမွန္ စားသံုးသြားရင္ ဘာဆိုးကို်းေတြ ရိွလာနိုင္မလဲ?
(၁) ဆီးခို် မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း (Insulin) ရဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမွာ အေနွာင့္အယွက္တစ္ရပ္ ျဖစ္ေစလို့ ဆီးခို်ျဖစ္ေစဖို့ ေကာင္းေကာင္း အေထာက္အကူျပုပါတယ္။
(၂) အစာ အလြန္အကံြ် စားခ်င္စိတ္ကို တိုးပြားျဖစ္ေပၚေစသလို အဝလြန္ျခင္းကို တားဆီးေပးတဲ့ ေဟာ္မုန္းမ်ားကိုပါ ပိတ္ဆို့လို့ အဝလြန္ျခင္းကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ အဝလြန္ျခင္း ေရာက္လာရင္ ေသြးတိုး၊ ဆီးခို်၊ နွလံုးေသြးေျကာပိတ္ စတဲ့ အေဖာ္အေပါင္းေတြပါ ပါလာပါလိမ့္မယ္။
(၃) ဦးေနွာက္ဆဲလ္ေတြကို ျမန္ျမန္ ပ်က္စီးယိုယြင္း ေစပါတယ္။ မွတ္ဉာဏ္ကို အရြယ္မတိုင္ခင္ ေပ်ာက္ဆံုးေစျပီး ေမ့တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစဖို့ အလားအလာ အရမ္း မ်ားေစပါတယ္။ အခို်မႈန့္ကို ေမြးကင္းစကတည္းကေန စျပီး စားတဲ့ ကေလးေတြမွာ ဉာဏ္ရည္ပိုင္း ယုတ္ေလ်ာ့မႈ ရိွတာကို ေတြ့ရိွရပါတယ္။
(၄) ဂ်ာမနီနိုင္ငံမွာ အခို်မႈန့္ သံုးစဲြမႈကို လံုးဝျဖတ္ေတာက္ေရွာင္ျကဉ္ဖို့ အမို်းသားအဆင့္ ေျကျငာခ်က္ေတြ ဥပေဒေတြ အလန့္တျကား ထုတ္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ဂ်ာမန္က်န္းမာေရး ပညာရွင္ေတြ ဘာေတြ့ရလို့လဲ ဆိုတာ စာဖတ္သူတို့ သိပါသလား။ အခို်မႈန့္ စားတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ ေမြးလာတဲ့ ကေလးေတြဟာ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း စြမ္းရည္က်ဆင္း၍ မတိုးေတာ့ျခင္း (Insulin-resistant) ေမြးရာပါ ျဖစ္လာတာ ေတြ့ရပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ဒီကေလးေတြဟာ ျကီးလာရင္ ဆီးခို်ျဖစ္ဖို့ ေသခ်ာသေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ ဖံြ့ျဖိုးဆဲနိုင္ငံေတြရဲ့ ဆီးခို်ျဖစ္ပြားနႈန္း ျမင့္မားေနတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက တစ္ခု အပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။
(၅) ေနာက္တစ္ခ်က္က ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္ေတြ အခို်မႈန့္စားတဲ့ အက်င့္ေျကာင့္ ေမြးလာတဲ့ ကေလးေတြရဲ့ medulla oblongata, thalamus, or hypothalamus ဆိုတဲ့ ဦးေနွာက္ အစိတ္အပိုင္းေတြမွာ ရိွတဲ့ အာရံုေျကာဆဲလ္ေတြကို ပ်က္စီးေစပါတယ္။ ဒီေနရာေတြဟာ အစားအေသာက္ စားခ်င္စိတ္ကို အဓိက ထိန္းခု်ပ္တဲ့ ဦးေနွာက္ဧရိယာေတြ ျဖစ္လို့ ဒီလို ကေလးေတြဟာ ျကီးလာရင္ အစားအေသာက္ အလြန္အကံြ်စားတဲ့ အက်င့္ ရိွကာ အဝလြန္ျပီး ေရာဂါေတြ ထူေစတတ္တာ ကမ0x081ဘာတစ္ဝန္း ေလ့လာေတြ့ရိွ ထားပါတယ္။(ဒါဟာ အခို်မႈန့္ကေပးတဲ့ အမို်းသား က်န္းမာေရး/လူမႈေရး ၀န္ထုပ္ဝန္ပိုး (National Health/Social Burden) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အခို်မႈန့္ ၀ယ္ယူတင္သြင္းရတဲ့အတြက္ နိုင္ငံနဲ့လူမို်း အကို်းရိွေစမယ့္ တျခားအရာေတြ ၀ယ္ယူဖို့ နိုင္ငံျခားေငြ ေလ်ာ့ေစလို့ တိုင္းျပည္အတြက္လဲ နစ္နာပါတယ္)
(၆) မို်းပြားစြမ္းရည္ က်ဆင္းျခင္း၊ သားသမီးရနိုင္စြမ္း က်ဆင္းျခင္းေတြ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ Chinese Restaurant Syndrome ေခၚ တရုတ္စားေတာ္ဆက္ေရာဂါစု ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါစုဟာ အခို်မႈန့္ လြန္ကဲစြာ ပါတဲ့ အစားအေသာက္ စားျပီးျပီးခ်င္းမွာ မ်က္နွာ၊ လည္ပင္း နဲ့ တစ္ကိုယ္လံုးမွာ အနီစက္ေတြ ထြက္လာျခင္း၊ ေခါင္းအရမ္းထိုးကိုက္ျခင္း၊ ေခါင္းမူးျခင္း၊ မ်က္နွာမွာ တင္းျကပ္ေနတယ္လို့ ခံစားရတတ္ျခင္း၊ ေမးလႈပ္ ပါးစပ္ဖြင့္ရတာ ေလးျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ခါးနာျခင္း စတာေတြ ခံစားရတတ္တဲ့ အခို်မႈန့္နဲ့ ဓာတ္မတည့္တဲ့ ေရာဂါ ျဖစ္ပါတယ္။
(၇) ပန္ကရိယေခၚ မုန့္ခို်အိတ္ေရာင္ေရာဂါ အပါအဝင္ ကိုယ္တြင္းကလီစာ တစ္ခုခု ေရာင္ယမ္းတဲ့ ေရာဂါ ရိွေနသူေတြ၊ သက္ျကီးရြယ္အိုေတြ၊ စာသင္ျကားေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ အထူးေရွာင္ျကဉ္ သင့္ပါတယ္။
(၈) လူအမ်ားစုက ဆားကအငန္ အခို်မႈန့္က အေပါ့ ဆိုျပီး တလဲြမွတ္ယူထားျကပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဆားထည့္လြန္လို့ ငန္သြားရင္ အခို်မႈန့္မ်ားမ်ား ထပ္ထည့္ ပါတယ္။ အမွန္က ဆားက Sodium chloride ၊ အခို်မႈန့္က Monosodium glutamate ျဖစ္လို့ နွစ္ခုလံုး ဆိုဒီယမ္ (Sodium) ဆားဓာတ္ျဖစ္ကာ နွစ္ခု ျပိုင္စားသံုးရင္ ေသြးတြင္းဆိုဒီယမ္ ျမင့္တက္မႈ အရမ္းမ်ားလာေစကာ ေသြးတိုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ေသြးတိုးေရာဂါ ကာကြယ္လိုသူမ်ားနဲ့ ရိွသူမ်ားဟာ အခို်မႈန့္ကို အထူးေရွာင္ျကဉ္သင့္ပါတယ္။
အခို်မႈန့္ စဲြလမ္းေနျခင္းကို ဘယ္လို ေလွ်ာ့ခ် အျမစ္ျဖတ္ျကမလဲ?
(၁) ေလွ်ာ့ခ်သံုးျခင္းျဖင့္ စတင္ပါ။ အခို်မႈန့္ဟာ အသားေတြရဲ့ အရသာကိုသာ ျမွင့္တင္ေပးတာ ျဖစ္လို့ အသီးအနံွေတြမွာ လံုးဝမသံုးပါနဲ့။
(၂) ေယဘုယ်လမ္းညွြန္ (General Guideline) အရ ေျပာရရင္ အစားအေသာက္ တစ္ကီလို (၂.၂ေပါင္) ကို အခို်မႈန့္ လက္ဖက္ရည္ဇြန္းနဲ့ တစ္ဇြန္းထက္ ပိုမသံုးပါနဲ့။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ အန0x081တရာယ္ နည္းတယ္လို့ သိရပါတယ္။
(၃) ရယ္ဒီမိတ္ အစားအေသာက္ေတြ အားလံုးနီးပါးမွာ အခို်မႈန့္ ပါျပီးသားဆိုတာ သတိထားပါ။ ဘယ္ေတာ့မွ အခို်မႈန့္ ထပ္မထည့္ပါနဲ့။(၄) ရယ္ဒီမိတ္ စားစရာေတြ ၀ယ္ရင္ ေလဘယ္လ္ ေပၚမွာ ပါတဲ့ အခို်မႈန့္ပါ၀င္မႈ ပမာဏကို ရွာေဖြပါ။ အဆင့္အတန္းရိွတဲ့ အစားအေသာက္တံဆိပ္ေတြ အားလံုးရဲ့ ပါ၀င္ဖက္ပစ0x081စည္းစာရင္း (Ingredient List) ရဲ့ ေအာက္ဆံုးမွာ အခို်မႈန့္ တကယ္သံုးထားရင္ သံုးထားေျကာင္း ပမာဏ အတိအက် ပါပါတယ္။(၅) ရိုးရာ ဟင္းခတ္အေမွြးအျကိုင္ေတြ (ဥပမာ ပုစြန္ေျခာက္၊ ငါးပိ စတာေတြ) ကို ျပန္လည္အစားထိုး သံုးသင့္ပါျပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ရဲ့ ေရွးအစဉ္အဆက္ ဘိုးဘြားမ်ားဟာ ထြားကို်င္းသန္မာ ေရာဂါကင္းခဲ့တာ အခို်မႈန့္ မစားခဲ့ျကတာလည္း ပါပါတယ္။
ကဲ .. စာဖတ္သူေရာ.. စားအံုးမလား အခို်မႈန္...?
Translated to Unicode by drcrazy..ဟီး...
August 28, 2011 ၊ အခိ်န္ 4:52pm တြင္ drcrazy မွ အသိပညာ ရနိုင္ဖြယ္ရာေဆြးေနြးခ်က္မ်ား ေခါင္းစဉ္ေအာက္ ၌ ေရးသားခဲ့သည္
