(၃၁)ဘုံ ရွိ၊ မရွိ

သိပၸံပညာ သိပ္တုိးတက္ေနတဲ့ ေခတ္ၾကီးမွာ လက္ေတြ႔မွ ယုံႏုိင္မယ္ဆုိတဲ့ သူေတြရဲ႕ ဒီေမးခြန္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ အေပၚမွာ ယုံၾကည္တဲ့သူေတြေရာ၊ မယုံၾကည္တဲ့သူေတြေရာ ေမးလြန္းတဲ့၊ သိပ္ကို ေခတ္စားတဲ့ေမးခြန္းတစ္ခုပါ။
ဒီေမးခြန္းေလးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တုိက္ရုိက္မဟုတ္ေပမယ့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေလးတစ္ခုကို အရင္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ တစ္ခါက ျမန္မာႏုိင္ငံက အလြန္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ ရုပ္ရွင္ မင္းသားတစ္ေယာက္က မင္းကြန္းတိပိဋကဆရာေတာ္ၾကီးကုိ ေမးခြန္းတစ္ခု သြားေမးပါတယ္။ သူေမးတဲ့ ေမးခြန္းက သုံးဆယ့္တစ္ဘုံထက္ ျမင့္ပါတယ္။ သူေမးတာက“ အရွင္ဘုရား၊ နိဗၺာန္ ဆုိတာ တစ္ကယ္ရွိလား”
ဆုိေတာ့ ဆရာေတာ္ၾကီးက “ရွိတာေပါ့” လုိ႔ေျဖေတာ္မူပါတယ္။ အဲဒိေတာ့ သူက ဆက္ေမးပါတယ္။ “အဲဒါဆုိ အဲဒီ နိဗၺာန္က ဘယ္မွာရွိတာလည္းဘုရား၊ တပည့္ေတာ္လည္း ျမင္ခ်င္လုိက္တာ” လုိ႔ဆက္ျပီးေစာဒကတက္ ေမးပါတယ္။ သူကေတာ့ ဘယ္လုိ ေစတနာမ်ဳိးနဲ႔ ေမးတယ္မသိဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဆရာေတာ္ၾကီး ေျဖလုိက္တဲ့ အေျဖကေတာ့ အလြန္ကို တန္ဘုိးမျဖတ္နုိင္ေလာက္ကုိ ေကာင္းလြန္းလွပါတယ္။ ဆရာေတာ္ၾကီး ေျဖၾကားလိုက္ပုံေလးက “နိဗၺာန္ကုိ ျမင္ခ်င္တယ္ေျပာရေအာင္ ျမင္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ညဏ္ (ျမင္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အဆင့္) မင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ရွိလုိ႔လဲ” တဲ့။ ေကာင္းလုိက္တဲ့အေျဖ၊ ေမးခြန္းရဲ႕ ျပႆနာဟာ ရွင္းသြားပါတယ္။ ဆရာတာ္ၾကီးက ဘာမွ ဆက္မမိန္႔ေပမယ့္၊ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ “နိဗၺာန္ကုိ ျမင္ခ်င္ရင္ ျမင္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ ညဏ္ ရေအာင္လုပ္” လုိ႔ မိန္႔ေတာ္မူလုိက္တာပါ။ နိဗၺာန္ကို ျမင္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ ညဏ္ ဆုိတာေတာ့ မဂ္ညဏ္၊ ဖုိလ္ညဏ္ ပါပဲ။

ခု - ကိုထြန္းေအာင္ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းဟာ ဒီသေဘာေတြ အမ်ားၾကီး ပါေနပါတယ္။ ေမးခြန္းရဲ႕ဆုိလုိရင္းက မျမင္ရတဲ့ ဘုံေတြကို မယုံခ်င္ဘူး။ ျမင္ရတဲ့ လူ႕ဘုံနဲ႔၊ တိရစၧာန္ဘုံ ဒါပဲ ယုံခ်င္တယ္ ဆုိတဲ့သေဘာပါ။ ေကာင္းျပီ မျမင္ရလုိ႔ မယုံဘူးဆုိရင္၊ ေလာကမွာ မျမင္ရပဲ လက္ခံေနရတဲ့ အရာေတြမ်ားစြာရွိတယ္ ဆိုေတာ့ သိၾကမွာပါ။ ဥပမာ - လူေတြရဲ႕ စိတ္ကုိ ဘယ္လုိမွ မျမင္နုိင္ပါဘူး။ ဘယ္လုိ မွန္ဘီလူးနဲ႔ၾကည့္ၾကည့္ လူရဲ႕ စိတ္ကုိ ျမင္ႏုိင္တယ္ ဆုိတဲ့ စက္မေပၚေသးပါဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွလည္း ေပၚမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီစိတ္ရွိေနတာကို လက္မခံတဲ့သူဆုိတာ ေလာကမွာမရွိဘူး။ ဒီစိတ္ေလးဟာ မျမင္ရေပမယ့္ သူ႕ေၾကာင္ပဲ ကမၻာၾကီးမွာ စစ္ေတြျဖစ္ ပူေလာင္ဒုကၡေတြေရာက္၊ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ကုိ စတင္ဖန္တီးတဲ့ အရာဟာလည္း အလြန္ျပင္းထန္တဲ့ ေဒါသဆုိတဲ့ စိတ္ပါပဲ။ ေလာကၾကီး ေအးခ်မ္းသာယာျပီး ညီညႊတ္မွ်တစြာေနႏုိင္ေအာင္ ဖန္တီးေပးတာဟာလည္း အဲဒီ စိတ္ပါပဲ။ ျမတ္စြာဘုရားက “စိေတၱန နီယေတ ေလာေကာ” ေလာကၾကိးတစ္ခုလုံးကုိ စိတ္က (ေဆာင္ေန တယ္) ဖန္တီးေနတယ္လုိ႔ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။ လူေကာင္း၊ သူေကာင္းျဖစ္ေစတာလည္း ဒီစိတ္ပါပဲ၊ လူဆုိး ျဖစ္ေစတာလည္း ဒီစိတ္ပါပဲ။ စိတ္ကေလးက ၾကည္လင္ေတာ့ ရုပ္အဆင္း အဂၤါေလး လွလုိ႔။ ၾကည္လင္လုိ႔၊ ၾကည့္ေကာင္း၊ ရႈေကာင္းေလးျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဟာ - စိတ္က ၾကမ္းတမ္းျပီဆုိေတာ့ မ်က္ႏွာက နီလာတယ္။ အသားေတြ တဆတ္ဆတ္တုန္လာတယ္။ အလြန္ျပင္းထန္လြန္းရင္ မူးေမ့လဲသြားတာမ်ဳးိလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

စိတ္ၾကာင့္ ရုပ္ေတြေျပာင္းေနတဲ့ သေဘာပါ။ ဒီရုပ္ေတြရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈကုိ ၾကည့္ျပီးေတာ့ သူ-စိတ္ဆုိးေန တယ္၊ သူ-စိတ္ေကာင္းေနတယ္ဆုိတာ သိႏုိင္တာပါ။ အဲဒီဆုိးေနတဲ့၊ ေကာင္းေနတဲ့ စိတ္ကုိ ဘယ္သူမွ မျမင္ႏုိင္ပါဘူး။ အတြင္းက ျဖစ္၊ ပ်က္ေနတဲ့စိတ္ကုိ ဘယ္သူမွ မျမင္ႏုိင္ေပမယ့္၊ မျမင္ရလုိ႔ စိတ္မရွိဘူးလုိ႔ေတာ့ ဘယ္သူမွ မေျပာရဲပါဘူး။ ေနာက္ဥပမာေတြ ေပးစရာမ်ားစြာရွိေပမယ့္ ဒါေလာက္ဆုိလုံေလာက္ပါျပီ (ဥပမာနဲ႔ ပါတ္သက္ျပိး မရွင္းေသးရင္ သင္တန္းက်ရင္ ထပ္ရွင္းပါမယ္။) အဲဒီလုိ ရုပ္ေတြရဲ႕ အေကာင္းအဆုိးကို ၾကည့္ျပီး စိတ္ရွိတာကုိ သိႏုိင္ရင္၊ လူေတြရဲ႕ ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈကုိၾကည့္ျပိး ေကာင္းတဲ့ဘုံဌာန၊ မေကာင္းတဲ့ ဘုံဌာနေတြလည္း ရွိကို ရွိရမယ္ဆုိတာ ညဏ္မ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။

ကဲ - ေနာက္တစ္မ်ဳိး လက္ေတြ႔ဆန္ဆန္ ေဆြးေႏြး ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။ ေလာကမွာ သူတစ္ပါး အသက္သတ္ျခင္း၊ သူတစ္ပါး ဥစၥာခုိးျခင္း စတဲ့ အမႈေတြကုိ လုပ္တဲ့ သူေတြရ႕ဲ အက်ဳးိရလာဒ္ဟာ မေကာင္းပါဘူး။ အဲဒီသူေတြရဲ႕ ရရွိမယ့္ အက်ဳးိရလာဒ္အျဖစ္ ေနရာဟာ ေထာင္ စသည္က်ျခင္း။ သူမ်ားကုိ သတ္၍ ကုိယ္ ျပန္အသတ္ခံရျခင္းစတဲ့ အက်ဳိးေတြဟာ မေကာင္းမႈလုပ္တဲ့ သူေတြရဲ႕ လားရာ အရပ္ေတြပါ။ ေကာင္းတာလုပ္တဲ့သူေတြလည္း ဒီလုိပါပဲ။ သူတုိ႔လုပ္တဲ့ေကာင္းမႈေတြေၾကာင့္ လူခ်စ္လူခင္ေပါမ်ားျခင္း၊ ေကာင္းတဲ့ ဂုဏ္သတင္းေက်ာ္ေစာျခင္း၊ လူပုံအလယ္ တင့္တယ္ျခင္းဆုိတာေတြဟာ သူတုိ႔လုပ္တဲ့ေကာင္းမႈေတြက ေပးအပ္တဲ့ အက်ဳးိေက်းဇူးေတြပါ။ အဲဒီလုိပါပဲ။ ေလာကမွာ မေကာင္းတာ လုပ္တဲ့ သူေတြရဲ႕ မေကာင္းမႈေတြဟာ လုပ္ခ်င္းတုိင္းလုပ္ ဘာအက်ဳိးမွ မေပးဘူးဆုိရင္ ေလာကမွာ လူေကာင္းဆုိတာ ဘယ္ရွိေတာ့မလဲ။ ဒီအတုိင္းပဲ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြဟာလညး္ ဒီတုိင္းအလဟႆ    ျဖစ္သြားမယ္ဆုိရင္ လူသားခ်င္းစာနာစရာ၊ ကူညီစရာ၊ လွဴဒါနး္စရာ မလုိေတာ့ဘူးေလ။ အက်ဳိးမွမရွိတာ လုပ္စရာလည္း ဘယ္လိုေတာ ့မလဲ။

ဒါေၾကာင့္ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြဟာ မေကာင္းက်ဳိးကုိ ျဖစ္ေစတယ္ဆုိရင္ အဲဒီမေကာင္းတာကုိ လုပ္တဲ့သူ ေတြရဲ႕ မေကာင္းက်ဳိးကို ခံစားရမယ့္ေနရာဟာလည္း ရွိကုိရွိရမွာပါပဲ။ ထုိ႔အတူ ေကာင္းတာ လုပ္တဲ့ သူေတြရဲ႕ ရလာဒ္ ဟာ ေကာင္းက်ဳးိကို ျဖစ္ေစတယ္ဆုိရင္ အဲဒီေကာင္းက်ဳးိကုိ ခံစားရမယ့္ ဘုံဌာနဟာ ရွိကိုရွိရ မွာပါပဲ။ ဒါၾကာင့္ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းက်ဳးိရမယ္၊ မေကာင္းတာလုပ္ရင္ မေကာင္းက်ဳိးရမယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ တဲ့ အေျခခံအသိေလး ရွိတယ္ဆုိရင္ ဒီ-သုံးဆယ့္တစ္ဘုံ ျပႆနာဟာ အလုိလုိ ရွင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ဒီပုစၧာနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာေလးကေတာ့ ဘုံဌာနေတြ ရွိတယ္၊ မရွိဘူး ဆုိတာထက္ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ကုိ လုပ္တယ္၊ မလုပ္ဘူးဆုိတာသာ အေရးၾကီးတာပါ။ ဘုံဆုိတာေတာ့ ရွိသည္ဟု ယုံၾကည္သည္ ျဖစ္ေစ။ မရွိဘူးလုိ႔ ယုံၾကည္သည္ျဖစ္ေစ။ ဒီလမ္းကိုေလွ်ာက္ရင္ေတာ့ ဒီပန္းတုိင္ကိုေရာက္မွာ အေသခ်ာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္နဲ႔မမွီႏုိင္တဲ့ ပုစၧာေတြကုိ အခ်ိန္ကုန္ခံ စဥး္စားေနမယ့္အစား တကယ့္ လက္ေတြ႔ အက်ဳိးေပးမယ့္ တရားေတြကုိပဲ ဗုဒၶအလုိေတာ္က် က်င့္ၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းရင္း “သုံးဆယ့္ တစ္ဘုံ” အေမးျပႆ နာကို နိးဂုံခ်ဳပ္လုိက္ပါတယ္။

“အားလုံးပဲ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔ ဘ၀ရဲ႕ ေအးျငိမ္းရာကုိ ရွာေဖြႏုိင္ၾကပါေစ”
အရွင္ေတဇာနႏၵ(ေစတနာပန္းခင္း)

“ကုိးကား”
၁။ ဆရာေတာ္ ဦးနႏၵမာလာ = ဘ၀ခရီး၀ယ္ ေရြးခ်ယ္ရမည့္လမ္း။
၂။ ဓမၼစာေပမ်ဳိးစုံႏွင့္ ေလာက အေတြ႕အၾကဳံ။

Shared from Pay Thoe (FB)