အမွတ္စဥ္(၁၂) {သမၼဳတိသစၥာ၊ သမၼဳတိသစၥာဆိုတာ ပညတ္ } အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ) - ေဒါက္တာ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ

အခန္း (၁)

သမၼဳတိသစၥာ ႏွင့္ ပရမတၳသစၥာ


သမၼဳတိသစၥာ

အဘိဓမၼာမွာ သမၼဳတိသစၥာႏွင့္ ပရမတၳသစၥာလို႔ သစၥာ ၂-မ်ိဳး ရွိတယ္၊ လူတကာ အသိအမွတ္ျပဳတာကိုသမၼဳတိ လို႔ ေခၚတယ္၊ ေလာက လူသားေတြ အမ်ားစုက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့အရာ (general consensus) ဟာ မွန္ကန္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သစၥာလုိ႔ ေခၚတယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔ မွန္ကုန္တံုးဆိုရင္ အမ်ား သေဘာတူထားတာ ျဖစ္လို႔ မွန္ကန္တယ္လို႔ပဲ ေျပာရမယ္၊ သဘာ၀အားျဖင့္ မွန္ကန္လို႔ မွန္ကန္တယ္လို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး၊ အမ်ားလက္ခံလို႔ မွန္တယ္လို႔ ေျပာရတဲ့ အမွန္၊ အဲဒါကို ‘သမၼဳတိသစၥာ’ လို႔ ေခၚတယ္။

ေလာကမွာ ေန႔စဥ္ ေခၚေ၀ၚေျပာဆိုေနၾကတဲ့ စကားလံုးေတြ ရွိတယ္၊ အမည္ေပးထားတာေတြ မ်ားစြာရွိတယ္၊ လူေတြ ေနတဲ့ အေဆာက္အအံုကို “အိမ္” လို႔ အမည္ေပးၿပီး၊ ရဟန္း,သံဃာေတြ သီတင္းသံုးတဲ့ အေဆာက္အအံုက်ေတာ့ “ေက်ာင္း” လို႔ အမည္ေပးထားတယ္၊ အမ်ားက ဒီအတိုင္းပဲ လက္ခံထားၾကတယ္၊ အမ်ားက အသိအမွတ္ျပဳထားလို႔ မွန္တယ္၊ လူေတြေနတဲ့အိမ္ကို ေက်ာင္းလို႔ ေခၚလို႔ မရဘူး၊ ဘုန္းႀကီးေတြ ေနတဲ့အေဆာက္အအံုကို အိမ္လို႔ ေခၚလို႔ မရဘူး၊ အဲဒီလို ေခၚရင္မွားတယ္လို႔ ေျပာၾကမွာပဲ။


သမၼဳတိသစၥာဆိုတာ ပညတ္

လူသားေတြမွာလည္း ဒါက အမ်ိဳးသား၊ ဒါက အမ်ိဳးသမီး၊ ဘာသာစကားအားေလ်ာ္စြာ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကလည္း ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ေ၀ါဟာရနဲ႔ အသိအမွတ္ ျပဳထားတယ္၊ တျခား ဘာသာစကားေတြကလည္း သူ႔ဆိုင္ရာ ဆိုင္ရာ အသိအမွတ္ျပဳထားၾကတယ္၊ အားလံုး အသိအမွတ္ ျပဳထားလို႔ ေျပာဆိုေနတဲ့ ေန႔စဥ္ သံုးစြဲေနတဲ့ စကားလံုးေတြဟာ ပညတ္ေတြ၊ သမၼဳတိသစၥာေတြ။

မိမိအေပၚမွာ ေက်းဇူးရွိၿပီး ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀ မေမြးခင္ကာလကတည္းက ၉-လလြယ္ ၁၀-လက်မွဖြား၊ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို ‘အေမ’ လို႔ေခၚတယ္၊ ဒါအားလံုးက လက္ခံထားတဲ့ အခ်က္ေတြပဲ။

လိုက္ၿပီး ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ေန႔စဥ္ လူေတြ ဘာေတြနဲ႔ ေနတုန္းဆိုရင္ ဒီပညတ္ေတြနဲ႔ပဲ ေနရတယ္၊ ပညတ္မရွိလို႔ ရွိရင္ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ဆက္သြယ္ ေျပာၾကားဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ ေလာကလူေတြ အသံုးျပဳၿပီး ေခၚေ၀ၚေနတဲ့ အမည္ပညတ္အားလံုးဟာ သမၼဳတိသစၥာေတြပါပဲ၊ မွန္ေနတယ္၊ ေခၚတဲ့အတိုင္း ဟုတ္တယ္လို႔ လက္ခံၾကရတယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔တံုး၊ အမ်ားလက္ခံထားလို႔ပါပဲ၊ ဒါကို general consensus လို႔ေခၚတယ္၊ အမ်ားက သေဘာတူ လက္ခံထားတဲ့ အရာကို ‘ပညတ္’ လို႔ ေျပာတယ္။

အဲဒီ ပညတ္ဆိုတဲ့ သမၼဳတိသစၥာကိုလည္းပဲ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းမွာ ျမတ္စြာဘုရား ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ ေဟာထားတယ္၊ ဘာျဖစ္လို႔ ေဟာတုန္းဆိုရင္ ပညတ္မပါဘဲနဲ႔ စကားလံုးကို မျဖစ္ဘူးေလ၊ ဘယ္လိုမွ ေျပာလို႔ မရဘူး၊ အမည္နာမ စကားလံုး ေ၀ါဟာရေတြ မွန္သမွ်ဟာ ပညတ္ေတြပဲ၊ အမည္ပညတ္ တင္ၿပီး ေဟာမွ သဘာ၀တရားကို ဆိုက္ထိၿပီး သိရွိႏိုင္တယ္၊ အဲဒီ အမည္ ပညတ္ေတြဟာလည္း တခ်ိဳ႕က ေျပာတဲ့အတိုင္း ဟုတ္တယ္၊ တခ်ိဳ႕ ေျပာတဲ့အတိုင္း မဟုတ္ဘူး၊ တကယ္ရွိတာကို ေခၚတာရွိသလို တကယ္မရွိတာကိုလည္း ေခၚတာေတြ ရွိေသးတယ္၊ ဘာပဲေခၚေခၚ အမ်ားက အသိအမွတ္ ျပဳထားလို႔ ရွိရင္ မွန္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ရတယ္ေနာ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ -


“သေကၤတ ၀စနံ သစၥံ, ေလာကသမၼဳတိ ကာရဏံ” ၊

“ သေကၤတ ၀စနံ - လူေတြ သေကၤတလုပ္ထားတဲ့၊ အမွတ္ျပဳထားတဲ့ စကားလံုးမွန္သမွ်ဟာ၊

သစၥံ - မွန္တယ္ တဲ့၊

ေလာကသမၼဳတိ ကာရဏံ - ေလာကလူေတြအားလံုးက ေနၿပီေတာ့ အသိအမွတ္ ျပဳထားလို႔တဲ့၊”


အဲဒီေတာ့ လူေတြ အသိအမွတ္ျပဳထားလို႔ မွန္တယ္ဆိုတာ တကယ့္အမွန္ေတာ့ ဟုတ္ႏိုင္ပါ့မလား၊ အားလံုးက ေနၿပီးေတာ့ အသိအမွတ္ ျပဳထားလို႔ မွန္တဲ့ အမွန္လို႔၊ ဒီလို ေျပာရမယ္။

ဗုဒၶျမတ္စြာက အဘိဓမၼာတရားကို ေဟာတဲ့အခါ တရားဘယ္ႏွစ္မ်ိဳး ထည့္သြင္းေဟာသလဲ၊ (သို႔မဟုတ္) အဘိဓမၼာမွာ ေဟာတဲ့ ဓမၼ ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳး ရွိသလဲလို႔ အက်ဥ္းအားျျဖင့္ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ ပညတ္နဲ႔ ပရမတ္လု႔ိ ေျပာရမယ္၊ ပညတ္ ဆိုတဲ့ စကားလံုး က ပါဠိလို ပညတိၱဆိုတဲ့ စကားက လာတယ္၊ ပရမတ္ ဆိုတာ ပရမတၳဆိုတဲ့ ပါဠိစကားလံုးက လာတယ္၊ ျမန္မာလို မျပန္ဘဲနနဲ႔ ပညတိၱကို ပညတ္လို႔ ျမန္မာေတြက ေခၚလိုက္တယ္၊ ပရမတၳကိုလည္း ပရမတ္လို႔ ေခၚလိုက္တယ္၊ ပါဠိစကားကိုပဲ ျမန္မာေ၀ါဟာရ အျဖစ္ အသံုးျပဳလိုက္တာလို႔ ဒီလိုေျပာတယ္၊ အဲဒီေတာ့ အဘိဓမၼာ -က်မ္းမွာ ေဟာတဲ့တရားက ဘာေတြတုန္း၊ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေျပာစမ္းပါဆိုရင္ ပညတ္နဲ႔ ပရမတ္ကို အဘိဓမၼာမွာ ေဟာတယ္လို႔ ဒီလိုေျပာရမယ္၊ အဘိဓမၼတၳလို႔ ေခၚတဲ့ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းမွာ ေဟာထားတဲ့ အဓိကတရားက ၂-မ်ိဳး ရွိတယ္၊ ဘာေတြလဲဆိုရင္ ‘ပညတ္’ နဲ႔ ‘ပရမတ္’ တဲ့။

အဲဒီေတာ့ ပညတ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကိုေျပာရရင္ သမၼဳတိသစၥာလို႔ သတ္မွတ္ရတဲ့ ပညတ္၊ အဲဒီ ပညတ္ဟာ အေျခခံအားျဖင့္ ၂-မ်ိဳး ရွိျပန္တယ္၊ သဒၵပညတ္ နဲ႔ အတၳပညတ္လို႔ အေျခခံအားျဖင့္ ၂-မ်ိဳး အရင္မွတ္ရမယ္။


*ဆက္ရန္* -------

အခန္း(၁) သမၼဳတိသစၥာ ႏွင့္ ပရမတၳသစၥာ မွ

{သဒၵပညတ္၊ အတၳပညတ္ } အား ဆက္လက္ေရးသား ပူေဇာ္ပါမည္။


*ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္*

အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ (Ph.D)

အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ) (စာ ၄၂-၄၅) မွ ေကာက္ႏႈတ္ေရးသား ပူေဇာ္ပါသည္။


ဤစာျဖင့္ . . .

ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရား အား လည္းေကာင္း

အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ (Ph.D) ဆရာေတာ္ အား လည္းေကာင္း

ယခုစာအုပ္အား ဓမၼလက္ေဆာင္ေပးေသာ အန္တီေဆြ (Anatta Swe) တို႔အား ရွစ္ခိုးပူေဇာ္ပါသည္။



ရဲ၀င္းထြန္း

19.01.2012 (Thursday) 9:58 am