နားရြက္ ပုံစံငါးမ်ိဳးကို အမွန္တကယ္နားေထာင္တာလုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါ့မလား။ ဘယ္လုိမွ ေျပာႏိုင္စရာမရွိပါ။ ဒါျဖင့္ရင္ အမွန္တကယ္နားေထာင္ တယ္ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဒါမ်ိဳးရွိေကာ ရွိလုိ႔လား။ အေသအခ်ာကို ရွိပါတယ္။ ဒါကို အစစ္အမွန္ နားေထာင္နည္းလုိ႔ ေခၚၾကာတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အစစ္အမွန္ နားေထာင္တတ္ဖို႔ ဒါေတြကိုေတာ့ ေလ့က်င့္ထားဖို႔ လုိပါလိမ့္မယ္။
၁။ နားႏွင့္သာမက မ်က္စိနဲ႔ေရာ၊ ႏွလုံးသားနဲ႔ပါ နားေထာင္ပါ။
နားနဲ႔သာ နားေထာင္ရင္၊ စကားလုံးေတြသာ ၾကားပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ စကားလုံးဆိုတာ လူမွုဆက္ဆံေရးရဲ့ ၇% ေလာက္ကိုသာ ေဖာ္ျပႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ ၅၃% ကိုေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ဘာသာစကားနဲ႔ ေဖာ္ျပၾကတယ္။ ဒါကို မ်က္စိနဲ႔ နားေထာင္မွ ရပါတယ္။ က်န္တဲ့ ၄၀% ကို ေဖာ္ျပတာကေတာ့ ေလယူေလသိမ္း အသံအနိမ့္အျမင့္နဲ႔ ခံစားမွဳတို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးကိုေတာ့ ႏွလုံးသားနဲ႔ နားေထာင္မွ ၾကားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
ငါ့မ်က္ႏွာ ငါရွိသည္မဟုတ္
အရုပ္မ်က္ႏွာဖုံး၊ ျပဳံးျပႏွဳတ္ဆက္
ငါ့ကိုယ္ခႏၶာ ငါရွိသည္မဟုတ္
မုသားအလကၤာ သာယာနာေပ်ာ္
ငါဘယ္မွာလဲ
ရင္ထဲ စူးနစ္
အတၱစစ္ကို
ခ်စ္ျခင္းျဖင့္သာ သိႏိုင္လိမ့္...........။ ။
၂။ သူမ်ားဖိနပ္နဲ႔ ရပ္ႏိုင္ပါေစ။
ေခါင္းၾကည့္တာနဲ႔ အလြယ္နားလည္ခ်င္မွ နားလည္လိမ့္မယ္။ ေဟာဒီစကားပုံေလးနဲ႔ ဆက္စပ္ၾကည့္လုိက္ပါ၊ သူမ်ားဖိနပ္နဲ႔ လမ္းေလ်ာက္ႏိုင္ဖို႔ ကိုယ့္ဖိနပ္ကို အရင္ခ်ြတ္ရတယ္။ ဆိုလုိတာက သူမ်ားေျပာတာကို ကိုယ့္တစ္ဖက္သတ္အျမင္နဲ႔ နားမေထာင္ပါနဲ႔။ သူ႔အျမင္ ဘယ္လိုရွိမလဲဆိုတာ ႏွလုံးသြင္းျပီးမွ နားေထာင္ပါ။ ဒါမွသာ ေျပာသူနဲ႔ နားေထာင္သူၾကားမွာ အစ္အမွန္ နားလည္မွဳရႏိုင္စရာ ရွိပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးကိုမွ အစစ္အမွန္ နားေထာင္တာလုိ႔ ေခၚႏိုင္မွာပါ။
၃။ မွန္ လုိက်င့္ပါ
ၾကည့္မွန္ (ေၾကးမုံ)ဟာ ဘယ္လုိတုန္႔ျပန္တတ္သလဲ။ အားလုံးသိပါတယ္။ မွန္ၾကည့္လုိက္ရင္ လွလုိက္တာ (သို႔) အက်ည္းတန္လိုက္တာ လုိ႔ မွန္က စီရင္ခ်က္မခ်ဘူး။ ျပဳံးလုိက္ ေခါင္းေလးေမာ့လိုက္ လုိ႔လဲ အၾကံမေပးဘူး။ မွန္ရဲ့အလုပ္က အရွိကို အရွိအတိုင္းေရာင္ျပန္ ဟပ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ နားေထာင္ရာမွာလဲ ..မွန္...လိုက်င့္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဆိုလုိတာက ေျပာသူရဲ့ ခံစားမွဳကို တူညီတဲ့ ခံစားမွဳနဲ႔ ေရာင္ျပန္ဟပ္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္အတြင္းက်က် ဆက္သြယ္ႏိုင္ဖုိ႔ လမ္းပြင့္သြားပါလိမ့္မယ္။
ဒီေနရာမွာ ..မွန္..နဲ႔ ..ၾကက္တူေရြး...ကိုေတာ့ မေရာမိဖို႔ အေရးၾကီးတယ္။ ၾကက္တူေရြးဆိုတဲ့ စကားအိုးငွက္ကေလးဟာ ကိုယ္ေျပာသမွ်ကို တစ္ေသေ၀မတိမ္း လုိက္ေျပာတတ္တယ္ေလ။ နားေထာင္သူဟာ ၾကက္တူေရြးလုိ က်င့္လုိက္ရင္ ေျပာတဲ့သူက ဘာထင္မလဲ။ သူေျပာသမွ်ကို ..........၏ ....သည္..မလြဲ... ျပန္ရြတ္ေနေတာ့ သူ႔ကို မထီေလးစားေနာက္ေျပာင္တယ္ မွတ္မွာေပါ့။ ..မွန္..က ဒါမ်ိဳးမဟုတ္ဘူး။ ခံစားမွဳကို ေရာင္ျပန္ဟပ္ စာနာေပးတာမ်ိဳးျဖစ္တယ္။
ၾကက္တူေရြးအက်င့္ မွန္လိုအက်င့္
- စကားအတိုင္းထပ္ရြတ္ - အဓိပၸါယ္ကို ျပန္ေဖာ္။
- စကားလုံးအတိအက်တစ္သေ၀မသိမ္း လုိက္ေျပာ - ကိုယ့္စကားနဲ႔ကိုယ္ျပန္ေျပာ
- ေအးတိေအးစက္နဲ႔ စိတ္မ၀င္စားသလုိ တုန္႔ျပန္ - ေႏြးေႏြးေထြးေထြးနဲ႔ ဂရုတစိုက္တုံ႔ျပန္။ ။
ရင္ ကို ဖြင့္
အခုထိေျပာခဲ့တာ ပဥၥမအက်င့္ရဲ့ ပထမတစ္၀က္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ပထမဆုံး သူမ်ားကို နားလည္ေအာင္ၾကိဳးစား (Seek First to Understand) ဆုတဲ့အပိုင္းပါ။ မျပည့္စုံေသးပါဘူး၊ ဒုတိယတစ္၀က္က်န္ေသးတယ္။ ကိုယ့္ကိုလဲ သူမ်ားက နားလည္ႏိုင္ပါေစ (then to be understood) ဆိုတဲ့ အပိုင္းေပ့ါ။ ပထမပိုင္းမွ ေတြးေတြးဆဆရွိဖို႔က အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒုတိယပိုင္းမွာေတာ့ သတိၱရွိဖို႔က အခရာ က်ပါတယ္။
ဘယ္လုိသတၱိရွိရမွာလဲ။ ဟန္မေဆာင္နဲ႔ ပြင့္လင္းပါ။ ဟန္ဓါတ္မခုတ္နဲ႔၊ ရိုးသားပါ။ သူမ်ားက ကိုယ့္ကို ဘယ္လုိဘယ္ညာ ထင္မွာေတြ မေတြးပူပါနဲ႔။ အရွိကို အရွိအတိုင္းျမင္ႏိုင္ေအာင္ ဖြင့္ျပပါ။ အဲဒီအတြက္ ကိုယ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔သူမ်ားရဲ့ တုံ႔ျပန္မွဳေတြကို လုိလိုခ်င္ခ်င္ေတာင္းခံဖုိ႔လုိသလို၊ တေလးတစားတန္ဖုိးထားဖုိ႔လဲ လုိပါတယ္။ ဒါမွသာ ကိုယ္တုိင္ကေရာ သူမ်ားကပါ ကိုယ့္ကုိ ပိုနားလည္ ႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။
ေနာက္ထပ္ အေရးၾကီးတာတစ္ခုက ေနရာတကာ ျမဳံစိျမဳံစပ္မလုပ္မိဖုိ႔ပါ။ ရင္ထဲက မေက်နပ္ခ်က္ေတြ၊ စိုးရိမ္ေသာကေတြကို ၾကာရွည္ၾကာေမာ မ်ိဳသိပ္ထားတာ စိတ္က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ဖြင့္ထုတ္မပစ္တဲ့ ခံစားမွဳဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မွ ေသဆုံးတယ္မရွိဘူး။ ေနျမင့္ေလ အရူးရင့္ေလဆိုသလို တျဖည္းျဖည္း အစိုင္အခဲ ျဖစ္လာျပီး ဆုိးဆိုး၀ါး၀ါး ပုံသဏၭာန္ေတြနဲ႔ အခ်ိန္မေရြး ကန္ထြက္တတ္တယ္။ ဒါဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို နားလည္ေအာင္ မၾကိဳးစားသလို သူမ်ားက ကိုယ့္ကိုနားလည္ေရးအတြက္ လုံေလာက္ေအာင္ မပြင့္လင္းလုိ႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ။
လူမွဳေဗဒပညာရွင္ေတြက လူအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခု အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ႏိုင္ဖုိ႔ ယုံၾကည္မွဳ၀င္ရိုး က အေရးအၾကီးဆုံးလုိ႔ ဆိုစမွတ္ ျပဳၾကတယ္။ ယုံၾကည္မွဳ၀င္ရိုး တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္လုိအပ္ခ်က္ကေတာ့ နားလည္မွဳ ပါ။ အျပန္အလွန္ နားလည္မွဳကို အရယူဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ နားကိုစြင့္ထားဖို႔လုိသလုိ ရင္ကိုဖြင့္ထားၾကဖုိ႔လဲ လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ။ ။
လင္းထက္ေဇာ္ ေရးသားထားေသာ စားသားမ်ားမွတစ္ဆင့္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားအား ျပန္လွန္ မွ်ေ၀ထားပါသည္။
No comments:
Post a Comment