ဒီစာစုေလးကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူငယ္မ်ားလုိ႔ ေခါင္းစဥ္တပ္လုိက္ျခင္းဟာ
တစ္ျခားဘာသာဝင္ လူငယ္မ်ားနဲ႔ ယွဥ္လုိက္ရင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူငယ္မ်ား အေနနဲ႔ ကုိယ့္ဘာသာအေၾကာင္း
ဘာမွ ဂဃဏန မသိဘဲ ျဖစ္ေနလုိ႔ သူတုိ႔သူတုိ႔ေလးေတြကုိ ရည္ရြယ္ၿပီး တင္ျပေပးလုိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိေျပာေတာ့ လူႀကီးေတြက သူတုိ႔မပါဘူးလုိ႔လည္း ထင္ေနၾကဦးမယ္။ လူႀကီးေတြလည္း
အသက္ႀကီးေနလုိ႔ သီးသန္႔ေခါင္းစဥ္ မတပ္လုိေပမယ့္ မသိသူေတြ မ်ားေနမယ္ဆုိတာေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ားက
လက္ခံၾကမွာပါ။ ဒီလုိဆုိေတာ့ ဒီစာစုေလးဟာ လူငယ္ေတြအတြက္ ဆုိတာထက္ ဗုဒၶဘာသာ အမည္ခံထားၿပီး
ဘာမွမသိဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြအတြက္လုိ႔ ဆုိရင္ပုိမွန္ပါလိမ့္မယ္။ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕
အားနည္းခ်က္က အဲဒါပါပဲ။ လူႀကီးလူငယ္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ကုိယ့္ဘာသာအေၾကာင္း ေမးလာရင္
အင္းအဲနဲ႔ပဲ တိက်တဲ့အေျဖကုိ မေပးႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အျဖစ္ပါ။
ဟုတ္ပါတယ္။ အင္တာနက္မွာ စာေတြေရးေန၊ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာေလးေတြအတြက္
တရားေလးေတြ ေဟာေပးေနေတာ့ ဒီအားနည္းခ်က္ကုိ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔က သိေနရပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလလည္း
လူငယ္ေလးေတြနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ သူတုိ႔ေတြ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မသိတာေတြ
အေတာ္မ်ားေနပါလားလုိ႔ သတိျပဳမိခဲ့ပါတယ္။ မသိတာေတြမ်ားဆုိ အေျခခံ သိသင့္သိထုိက္တာက
အစ မသိတဲ့သူေတြ မ်ားမ်ားလာေနတဲ့ အျဖစ္ပါ။ ခုခ်ိန္မွာ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ ဘယ္ဝါေၾကာင့္လုိ႔ အျပစ္ပုံခ်လုိ႔လည္း
မျဖစ္ပါဘူး။ အေျခခံ နည္းစနစ္ကအစ ပုံစံမက် ျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြမွာ ဘာသာတရားနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး အသိပညာ ဗဟုသုတ အားနည္းခဲ့တာလုိ႔ပဲ ေယဘုယ် ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားနည္းခ်က္ကုိ
အသားထား။ အခုအခ်ိန္ရွိတုန္း လုပ္သင့္တာက မသိတာကုိ သိေအာင္လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့လာဖုိ႔ဆုိေတာ့
တုိးတက္ေနတဲ့ ေခတ္ၾကီးထဲမွာ အင္တာနက္ကုိ အသုံးခ်ၿပီး ေလ့လာမယ္ဆုိရင္လည္း မဆုိးလွပါဘူး။
ဘာသာတရားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိခ်င္တာမွန္သမွ်ကုိ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွာေဖြေလ့လာ ဖတ္႐ႈေနႏုိင္ၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ မသိပါဘူးဆုိၿပီး ဒီအတုိင္း ေနၾကတာထက္စာရင္
ကုိယ္ကုိးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း သိသင့္သိထုိက္တာေလးေတြေတာ့ သိႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
သိသင့္သိထုိက္တာဆုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာကုိ စတင္တည္ေထာင္ ေဟာၾကားေပးခဲ့တဲ့
ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ ျဖစ္စဥ္အက်ဥ္းကစၿပီး သိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ဗုဒၶဆုိတာဘာလဲ၊ ဗုဒၶဘာသာဆုိတာ
ဘာလဲ စတာေတြ အပါအဝင္ ရတနာသုံးပါးကုိ ကုိးကြယ္ယုံၾကည္ရတဲ့အေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆုံးအမနဲ႔
ဗုဒၶဘာသာဝင္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ က်င့္ႀကံလုိက္နာမႈ အေၾကာင္း စသျဖင့္ သိရွိထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶရဲ႕ ျဖစ္စဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အက်ဥ္းေလာက္ သိထားရင္ကုိပဲ မဆုိးဘူးလုိ႔ ဆုိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဒီမွာေဖာ္ျပေပးမယ့္ ဗုဒၶရဲ႕ မွတ္တမ္းအက်ဥ္းေလးကုိပဲ
စဲြစဲြၿမဲၿမဲ မွတ္သားထားဖုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။
ဗုဒၶဘုရားရဲ႕ မွတ္တမ္းအက်ဥ္း
လူအမည္ = သိဒၶတၳ
ဘုရားဘဲြ႕အမည္ေတာ္ = ေဂါတမဗုဒၶ
ေမြးသကၠရာဇ္ = မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈ခု၊ ကဆုန္လျပည့္၊ ေသာၾကာေန႔ (BC- 623 ခန္႔)
မိဘအမည္ = ခမည္းေတာ္ သုေဒၶါဓနမင္း၊ မယ္ေတာ္ မဟာမာယာေဒဝီ မိဖုရား
ေနျပည္ေတာ္ = ကပိလဝတ္မင္းေနျပည္ေတာ္ (ယခုေခတ္ နီေပါနယ္)
အမ်ိဳးအႏြယ္ = သက်သာကီဝင္ မင္းမ်ိဳး
အိမ္ေထာင္ျပဳခ်ိန္ = အသက္ ၁၆ႏွစ္အရြယ္
ဇနီး = ဖြားဖက္ေတာ္ ဘဒၵကဥၥနာ ယေသာဓရာ
သားေတာ္ = ရာဟုလာ
နန္းစည္းစိမ္စံႏွစ္ = ၂၉ႏွစ္ (ေမြးကတည္းက ေတာထြက္ခ်ိန္အထိ)
ေတာထြက္ခ်ိန္ = သက္ေတာ္ ၂၉ႏွစ္၊ မဟာသကၠရာဇ္ ၉၇ခုႏွစ္၊ ဝါဆုိလျပည့္၊
တနလၤာေန႔ (BC- 594 ခန္႔)
ဒုကၠရစရိယက်င့္သည့္ကာလ = ၆ ႏွစ္ (ခဲရင္းစြာက်င့္ရသည့္ အက်င့္ျဖစ္သျဖင့္ ဒုကၠရစရိယဟုေခၚသည္၊
ဒုကၡစရိယ မဟုတ္ပါ။)
ဘုရားျဖစ္ခ်ိန္ = သက္ေတာ္ ၃၅ႏွစ္၊ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လျပည့္၊
ဗုဒၶဟူးေန႔ (BC- 588 ခန္႔)
တရားေဟာသည့္ကာလ = ၄၅ႏွစ္ (သက္ေတာ္ ၃၅မွ သက္ေတာ္ ၈၀အထိ)
ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူသည့္ႏွစ္ = သက္ေတာ္ ၈၀၊ ဝါေတာ္ ၄၅ဝါ၊ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၈ခုႏွစ္၊
ကဆုန္လျပည့္ အဂၤါေန႔ (BC- 543 ခန္႔)
ဒါကဗုဒၶဘုရားရဲ႕ ျဖစ္ေတာ္စဥ္ အက်ဥ္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္ၿပီးသိထားဖုိ႔လုိတာက ဗုဒၶဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔
သိသင့္တာေလးေတြ သိထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶ
ဗုဒၶဆုိတာ ဘာလဲလုိ႔ေမးရင္ ဒီစကားလုံး အဖြင့္အတုိင္း “သိသူ” လုိ႔ အလြယ္ေျဖရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သိတယ္ဆုိေတာ့ ဘာကုိသိတာလဲ ဆုိရင္ သစၥာေလးပါး အပါအဝင္ သိစရာမွန္သမွ် အားလုံးကုိ သိတာလုိ႔
ေျဖရမွာေပါ့။ အဲဒီသစၥာကုိ ဘယ္သူကသင္ျပေပးလုိ႔ သိတာလဲ၊ သူပဲသိၿပီး တျခားသူေတြကုိ သိေစႏုိင္သလားလုိ႔
ထပ္ၿပီးေမးခြန္း ထုတ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘုရားရွင္ေတြဟာ သစၥာေလးပါး တရားေတာ္ကုိ ဆရာမရွိဘဲ
ကုိယ္ေတာ္တုိင္ က်င့္ႀကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္မႈနဲ႔ သိရွိေတာ္မူတာျဖစ္ၿပီး ကုိယ္ေတာ္ျမတ္
သိေတာ္မူတဲ့အတုိင္း ေဝေနယ် သတၱဝါေတြကုိလည္း သိေစေတာ္မူတဲ့သူလုိ႔ အလြယ္နားလည္
မွတ္သားထားႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဆုိေတာ့ ဒီေနရာမွာ
၁။ သမၼာသမၺဳဒၶ
၂။ ပေစၥကဗုဒၶ ဆုိတဲ့ ဗုဒၶ ႏွစ္မ်ိဳးကုိ သိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။
သမၼာသမၺဳဒၶဆုိတာ ေလးအသေခ်ၤ နဲ႔ ကမၻာတစ္သိန္း (ပညာ၊ သဒၶါ၊ ဝိရိယ တရားအားသာမႈကုိ
လုိက္ၿပီး ကဲြျပားမႈရွိ) ဒါန၊ သီလစတဲ့ ပါရမီေတာ္မ်ားကုိ ျဖည့္က်င့္ကာ ပါရမီေတာ္ ၿပီးျပည့္စုံတဲ့အခါမွာ
သိစရာမွန္သမွ် အၾကြင္းအက်န္မရွိ အကုန္အစင္ကုိ သိေတာ္မူႏုိင္တဲ့ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ကုိ
ရရွိေတာ္မူၿပီး ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ သိေတာ္မူတဲ့ သစၥာတရားအတုိင္း ေဝေနယ် သတၱဝါေတြကုိလည္း
သိေစေတာ္မူႏုိင္တဲ့ ဘုရားမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
ပေစၥကဗုဒၶဆုိတာ ႏွစ္အသေခ်ၤနဲ႔ ကမၻာတစ္သိန္း ကာလၾကာေအာင္ ဒါန၊ သီလစတဲ့
ပါရမီေတာ္တုိ႔ကုိ ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူကာ ပါရမီေတာ္ ျပည့္စုံေတာ္မူတဲ့အခါ ပေစၥကေဗာဓိဉာဏ္ကုိ ရရွိေတာ္မူၿပီး
သစၥာေလးပါး တရားေတာ္ကုိ ဆရာမကူ ကုိယ္ေတာ္တုိင္ သိေတာ္မူခဲ့ေပမယ့္ သတၱဝါေဝေနယ်ေတြကုိ
သိရွိေအာင္ ေဟာေတာ္မမူႏုိင္တဲ့၊ သာသနာပကာလမွာ ပြင့္ေတာ္မူတဲ့ ဘုရားငယ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဗုဒၶႏွစ္မ်ိဳးမွာ အခုႀကဳံေတြ႕ေနရတဲ့ သာသနာေတာ္ဟာ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ရွင္
ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ သာသနာေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ သမၼာသမၺဳဒၶဘုရားရွင္မ်ားရဲ႕ သာသနာထြန္းကားရာ ကာလကုိ သာသနာတြင္းကာလုိ႔ေခၚၿပီး သမၼာသမၺဳဒၶ ဘုရားရွင္မ်ား ပြင့္ထြန္းေတာ္
မမူတဲ့ကာလကုိေတာ့ သာသနာပ ကာလလုိ႔ေခၚကာ အဲဒီသာသနာပ ကာလမွာပဲ ပေစၥကဗုဒၶ အရွင္ျမတ္မ်ား
ပြင့္ေပၚေတာ္မူၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီေလာက္သိထားရင္ကုိပဲ ဗုဒၶဘာသာ
လူငယ္ေတြအတြက္ မဆုိးဘူးလုိ႔ ဆုိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ
ဗုဒၶအေၾကာင္းကုိ အနည္းငယ္ မိတ္ဆက္အေနနဲ႔ သိထားၿပီးရင္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဆုိတာနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး သိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဗုဒၶဆုိတာ ဘုရား၊ ဘာသာဆုိတာ အယူဝါဒ၊ ေဟာၾကားခ်က္၊
ဗုဒၶဘာသာဆုိေတာ့ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အယူဝါဒ၊ ေဟာၾကားခ်က္လုိ႔ပဲ အလြယ္နားလည္ မွတ္သားထားႏုိင္ပါတယ္။
ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေဟာၾကားခ်က္ဆုိတာ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ ၄၅ႏွစ္လုံးလုံး ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့
ဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားေတာ္ကုိပဲ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဟာၾကားခ်က္ကုိပဲ ဒီေန႔ေခတ္ အသုံးအႏႈန္းေတြနဲ႔
ေျပာေတာ့ ပိဋကတ္သုံးပုံ၊ နိကာယ္ငါးရပ္၊ ဓမၼကၡႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ ဆုိတဲ့ အေခၚအေဝၚေတြ
ျဖစ္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေခၚေတြဟာ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနေပမယ့္ ရည္ညြန္းခ်က္ကေတာ့ ၄၅ႏွစ္လုံးလုံး
ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ တရားေတာ္ေတြကုိပဲ ရည္ညြန္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္ပုိၿပီး အက်ဥ္းဆုံး စကားလုံးေတြနဲ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ ဒီသုံးမ်ိဳးကိုပဲ တုိက္႐ုိက္ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ ဝါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘုရားရွင္ရဲ႕ ဝါဒဟာ ကံကံရဲ႕အက်ိဳးအျပစ္ကုိ
ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ ကမၼဝါဒ၊ အေၾကာင္းအက်ိဳးကုိ ေထာက္ျပတဲ့ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈ ဝါဒ၊
အမွားအမွန္ကုိ စိစစ္ေဝဘန္ လက္ခံေစတဲ့ ဝိဘဇၨဝါဒ၊ အစြန္းမေရာက္တဲ့ အလယ္အလတ္ လမ္းစဥ္ကုိ
က်င့္သုံးတဲ့ မဇၥ်ိမပဋိပဒါ ဝါဒ၊ အရာအားလုံးမွာ အတၱဆုိတာ မရွိဘဲ အစုိးမရျခင္း အနတၱသေဘာသာ
ရွိတယ္ဆုိတဲ့ အနတၱဝါဒ စသျဖင့္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဖြင့္ဆုိေျပာၾကားႏုိင္ေပမယ့္ အားလုံးကုိ
ၿခဳံၿပီးေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေဟာေျပာပုိ႔ခ်ခ်က္ အယူဝါဒဟာ တကယ့္အမွန္တရားျဖစ္တဲ့
အမွန္တကယ္ဝါဒ (Realism) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားေဟာ တရားေတြဟာ အမွန္တရားအစစ္ေတြပဲ
ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမွန္တရားဟာလည္း ဘုရားေဟာလုိက္လုိ႔ မွန္တာမဟုတ္ပါဘူး။ မွန္လုိ႔ ဘုရားေဟာတာပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကုိ စာလုိေျပာေတာ့ သစၥာတရားလုိ႔ ေျပာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶရဲ႕အဆုံးအမျဖစ္တဲ့
ဗုဒၶဘာသာကုိ အမွန္တကယ္ဝါဒ၊ အမွန္တကယ္ဘာသာလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ေဟာၾကားခ်က္ဟာ အမွန္တကယ္ဝါဒလုိ႔ ဆုိရတာလဲဆုိရင္
႐ုပ္နာမ္မ်ားနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သတၱဝါ အားလုံးမွာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အရာေတြပဲ ျဖစ္ေနလုိ႔
ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားေဟာ တရားေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အတြက္သာမွန္ၿပီး တျခားဘာသာဝင္ေတြအတြက္
မမွန္ဘူးဆိုတာ မရွိပါဘူး။ နာမ္႐ုပ္မ်ားနဲ႔ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သတၱဝါအားလုံးမွာ အကုန္မွန္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆုိၾကပါစုိ႔။ ဗုဒၶရဲ႕ သစၥာေလးပါး အမွန္တရားမွာ ဒုကၡသစၥာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘုရားရွင္က
“ပဋိသေႏၶေနရတာ ဒုကၡ၊ အုိရတာဒုကၡ၊ နာရတာ ဒုကၡ၊ ေသရတာဒုကၡ၊ မခ်စ္မႏွစ္သက္ဖြယ္ေတြနဲ႔
အတူယွဥ္တြဲေနရာတာ ဒုကၡ၊ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖြယ္ေတြနဲ႔ ေကြကြင္းရတာ ဒုကၡ၊ အလုိရွိတဲ့ အရာကုိ
မရတာဒုကၡ၊ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ဒီခႏၶာႀကီးကပင္ " ဒုကၡ” လုိ႔ ဖြင့္ဆုိေဟာေျပာျပပါတယ္။
ဒီေဟာၾကားခ်က္ကုိၾကည့္ရင္ ခႏၶာရွိေနတဲ့သူမွန္သမွ် ဘယ္ႏုိင္ငံ၊ ဘယ္လူမ်ိဳး၊ ဘယ္သတၱဝါမွာ မဆုိ
ဒီဒုကၡက ရွိေနၾကမွာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိေတာ့ကား ဒီဒုကၡဟာဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တာလဲဆုိတဲ့
အေၾကာင္းတရားကုိရွာေတာ့ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ သမုဒယေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကုိ ဗုဒၶက
သမုဒယသစၥာ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရား တစ္ခုအေနနဲ႔ ထပ္ၿပီးရွင္းေတာ္မူပါတယ္။ အေၾကာင္းရွိရင္
အက်ိဳးရွိတတ္သလုိ အေၾကာင္းခ်ဳပ္ရင္လည္း အက်ိဳးခ်ဳပ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတဲ့အတြက္ ဒီလုိဒုကၡရွိရင္
ဒုကၡခ်ဳပ္ေၾကာင္းလည္း ရွိမွာအမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ဗုဒၶဘုရားရွင္က နိေရာဓလုိ႔ေခၚတဲ့
နိဗၺာန္ကုိဆုိက္ရင္ ဒီဒုကၡလည္း ခ်ဳပ္ၿပီလုိ႔ဆုိကာ နိေရာဓသစၥာ ဒုကၡခ်ဳပ္ေၾကာင္း အမွန္တရားကုိ
ေဟာေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိဆုိေတာ့ ဒီဒုကၡခ်ဳပ္ရာကုိ သြားဖုိ႔အတြက္ က်င့္ႀကံအားထုတ္ရမယ့္
လမ္းလည္းရွိဖုိ႔ လုိလာျပန္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ဘုရားရွင္က မွန္ကန္တဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးလမ္းစဥ္ကုိ
ရွင္းလင္းျပသကာ မဂၢသစၥာျဖစ္တဲ့ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာသုိ႔ ေလွ်ာက္လမ္းရာ လမ္းမွန္ကုိ ျပသေတာ္မူျခင္း
ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီသစၥာေလးပါး အဖြင့္ကုိၾကည့္ရင္ အားလုံးအတြက္ အမွန္ေတြပဲ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ
ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာရွိေနတဲ့ သတၱဝါမွန္သမွ် ဒီသစၥာတရားအတုိင္း လဲြမွားျခင္းမရွိ မွန္ကန္ေနတဲ့အတြက္
ဘုရားေဟာ တရားေတာ္၊ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အယူအဆေတာ္၊ ဗုဒၶရဲ႕ဝါဒေတာ္ကုိ အမွန္တကယ္ဝါဒ၊ အမွန္တကယ္ဘာသာ၊ အမွန္သစၥာတရားလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာေခၚ ဗုဒၶရဲ႕အဆုံးအမနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီေလာက္ေလး
သိထားရင္ကုိပဲ မဆုိဘူးလုိ႔ ဆုိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္
ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိထားသင့္တာေလးေတြကုိ
ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆုိတာ အလြယ္ေျပာေတာ့ ဗုဒၶဘုရားရဲ႕ အယူဝါဒ ေဟာၾကားခ်က္မ်ားကုိ လက္ခံလုိက္နာ က်င့္သုံးၾကတဲ့ သူေတြကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္လုိ႔ ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ တိတိက်က် ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူ႔ပေယာဂ၊ ဘယ္သူ႔စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္မႈမွ မပါဘဲ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ေက်နပ္လက္ခံလုိ႔ “ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ
- ဘုရားရွင္ကုိ ကုိးကြယ္ရာဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏၊ ဓမၼံ သရဏံ ဂစၧာမိ - တရားေတာ္ကုိ ကုိးကြယ္ရာဟူ၍
ဆည္းကပ္ပါ၏၊ သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ - သံဃာေတာ္ကုိ ကုိးကြယ္ရာဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏” လုိ႔ဆုိကာ
သရဏဂုံတည္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ ခံယူထားၾကသူေတြကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္လုိ႔ ေျပာဆုိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆုိေတာ့ကား ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ရတနာသုံးပါးကုိ ကုိးကြယ္ပါ၏လုိ႔ သရဏဂုံကုိ
ခံယူေဆာက္တည္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္လာတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ
ရတနာသုံးပါးကုိ သရဏလုိ႔ ဆုိတာလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ ရတနာသုံးပါးဟာ ကုိးကြယ္ခံထုိက္တာလဲလုိ႔
ေမးလာခဲ့မယ္ဆုိရင္ “သတၱဝါေတြရဲ႕ ေဘးဒုကၡကုိ ပယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္ဆီးတတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္
ရတနာသုံးပါးဟာ သရဏ အမည္ရေၾကာင္း၊ ရတနာသုံးပါးကုိ ကုိးကြယ္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘုရားရွင္ဟာ
သတၱဝါေတြကုိ ႀကီးပြားခ်မ္းသာေၾကာင္း နည္းလမ္းကုိ ျဖစ္ေစ၊ မႀကီးပြား မခ်မ္းသာေၾကာင္း မေကာင္းတဲ့
နည္းလမ္းေတြကေန ပယ္ခြါေစ၊ အျပစ္ကင္းၿပီး ဂုဏ္ေက်းဇူးအေပါင္းနဲ႔ ျပည့္စုံေစတဲ့အတြက္
ကုိးကြယ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရားေတာ္ဟာလည္း က်င့္ႀကံလုိက္နာသူေတြကုိ ဘဝသံသရာ ခရီးမွ
ဆဲြထုတ္ကယ္တင္ႏုိင္ျခင္း၊ က်င့္စဲအခုိက္ႏွင့္ က်င့္ၿပီးေနာက္မွာလည္း သက္သာၿငိမ္းခ်မ္းမႈကုိ ျဖစ္ေစျခင္းႏွင့္
သတၱဝါေတြရဲ႕ ေဘးဒုကၡကုိ ပယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္စီး ေစႏုိင္ျခင္း စတာေတြေၾကာင့္ ကုိးကြယ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊
သံဃာေတာ္ဟာလည္း ေကာင္းမႈကုသုိလ္ကုိ ႀကီးက်ယ္မ်ားျပာေစ၊ ေဘးဒုကၡကုိ ပယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္စီးေစတဲ့
အတြက္ေၾကာင့္ ကုိးကြယ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း” စသျဖင့္ ရတနာသုံးပါးကုိ ကုိးကြယ္ရျခင္း အေၾကာင္းနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး ဒီေလာက္ေတာ့ သိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ေနာက္ သရဏဂုံကုိ ခံယူၿပီး ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာတဲ့ သူတစ္ေယာက္အတြက္
မွန္ကန္တဲ့အယူဝါဒ သမၼာဒိ႒ိ ရွိေနဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ ရတနာသုံးပါး၊
ကံကံရဲ႕ အက်ိဳးတရား၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္စပ္မႈနဲ႔ မ်က္ေမွာက္ေလာက တမလြန္ေလာက စတာေတြအေပၚမွာ
သံသယမရွိ အမွန္သိၿပီး ယုံၾကည္လက္ခံဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒါမွလည္း ဗုဒၶအလုိက် မွန္ကန္တဲ့ အယူရွိသူ
ျဖစ္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ကား သရဏဂုံကုိ ခံယူထားၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ
ဒီသရဏဂုံ တည္ၿမဲဖုိ႔အေရး၊ မပ်က္စီးေရးအတြက္လည္း ႀကိဳးစားအားထုတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စာေပမွာကေတာ့
သရဏဂုံ ပ်က္စီးတတ္တဲ့ အေၾကာင္း (၂) မ်ိဳးရွိတယ္လုိ႔ ဖြင့္ျပပါတယ္။
၁။ ေသသြားရင္ သရဏဂုံပ်က္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ေခတ္ ေသသူကုိ သရဏဂုံတင္တယ္ဆုိတဲ့ အသုံးဟာ
ဒီမွာ အႀကဳံးမဝင္ပါဘူး။ ေသသူကုိ သရဏဂုံ တင္လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ေသရင္ သရဏဂုံဟာ အလုိလုိကုိ
ပ်က္သြားပါတယ္။
၂။ မေသေသးေပမယ့္ သရဏဂုံကုိ ခံယူထားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ ရတနာသုံးပါးထက္ ပုိၿပီး
တစ္ျခားအယူဝါဒေတြကုိ လက္ခံယုံၾကည္မယ္၊ ဗုဒၶဘာသာကုိပစ္ၿပီး တစ္ျခားအယူဝါဒကုိ
လက္ခံသြားမယ္ဆုိရင္ ဒါလည္း သရဏဂုံ ပ်က္တဲ့အေၾကာင္းထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကေတာ့
အသက္ရွင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာကုိ သရဏဂုံ ပ်က္စရာအေၾကာင္း ရွိတဲ့အတြက္ သတိျပဳဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတေလ ေဘးဒုကၡတစ္ခုခု၊ အေၾကာက္တရား တစ္ခုခုေၾကာင့္ စိတ္မပါဘဲ
တစ္ျခားအယူဝါဒေတြကုိ လက္ခံလုိက္နာ လုပ္ေနရတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ကုိယ့္စိတ္က
ရတနာသုံးပါးကုိ တကယ္ပစ္လုိတဲ့ သေဘာမဟုတ္တဲ့အတြက္ သရဏဂုံကေတာ့ မပ်က္ပါဘူး။
သရဏဂုံေတာ့ ညစ္ႏြမ္းႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ကုိလည္း သတိျပဳ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ကံကံရဲ႕ အက်ိဳးအျပစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ဟာ မေကာင္းမႈကုိေရွာင္ၿပီး
ေကာင္းမႈကုိ ေဆာင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေကာင္းမႈဒုစ႐ုိက္အမႈကုိ မလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး
ေကာင္းမႈသုစ႐ုိက္ကုိ လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ုိက္ကုိ ေရွာင္ဖုိ႔အတြက္
သီလကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ရပါမယ္။ အနည္းဆုံး ငါးပါးသီလကုိ လုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းထားတဲ့ သူဟာ
မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ုိက္ကုိလည္း ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းမႈေဆာင္ဆုိတာကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႕
ေကာင္းမႈလုပ္ျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္က ေနာက္ဆုံးပန္းတုိင္ျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳေရးနဲ႔ နိဗၺာန္မရခင္
သံသရာလည္ရတဲ့ အခါမွာလည္း သံသရာခရီးမွာ ခ်မ္းသာေရးအတြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ
ပန္းတုိင္ေတြကုိ လွမ္းကုိင္ဖုိ႔အတြက္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳဖုိ႔ သီလကုိ အေျခခံတဲ့ ဘာဝနာ အလုပ္ကုိ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရမွာျဖစ္ၿပီး နိဗၺာန္ မရခင္ သံသရာလည္တဲ့ အခါမွာလည္း ေကာင္းတဲ့သုဂတိ
ဘဝေတြမွာျဖစ္ဖုိ႔ သီလကုသုိလ္ကုိ ေကာင္းေကာင္းထိန္းသိမ္းၿပီး ဒါနကုသုိလ္ကုိလည္း စြမ္းႏုိင္သမွ်
ျပဳလုပ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိနည္းမ်ားနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ က်င့္ႀကံမႈကုိ
လက္ေတြ႕လုိက္နာ က်င့္ႀကံၿပီး ကုိယ္လုပ္ရင္ ကုိယ္ရမယ္၊ ကုိျဖစ္ရင္ ကုိခံရမယ္ဆုိတဲ့ မွန္ကန္ၿပီး
အေၾကာင္းအက်ိဳးသင့္တဲ့ အယူဝါဒကုိ သေဘာေပါက္ နားလည္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီထက္နားလည္ခ်င္ရင္ေတာ ့ ဒီထက္ပုိၿပီး ေလ့လာက်င့္ႀကံၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြအတြက္ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့
သိသင့္သိထုိက္တာေလးေတြကုိ မိတ္ဆက္သေဘာေလာက္ သိႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အလြန္ေလးနက္ၿပီး
က်ယ္ျပန္႔လွတဲ့ ဗုဒၶအဆုံးအမေတြကုိ စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုႏွစ္ခုေလာက္နဲ႔ေတာ့ ၿပည့္စုံေအာင္ တင္ျပဖုိ႔
မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခု တင္ျပခဲ့တာေလးေတြကုိပဲ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလးေလးနက္နက္
ဖတ္မွတ္ထားမယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တစ္ေယာက္ေယာက္က ေမးလာခဲ့မယ္ဆုိရင္
ဘာမွမသိတာထက္စာရင္ သိသေလာက္ေတာ့ ေျဖၾကားေပးႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့
ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ ခံယူထားၿပီး ဘာတစ္လုံးမွ မသိဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြအတြက္ေတာ့ အမ်ားႀကီး
အေထာက္အကူျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ မိတ္ဆက္ေလးဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနၿပီး ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘာတစ္ခုမွ မသိဘဲ ျဖစ္ေနတ
ဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ ကုိယ္ကုိးကြယ္တဲ့ ဘုရား၊ ကုိယ္ကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာတရားနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ တရားေတြကုိ နည္းနည္းေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အသိတစ္ခု ရရွိေစဖုိ႔ အခုတင္ျပခဲ့တဲ့
ဗုဒၶဘာသာ မိတ္ဆက္ေလးကုိ ေလ့လာၿပီး သိသင့္သိထုိက္တဲ့ အခ်က္ေတြကုိ သိေအာင္ႀကိဳးစားရင္း
ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အသိအက်င့္ ထပ္တူျဖစ္ေအာင္သာ ေလ့လာက်င့္ႀကံ
အားထုတ္ၾကပါလုိ႔ ေစတနာေကာင္းနဲ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ရပါတယ္။
by: Ashin Vicitta
No comments:
Post a Comment